«Δεν θα πάμε σε πόλεμο με την Τουρκία, αλλά τα τελευταία τρία χρόνια βιώσαμε πολλές εντάσεις» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στο Παγκόσμιο Φόρουμ του Νταβός.
Την ίδια στιγμή ανώτατες διπλωματικές πηγές απαντούσαν αρνητικά σε ερώτηση αν η ένταση που καλλιεργεί η Άγκυρα, με παραβιάσεις, υπερπτήσεις και εμπλοκές, καθώς και στο Αιγαίο με ψαράδες και μεταναστευτικό στοχεύει σε ένα «θερμό επεισόδιο».
Αρνητικά απαντάνε και πηγές στο Πεντάγωνο όταν ερωτώνται εάν είναι σε αυξημένη επιφυλακή εν αναμονή κάποιου σχεδιασμένου επεισοδίου.
«Πόλεμος γιοκ»
Άρα «πόλεμος με την Τουρκία γιοκ». Τουλάχιστον σύμφωνα με τις εκτιμήσεις σε Μέγαρο Μαξίμου, Υπουργείο Εξωτερικών και Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Με διπλωματικές πηγές να σημειώνουν χαρακτηριστικά πως αυτή τη στιγμή «ένταση στο πεδίο δεν υπάρχει». Ένταση που να δείχνει σχεδιασμό.
Αυτό που παραμένει – αλλά δεν οδηγεί σε πόλεμο – είναι η ένταση στη ρητορική. Η οποία επιχειρεί να δημιουργήσει συνθήκες ενός πολέμου σε αναμονή. Καλλιεργώντας μία διαρκή απειλή και μία ανησυχία η οποία περνάει κυρίως μέσω των δηλώσεων και των απειλών.
Υπερπτήσεις, παραβιάσεις και ψαράδες
Γεγονός είναι και η επιμονή της Άγκυρας στην πολιτική των παραβιάσεων και των υπερπτήσεων, με πηγές της Πολεμικής Αεροπορίας ωστόσο να υπογραμμίζουν ότι η εμπειρία των πιλότων είναι τέτοια που αποτελεί ασφαλή ασπίδα προστασίας.
Μικρά «επεισόδια» μπορεί να πει κανείς ότι λαμβάνουν χώρα στο Αιγαίο, με τα τουρκικά αλιευτικά, αλλά και με την εργαλειοποίηση του προσφυγικού. Ωστόσο και αυτά χαρακτηρίζονται ελεγχόμενα και σε βαθμό που δεν είναι ικανά να προκαλέσουν την κινητοποίηση του Πολεμικού Ναυτικού. Και αντιμετωπίζονται επαρκώς από το λιμενικό.
Μικροεπεισόδια που είχε στόχο και η επιστολή Δένδια σε Μπορέλ, Σχοινά και Επίτροπο αρμόδια για ζητήματα αλιείας, προκειμένου να αναδείξει το ζήτημα.
Η πολεμική ρητορική
Στην Αθήνα δεν δείχνουν να έχουν αυταπάτες για το πού επιθυμεί να οδηγήσει τα πράγματα η Τουρκία. Το αντίθετο.
Δεν αρνούνται και ότι η ρητορική είναι ανησυχητική. Και δεν πρέπει να αγνοείται. Στο πλαίσιο και το μέτρο που επιβάλλουν οι εξελίξεις.
Με το πλέον επικίνδυνο να χαρακτηρίζεται το ενδεχόμενο κάποιος να πάρει τοις μετρητοίς τις δηλώσεις που ξεπερνούν τα όρια – όπως του Ερντογάν – και να υπερβεί τις εντολές. Να κάνει το λάθος.
Και η άλλη πλευρά να μην υπολογίσει σωστά και να οδηγηθεί η κατάσταση σε ένα «ατύχημα».
Αλλά και αυτό δεν εκτιμάται ότι είναι πιθανό, στις παρούσες συνθήκες.
Σενάρια
Για αυτό άλλωστε η λέξη «ψυχραιμία» συνεχίζει να ακούγεται σχεδόν εμμονικά. Με τον «πόλεμο» να παραμένει προς το παρόν μία σεναριολογία χωρίς αντίκρισμα.
Στο ίδιο πλαίσιο ανώτατες διπλωματικές πηγές υπογράμμιζαν τον κίνδυνο να εργαλειοποιούνται τα εθνικά θέματα σε προεκλογική περίοδο.
Αναγνωρίζοντας την πολιτική Ερντογάν που επιχειρεί να βάλει τα ελληνοτουρκικά στην προεκλογική του ατζέντα τόνιζαν ότι η Αθήνα δεν πρέπει να πέσει σε αυτή την παγίδα.
Κυρίως γιατί διαβάζουν σε δηλώσεις πολιτικών στελεχών και στην Ελλάδα μία τέτοια τάση.
Η εργαλειοποίηση των εθνικών
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΞ η προσπάθεια αξιοποίησης της έντασης που υπάρχει σε επίπεδο ρητορικής στον προεκλογικό στίβο κάθε άλλο παρά χρήσιμη είναι, αφού το μόνο που πετυχαίνει είναι να συντηρεί ένα κλίμα τρομοκρατίας.
Ενώ η απειλή του Ερντογάν «μπορεί να έρθουμε ένα βράδυ», εξακολουθεί να μην είναι ρεαλιστική στην παρούσα περίοδο.
Ηρεμία συστήνουν οι ΗΠΑ
Η αναφορά στην κοινή δήλωση Μπλίνκεν – Τσαβούσογλου στην ανάγκη σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και διατήρησης των διαύλων επικοινωνίας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως ένα σαφές μήνυμα της Ουάσιγκτον στην Άγκυρα. Ένα μήνυμα πάνω στο οποίο «πάτησε» ο Μητσοτάκης από το Νταβός για να επαναλάβει τη διάθεση της ελληνικής πλευράς για διάλογο.
Έστω και αν όλοι γνωρίζουν ότι αυτός μπορεί να γίνει μόνο όταν οι πολιτικοί των δύο χωρών κατέβουν από τα μπαλκόνια της προεκλογικής τους εκστρατείας.
Σε αυτό το πλαίσιο η Αθήνα επιμένει στη διεθνοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας, δίνοντας έμφαση στο διεθνές δίκαιο.
Όπως υπογραμμίζουν πηγές του Πενταγώνου τα εξοπλιστικά έχουν τη δική τους σημασία, κυρίως στην αποτροπή.
Διαμηνύοντας πως αν δημιουργηθεί ένταση στο πεδίο έχει σημασία να «μην είναι η Ελλάδα εκείνη που θα τραβήξει τη σκανδάλη».
