Η ώρα πλησιάζει. Δέκα χρόνια μετά την άνοδο του Νίκου Αναστασιάδη στον προεδρικό θώκο, σήμερα το βράδυ ο κυπριακός λαός θα γνωρίζει ποιος θα είναι ο επόμενος ηγέτης του. Εκείνος που θα τον οδηγήσει μέσα σε μια εποχή γεωπολιτικής ρευστότητας και αλλαγής συσχετισμών σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά θα κληθεί επίσης να χειριστεί την επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού.
Νίκος Χριστοδουλίδης – Ανδρέας Μαυρογιάννης: Δύο υποψήφιοι με διαφορετικές πολιτικές καταβολές αλλά και κοινά σημεία, δύο μονομάχοι για μία θέση που χωράει μόνο τον έναν.
Το φαβορί που θέλει να συνεχίσει την πολιτική Αναστασιάδη
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπήρξε εξ αρχής το μεγάλο φαβορί αυτών των εκλογών. Για πολλούς, ο πρώην διπλωμάτης από τη Γεροσκήπου της Πάφου, αποτελεί τον φυσικό συνεχιστή της πολιτικής του νυν Προέδρου, Νίκου Αναστασιάδη, κοντά στον οποίο θήτευσε τόσο ως διευθυντής του διπλωματικού του γραφείου όσο και ως κυβερνητικός εκπρόσωπος και υπουργός Εξωτερικών στις κυβερνήσεις του.
«Αποστάτης»
Κατά την προεκλογική περίοδο όμως όλα ήρθαν «τούμπα». Τον Ιανουάριο του 2022 ο Νίκος Χριστοδουλίδης πήρε μια, αν μη τι άλλο, γενναία απόφαση: Να παραιτηθεί από τη θέση του υπουργού Εξωτερικών και να θέσει υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές του 2023. Το πλέον τολμηρό στην όλη υπόθεση ήταν πως δεν ακολούθησε την πεπατημένη οδό, διεκδικώντας το χρίσμα του κόμματος από το οποίο προέρχεται, του Δημοκρατικού Συναγερμού, το οποίο στήριξε τον Αβέρωφ Νεοφύτου. Αντίθετα, κατέβηκε στις προεδρικές εκλογές ως ανεξάρτητος, στηριζόμενος από το Δημοκρατικό Κόμμα – ΔΗΚΟ και άλλα μικρότερα κόμματα του λεγόμενου μεσαίου χώρου. Η κίνηση του αυτή δίχασε βαθιά τον Δημοκρατικό Συναγερμό με μια σημαντική μερίδα του κόμματος να τον θεωρεί πλέον «αποστάτη».
Σε μία κίνηση με βαθύ συμβολισμό όμως, ο κ. Χριστοδουλίδης επέλεξε την επόμενη μέρα του πρώτου γύρου των εκλογών, που τον έφερε στην πρώτη θέση, να επισκεφθεί τα γραφεία του κόμματος του Δημοκρατικού Συναγερμού αλλά και να στείλει επιστολή ζητώντας τη στήριξη του κόμματος ενόψει του δευτέρου γύρου. Κάλεσε επίσης το κόμμα να έχει σημαντική παρουσία σε πιθανή κυβέρνηση υπό τον ίδιο μετά τις εκλογές.
Στήριξη από Αναστασιάδη- Όχι από ΔΗΣΥ
Τα όσα ακολούθησαν σίγουρα θα συζητιούνται για πολύ καιρό: Ο ΔΗΣΥ αποφάσισε να μην απαντήσει καν στην επιστολή, παρά τη στήριξη της υποψηφιότητας Χριστοδουλίδη και της πρότασης για συγκυβέρνησης με τον ΔΥΣΗ από τον νυν πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μάλιστα, παρότι αρχικά επιθυμούσε να παρευρεθεί στη σχετική συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου, βλέποντας τις αντιδράσεις των κομματικών στελεχών, άλλαξε γνώμη.
Οι δεξιοί που στήριξαν έναν αριστερό
Στην εν λόγω ιστορική συνεδρίαση έκανε αισθητή την τάση του ένα ρεύμα που κάθε άλλο κανείς θα περίμενε από ένα κόμμα της παραδοσιακής δεξιάς, όπως είναι ο Δημοκρατικός Συναγερμός: εκείνου της στήριξης στον β’γύρο της υποψηφιότητας που προέρχεται από την αριστερά και τον «αιώνιο» αντίπαλο, ΑΚΕΛ, του Ανδρέα Μαυρογιάννη. Υπήρξαν μάλιστα προπηλακισμοί του υπουργού Παιδείας Πρόδρομου Προδρόμου, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της υποψηφιότητας του Νίκου Χριστοδουλίδη.
ΔΗΣΥ: «Ψήφος κατά βούληση στον β’γύρο»
Τελικά, το Πολιτικό Γραφείο του ΔΗΣΥ αποφάσισε να δώσει «γραμμή» για ψήφο κατά βούληση στον β΄ γύρο, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως το κόμμα θα βρίσκεται την επόμενη μέρα στην αντιπολίτευση, όποιος κι αν εκλεγεί.
Ανάληψη ενεργού ρόλου από την ΕΕ στο Κυπριακό
Όσον αφορά τη θέση του στο ζήτημα της επίλυσης του Κυπριακού, ο Νίκος Χριστοδουλίδης προτείνει την ανάληψη ενεργού ρόλου από πλευράς ΕΕ και την ουσιαστική διασύνδεση των ευρωτουρκικών σχέσεων με την επίλυση του Κυπριακού.
Για τον σκοπό αυτό, έχει προτείνει τον διορισμό μιας ισχυρής πολιτικής προσωπικότητας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με συγκεκριμένους όρους εντολής ώστε να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Στόχος του Νίκου Χριστοδουλίδη, είναι μια λύση στη βάση ενός Διζωνικού Δικοινοτικού Ομοσπονδιακού κράτους. Οι αντίπαλοι όμως τον κατηγορούν για το γεγονός πως κάνει λόγο για επαναδιαπραγμάτευση από μηδενική βάση, ακυρώνοντας τα βήματα προόδου και σύγκλισης που έγιναν στο Κραν Μοντανά το 2017.
Το αουτσάιντερ που μπορεί να κάνει την έκπληξη
Από την πλευρά του ο Ανδρέας Μαυρογιάννης δεν σήκωσε τόση «σκόνη» με την υποψηφιότητα του κατά την προεκλογική περίοδο. Κατάφερε όμως να διαψεύσει τις περισσότερες δημοσκοπήσεις που τον έδιναν εκτός β’γύρου και να περάσει σχετικά άνετα, αφήνοντας τρίτο τον Αβέρωφ Νεοφύτου.
«Προτεραιότητα η πάταξη της διαφθοράς»
Με τη στήριξη του ΑΚΕΛ και την εμπειρία του ως Διαπραγματευτής της Ελληνοκυπριακής πλευράς στις συνομιλίες για το Κυπριακό, θέση στην οποία διορίστηκε από τον νυν πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, έχει θέσει ως πρώτο στόχο για την επόμενη ημέρα, αν καταφέρει να εκλεγεί, την πάταξη της διαφθοράς.
Διπλωμάτης καριέρας και ο ίδιος, όπως και ο αντίπαλος του, έχει θητεύσει, μεταξύ άλλων, ως Υφυπουργός Προεδρίας για Ευρωπαϊκά θέματα στην κυβέρνηση του Δημήτρη Χριστόφια, έχοντας την γενική ευθύνη και πολιτική εποπτεία για την προετοιμασία και την διεκπεραίωση της κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το δεύτερο εξάμηνο του 2012.
Άνοιγμα προς τους ψηφοφόρους του ΔΗΣΥ
Για να κερδίσει όμως, αν και υποψήφιος της αριστεράς, θεωρείται από τους αναλυτές και από το επιτελείο του απαραίτητη η προσέλκυση μερίδας ψηφοφόρων του ΔΗΣΥ που δεν ταυτίζονται με τον «αποστάτη» Νίκο Χριστοδουλίδη.
Στο πλαίσιο αυτό, θέλοντας να καθησυχάσει τους φόβους των δεξιογενών ψηφοφόρων σχετικά με την οικονομική πολιτική που πρόκειται να ακολουθήσει, ανακοίνωσε ήδη την επιλογή του για την ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών. Ο Χαράλαμπος Προύντζος, νομικός με θητεία στον χώρο των επιχειρήσεων, θεωρείται μια μετριοπαθής επιλογή, η οποία άρει τις αμφιβολίες πολλών αναφορικά με την ψήφο τους προς τον υποψήφιο που στηρίζεται από το ΑΚΕΛ.
Αποδοχή του πλαισίου Γκουτέρες- Συνέχιση του Κραν Μοντανά
Όσον αφορά το ζήτημα του Κυπριακού, είναι διακηρυγμένη η θέση του κ. Μαυρογιάννη για συνέχιση των συνομιλιών από εκεί που διακόπηκαν το 2017 στο Κραν Μοντανά. Η θέση του βασίζεται αποδοχή του πλαισίου Γκουτέρες, στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και όχι στη λογική της επαναδιαπραγμάτευσης από μηδενική βάση, όπως υποστηρίζει ο Νίκος Χριστοδουλίδης.
«Είχα και έχω την άποψη ότι έπρεπε με τους κατάλληλους χειρισμούς να διασφαλίσουμε τη συνέχιση της Διάσκεψης στο Κραν Μοντανά τον Ιούλη του 2017 από τον ΓΓ του ΟΗΕ. Ήμασταν, όπως έχω πει επανειλημμένα μια ανάσα πριν από τη λύση του Κυπριακού. Δεν είμαι βέβαιος ότι αντιληφθήκαμε σωστά την ιστορικότητα των στιγμών και ότι εξαντλήσαμε κάθε περιθώριο» έχει δηλώσει σε συνέντευξη του.
