Παγκόσμια ανησυχία έχει προκαλέσει η νέα υποπαραλλαγή του κοροναϊού, η οποία εμφανίστηκε αρχικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, όμως πλέον σκορπά τον τρόπο για νέα πανδημικά κύματα και σε άλλες χώρες.
Η υποπαραλλαγή ΧΒΒ.1.5, που καταγράφει ραγδαία εξάπλωση στις ΗΠΑ, έχει οδηγήσει τις υγειονομικές αρχές να την χαρακτηρίσουν ως την πλέον μεταδοτική μετάλλαξη της Όμικρον που έχει ανιχνευθεί μέχρι σήμερα.
Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι είναι πιο μεταδοτική από τα υπόλοιπα στελέχη που επικρατούν ανά τον κόσμο, ενώ υπάρχουν ενδείξεις αυξημένης διαφυγής από τα αντισώματα που προσφέρει ο εμβολιασμός και η φυσική νόσος, καθώς και από τα μονοκλωνικά αντισώματα που χορηγούνται ως θεραπείες.
Το στέλεχος ΧΒΒ.1.5 προέρχεται από την μετάλλαξη ΧΒΒ, που εμφανίστηκε στη Σιγκαπούρη και στην Ινδία πριν από αρκετούς μήνες και εισήχθη στην Αμερική.
«Πρόκειται για την πιο μεταδοτική υποπαραλλαγή που έχει ανιχνευθεί ως σήμερα» τόνισε χαρακτηριστικά σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη η τεχνική επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Covid-19, Μαρία Βαν Κερκόβε.
«Ο λόγος είναι οι μεταλλάξεις που φέρει αυτή η υποπαραλλαγή της Όμικρον, οι οποίες επιτρέπουν στον ιό να προσδένεται και να αναπαράγεται πιο εύκολα στο κύτταρο» εξήγησε.
«Όσο περισσότερο κυκλοφορεί ο ιός τόσο περισσότερες ευκαιρίες θα έχει να αλλάξει» και να εξελιχθεί σε νέα στελέχη σημείωσε η Μαρία Βαν Κερκόβε, συμπληρώνοντας ότι «περιμένουμε νέα κύματα λοιμώξεων σε όλο τον κόσμο αλλά αυτό δεν μεταφράζεται απαραίτητα σε νέα κύματα θανάτου επειδή τα αντίμετρά μας συνεχίσουν να δουλεύουν».
Εντοπίστηκε σε 15 χώρες στην Ευρώπη
Η υποπαραλλαγή XBB.1.5 του κοροναϊού εντοπίστηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση με περιστατικά που χαρακτηρίζονται ελάχιστα, «αλλά σε αυξανόμενους ρυθμούς μετάδοσης», σύμφωνα με ανακοίνωση του ευρωπαϊκού σκέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
«Εργαζόμαστε για την αξιολόγηση του αντίκτυπου», προστίθεται στην ανακοίνωση του ΠΟΥ.
Ειδικότερα, η παραλλαγή «Κράκεν» σύμφωνα με το ECDC έχει εντοπιστεί στην Αυστρία, το Βέλγιο, την Τσεχία, τη Δανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισλανδία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, την Ολλανδία, τη Πορτογαλία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία, την Ισπανία και τη Σουηδία, ενώ έχουν καταγραφεί και 202 κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Όπως υπογραμμίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, το ποσοστό μετάδοσης της υποπαραλλαγής XBB.1.5 στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μικρότερο από 2%.
Το ποσοστό αυτό δεν μπορεί να συγκριθεί με το 27,6% που «μετρούν» οι Ηνωμένες Πολιτείες από την ώρα που εντοπίστηκε η συγκεκριμένη υποπαραλλαγή στις 22 Οκτωβρίου. Αξίζει να σημειωθεί πως στα τέλη Δεκεμβρίου, οι τέσσερις στις δέκα νέες λοιμώξεις προέρχονταν από τη συγκεκριμένη υποπαραλλαγή.
Στο «μηδέν» ακόμα η Ελλάδα
Η υποπαραλλαγή «Κράκεν» δεν έχει ακόμα ταυτοποιηθεί στην Ελλάδα, με τους ειδικούς να μην μπορούν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο να εμφανιστεί τις επόμενες ημέρες ο «ασθενής 0» της συγκεκριμένης υποπαραλλαγής.
Οι ειδικοί στη χώρα μας παρότι εφιστούν ψυχραιμία, επισημαίνουν την ανάγκη να εμβολιαστούν με αναμνηστικές δόσεις τουλάχιστον οι πλέον ευάλωτοι.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Θεοκλής Ζαούτης, τόνισε πως για τη νέα υποπαραλλαγή XBB.1.5 «δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι προκαλεί πιο σοβαρή νόσηση ή θνησιμότητα».
«Τη μετάλλαξη που κυκλοφορεί στην Αμερική δεν τη βλέπουμε στην Ελλάδα. Πιθανόν να έρθει όπως έχει γίνει με όλες τις άλλες μεταλλάξεις. Είναι μια μετάλλαξη της παραλλαγής της Όμικρον. Οι λοιμώξεις που προέρχονται από αυτές τις μεταλλάξεις δεν έχουν αυξημένη νοσηρότητα, θνησιμότητα που είναι πάρα πολύ σημαντικό», υπογράμμισε.
Ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης σημείωσε πως «το ΧΒΒ.1.5, έχει ιδιότητες και μεγαλύτερης διαφυγής από την ανοσία, αλλά είναι και περισσότερο μεταδοτικό από οποιοδήποτε άλλο στέλεχος», ενώ υπογράμμισε ότι είναι αρκετά πιθανό να υπάρχουν κρούσματα και στην Ελλάδα. «Απλά δεν το έχουμε εντοπίσει ακόμη» παρατήρησε.
Συστάσεις για χρήση μάσκας
Όπως ανακοίνωσε ο ΠΟΥ, οι χώρες θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να συστήσουν στους επιβάτες να φορούν μάσκες σε πτήσεις μεγάλων αποστάσεων.
Όσο παραμένει ασαφές ακόμα εάν η υποπαραλλαγή XBB.1.5 θα προκαλέσει κύμα μολύνσεων, οι αξιωματούχοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας τονίζουν ότι «οι χώρες πρέπει να εξετάσουν τη βάση αποδεικτικών στοιχείων για τεστ πριν από την αναχώρηση».
«Τα όποια μέτρα για ταξιδιωτικές μετακινήσεις πρέπει να εφαρμόζονται με τρόπο που να μην επιφέρουν διακρίσεις» συμπληρώνουν, χωρίς ωστόσο να συστήνουν τη διενέργεια τεστ για τους επιβάτες που προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ανησυχία για την κάλυψη των εμβολίων
Όπως συμβαίνει σε κάθε νέο στέλεχος του κοροναϊού, οι ειδικοί ανησυχούν για το κατά πόσο τα εμβόλια και οι θεραπείες που έχουν καθοριστεί διατηρούν την αποτελεσματικότητά τους.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν μελέτες για την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού έναντι της «Κράκεν», ωστόσο τα μέχρι τώρα διαθέσιμα στοιχεία για άλλα, συγγενικά στελέχη της οικογένειας XBB υποδεικνύουν ότι τα εμβόλια ίσως είναι λιγότερο αποτελεσματικά στη νέα υποπαραλλαγή, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι δεν προσφέρουν επαρκή προστασία από τη σοβαρή νόσο.
Πώς ονομάστηκε
Τι σημαίνει όμως η ονομασία «Kraken» και γιατί αυτή δόθηκε στη νέα υποπαραλλαγή της Όμικρον;
Το «Kraken» είναι ένα σκανδιναβικό μυθικό τέρας, που σύμφωνα με τη μυθολογία της Βόρειας Ευρώπης ζούσε στη θάλασσα, είχε μορφή γιγάντιου χταποδιού ή καλαμαριού και λέγεται ότι επιτίθετο σε πλοία και ναυτικούς.
Η εύστοχη περιγραφή κέρδισε τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και γρήγορα έγινε το παρατσούκλι της XΒΒ.1.5, η οποία δεν είχε λάβει κάποιο όνομα του ελληνικού αλφαβήτου καθώς δεν είναι ξένη προς την μετάλλαξη Όμικρον.
Σύμφωνα με το Sky News, ο εξελικτικός βιολόγος T. Ryan Gregory ήταν ο πρώτος που πρότεινε το παρατσούκλι «Κράκεν» εξαιτίας της «ακραίας μεταδοτικότητας» της υποπαραλλαγής.