Ενας αναστολέας που αναπτύχθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Νοτρ Νταμ, την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα και το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Βάντερμπιλτ απέτρεψε εν δυνάμει θανατηφόρες αλλεργικές αντιδράσεις ποντικιών στα φιστίκια, σύμφωνα με δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science Translational Medicine».

Ελλειψη θεραπειών

Τα φιστίκια μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή, ακόμη και θανατηφόρα, αλλεργική αντίδραση σε ποσοστό που εκτιμάται στο 1,1% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η πιο κοινή «θεραπεία» για την αλλεργία στα φιστίκια είναι η πλήρης αποφυγή της κατανάλωσής τους, καθώς όμως φιστίκια ή ίχνη τους μπορεί να «κρύβονται» σε πολλά τρόφιμα υπάρχει υψηλός κίνδυνος τυχαίας έκθεσης σε αυτά. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν θεραπείες που να αποτρέπουν την εκδήλωση αλλεργικών αντιδράσεων.

Προληπτική δράση

«Η προσέγγισή μας είναι μοναδική επειδή ο αναστολέας που αναπτύξαμε ξεκινά να δρα προτού το αλλεργιογόνο πυροδοτήσει την αλλεργική αντίδραση» εξήγησε o Mπάσαρ Μπιλγκιζέρ, καθηγητής Χημικής και Βιομοριακής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Νοτρ Νταμ στην Ιντιάνα και προσέθεσε: «Η συνεργασία μας με τον δρα Μαρκ Κάπλαν από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα και τον δρα Σκοτ Σμιθ από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Βάντερμπιλτ κατέστησε δυνατή την ανάπτυξη αυτού του αναστολέα. Με τη βοήθειά τους μπορέσαμε να αποδείξουμε τη δυναμική της προσέγγισής μας σε πειράματα σε ζώα».

Επιτυχημένα πειράματα σε ζώα

Οι ερευνητές ανέπτυξαν τον συγκεκριμένο αναστολέα που ανήκει στην κατηγορία cHBI (covalent heterobivalent inhitors) και τον δοκίμασαν σε ποντίκιθα στα οποία είχαν εισαχθεί ανθρώπινα ανοσοκύτταρα. Οπως είδαν, ο αναστολέας απέτρεψε την εκδήλωση αναφυλαξίας στα ζώα.

Μια μόνο χορήγηση «μπλόκαρε» την αλλεργική αντίδραση

«Μία μόνο χορήγηση του αναστολέα μας ήταν αρκετή για να αποτρέψει την αλλεργική αντίδραση για περισσότερο από δύο εβδομάδες όταν χορηγήθηκε πριν από την έκθεση στο αλλεργιογόνο» ανέφερε η Νάντα Αλάκρας, κύρια συγγραφέας της μελέτης, πτυχιούχος του Τμήματος Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα και προσέθεσε: «Ο αναστολέας απέτρεψε επίσης τη θανατηφόρα αναφυλαξία και τις έντονες αλλεργικές αντιδράσεις ακόμη και όταν χορηγήθηκε σύντομα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων της αλλεργικής αντίδρασης».

Ο καθηγητής Μπιλγκιζέρ σημείωσε από την πλευρά του ότι τα νέα αποτελέσματα μαρτυρούν πως οι αναστολείς cHBI μπορούν να αποτελέσουν ένα προληπτικό φάρμακο για τις αλλεργικές αντιδράσεις που εμφανίζουν οι άνθρωποι στα φιστίκια.

Μεγάλη έκλυση ισταμίνης

Οταν τα αλλεργιογόνα των φιστικιών αλληλεπιδρούν με συγκεκριμένα αντισώματα (ΙgE) στην κυκλοφορία του αίματος ενός αλλεργικού ατόμου, φλεγμονώδεις μεσολαβητές όπως η ισταμίνη εκλύονται σε μεγάλες ποσότητες σε ολόκληρο το σώμα. «Η έκλυση ισταμίνης έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει τους παθογόνους εισβολείς, ωστόσο στην περίπτωση της αλλεργίας στα φιστίκια, δεν υπάρχει παθογόνο παρά μόνο οι πρωτεΐνες των φιστικιών» εξήγησε ο καθηγητής Μπιλγκιζέρ.

Πώς το αλλεργιογόνο περνά κάτω από το «ραντάρ» του ανοσοποιητικού

Ο νέος αναστολέας «μασκάρει» την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να αναγνωρίζει το αλλεργιογόνο, επιτρέποντάς του έτσι να περάσει κάτω από το «ραντάρ» του ανοσοποιητικού συστήματος χωρίς να προκληθεί επικίνδυνη αντίδραση αλλά και χωρίς να εμποδίζεται η ικανότητα του ανοσοποιητικού να πολεμήσει πραγματικά παθογόνα που μπορεί να εισβάλουν στον οργανισμό.

Και για άλλα αλλεργιογόνα

Οι ερευνητές ανέφεραν ότι ανέπτυξαν σε αυτή τη φάση αναστολέα συγκεκριμένα για την αλλεργία στα φιστίκια επειδή αποτελεί την πιο κοινή τροφική αλλεργία η οποία είναι μάλιστα ιδιαιτέρως συχνή στα παιδιά. Ωστόσο η αποτελεσματικότητα του αναστολέα cHBI που εξετάστηκε στη συγκεκριμένη μελέτη ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη και άλλων παρόμοιων αναστολέων που θα μπλοκάρουν επιλεκτικά άλλα αλλεργιογόνα.

«Αυτό που ουσιαστικώς αναπτύξαμε ήταν μια πλατφόρμα. Ο ίδιος σχεδιασμός και οι αρχές μηχανικής μπορούν να εφαρμοστούν για την ανάπτυξη αναστολέων ενάντια και σε άλλες αλλεργίες όπως στα θαλασσινά και στην πενικιλίνη» κατέληξε ο καθηγητής Μπιλγκιζέρ.
Μετά τα άκρως ενθαρρυντικά αυτά αποτελέσματα η ερευνητική ομάδα προχωρά σε προκλινικές δοκιμές με στόχο τις κλινικές δοκιμές του αναστολέα της σε ανθρώπους.