Πράσινο φως για την απόκτηση των αμερικανικών αεροσκαφών F-35 έδωσε ο πρόεδρος της πανίσχυρης επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ από το Delphi Economic Forum στην Ουάσιγκτον, ενώ η Τουρκία ψάχνει ακόμη τη χρυσή τομή για να «ξεκλειδώσει» την αγορά νέων F-16. Για την ώρα, η αγορά αυτή «σκοντάφτει» τόσο στην άρνηση της Αγκυρας για την αποδοχή του αιτήματος εισόδου της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, όσο και στους όρους για την χρήση των αεροσκαφών αυτών (αποφυγή υπερπτήσεων).
Ο μακρύς δρόμος της απόκτησης του F-35
Προφανώς, ο δρόμος για να δούμε F-35 με τα ελληνικά εθνόσημα στα φτερά είναι ακόμη μακρύς, καθώς απαιτείται λεπτομερής ανάλυση του κόστους, αναβάθμιση εγκαταστάσεων εδάφους βάσει συγκεκριμένων προτύπων και εκπαίδευση ιπταμένων και τεχνικών. Οι παραπάνω διαδικασίες είναι χρονοβόρες και οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις θέλουν την ένταξη του μαχητικού στην Π.Α. -εφόσον δεν προκύψει κάποιο άλλο ζήτημα- να μην ξεκινά νωρίτερα από το 2027. Τότε θα ολοκληρώνεται βάσει του αρχικού χρονοδιαγράμματος και η αναβάθμιση των 83 F-16 σε επίπεδο Viper, οπότε η Π.Α. θα διαθέτει ήδη ικανό αριθμό αεροσκαφών 4+ γενιάς πριν περάσει στο επόμενο στάδιο.
Για να γίνουν πλήρως αντιληπτοί οι χρόνοι παράδοσης και ένταξης ενός μαχητικού αεροσκάφους αξίζει να σημειωθεί πως τα πρώτα ελληνικά Rafale προσγειώθηκαν στην αεροπορική βάση της Τανάγρας 12 μήνες μετά την υπογραφή της σχετικής σύμβασης μεταξύ Ελλάδος και Γαλλίας και ενώ η πρώτη αυτή παρτίδα αποτελούνταν αποκλειστικά από μεταχειρισμένα αεροσκάφη τα οποία δεν ήταν παροπλισμένα αλλά υπηρετούσαν με την γαλλική πολεμική αεροπορία. Μάλιστα, για να πάρουν τα Rafale την πιστοποίηση «πλήρους επιχειρησιακής ετοιμότητας» («full operating capability») χρειάστηκε να περάσουν άλλοι εννέα μήνες συνεχούς εκπαίδευσης και αξιολόγησης.
Η Ελλάδα λοιπόν θα διαθέτει 24 Rafale στην έκδοση F3R (αναμένεται η ολοκλήρωση όλων των παραδόσεων), 155 F-16 διαφόρων εκδόσεων (83 εκ των οποίων θα αναβαθμιστούν σε επίπεδο Viper), 24 Mirage 2000-5 αλλά και μια μοίρα F-35 (δηλαδή περίπου 18 με 24 αεροσκάφη). Έτσι, θα φτάσουμε σε έναν στόλο συνολικά περίπου 227 σύγχρονων μαχητικών.
Η διαχρονική αξία και… ο game changer
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το F-16 είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα αεροσκάφη διαχρονικά και παρότι ο αρχικός σχεδιασμός του ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ’70 παραμένει ακόμη και σήμερα ανταγωνιστικό με συνεχείς αναβαθμίσεις αλλά και νέες παραγγελίες για την κατασκευάστρια εταιρεία.
To F-16 είναι μονοθέσιο, μονοκινητήριο, μαχητικό αεροσκάφος πολλαπλού ρόλου παντός καιρού με ικανότητα να φέρει μεγάλη ποικιλία οπλικών συστημάτων. Το αεροσκάφος σχεδιάστηκε αρχικά από την General Dynamics ως ελαφρύ μαχητικό εναέριας υπεροχής στο πλαίσιο του διαγωνισμού LWF. Ωστόσο μετεξελίχθηκε σε ένα αεροσκάφος με δυνατότητες που ξεπερνούν κατά πολύ τις αρχικές του προδιαγραφές.
Η χώρα μας παρέλαβε 40 F-16 Block 30 το 1989, στο πλαίσιο του εξοπλιστικού προγράμματος Peace Xenia I, ενώ το 1997 40 βελτιωμένα F-16 C/D Block 50 παρελήφθησαν με το Peace Xenia IΙ. Κύριος κατασκευαστής των F-16 Block 30 ήταν η General Dynamics που αργότερα ενσωματώθηκε στη Lockheed Martin. Το F-16D είναι η διθέσια παραλλαγή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο επιχειρησιακά όσο και για εκπαίδευση.
Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ελληνικών αεροσκαφών της παρτίδας παραγωγής Block 30 είναι το ενισχυμένο σύστημα προσγείωσης, η τοποθέτηση αλεξιπροχώριου και προβολέα νυχτερινής αναχαίτισης. Τα Block 50 έχουν δεχθεί δομικές ενισχύσεις και διαθέτουν ισχυρότερο κινητήρα και βελτιωμένα ηλεκτρονικά σε σχέση με τα Block 30. Η ελληνική Π.Α. ήταν στην συνέχεια η πρώτη που παρέλαβε F-16 Block 52+.
Τα χαρακτηριστικά του F-35
Το F-35 είναι ένα μονοθέσιο, μονοκινητήριο αεροσκάφος (κινητήρας Pratt & Whitney F135) 5ης γενιάς, που ξεκίνησε την πρώτη του δοκιμαστική πτήση το 2006 και εντάχθηκε στην Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία 10 χρόνια αργότερα με το πρόγραμμα εξέλιξής του να είναι το πιο δαπανηρό στην ιστορία. Κατασκευάζεται από την Lockheed Martin η οποία το εξάγει σε συμμαχικές χώρες.
Το αεροσκάφος διαθέτει χαρακτηριστικά stealth που καθιστούν το ίχνος του σχεδόν αόρατο στα εχθρικά ραντάρ. Αυτό του επιτρέπει να εισέρχεται και να επιχειρεί σε εναέριο χώρο χωρίς να γίνεται αντιληπτό από τα συστήματα αεράμυνας. Είναι πολλαπλού ρόλου, παντός καιρού και μπορεί να φέρει σε πέρας αποστολές κρούσης και αναγνώρισης. Η ταχύτητα του αεροσκάφους φτάνει τα 1,6 Mach, με εμβέλεια περίπου 2.200 χιλιόμετρα και ακτίνα δράσης 1.100 χιλιόμετρα.
Το οπλικό φορτίο μεταφοράς φτάνει τους 8 τόνους ενώ μπορεί να φέρει οπλισμό και εξωτερικά θυσιάζοντας όμως έτσι την χαμηλή παρατηρησιμότητά του. Φέρει το ραντάρ AN-APG 81 τύπου AESA και διαθέτει ηλεκτρο-οπτικό σύστημα στόχευσης EOTS και δίνει στον πιλότο δυνατότητα απεικόνισης και στόχευσης απευθείας στο κράνος του μέσω του συστήματος HMDS.