Στο εδώλιο για σοβαρότατα αδικήματα κακουργηματικού χαρακτήρα που επισύρουν ποινές φυλάκισης έως και 25 χρόνια θα βρεθούν σήμερα συνολικά 24 κατηγορούμενοι.
Για την ακρίβεια οι κατηγορούμενοι που θα καθίσουν στο εδώλιο δεν θα είναι 24 καθώς η μία εξ αυτών, η Σάρα Μαρτίνι – η μία από τις δύο κολυμβήτριες από τη Συρία που έγιναν παγκοσμίως γνωστές καθώς κατάφεραν να φτάσουν κολυμπώνας στη Λέσβο – δεν θα παρευρίσκεται στο δικαστήριο και αυτό γιατί της έχεις απαγορευθεί η εκ νέου είσοδος στη χώρα μας.
Η ίδια έχει πολλές φορές αιτηθεί την άρση της απαγόρευσης εισόδου ώστε να έρθει στο δικαστήριο και να αναφερθεί σε όλες αυτές τις πράξεις για τις οποίες κατηγορείται.
Η Σάρα Μαρτίνι και η αδερφή της Γιούσρα που μένει στο Βερολίνο και συμμετείχε στο Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο με την ολυμπιακή ομάδα προσφύγων είναι οι δυο αδερφές την περιπέτεια των οποίων περιγράφει η ταινία The Swimmers, που προβάλλεται στο Netflix.
Συγκατηγορούμενος της Σάρα Μαρτίνι είναι και ο εκπαιδευτόμενος δύτης Σιν Μπίντερ όπως επίσης και ο εθελοντής ναυαγοσώστης Νάσος Καρακίτσος. Όπως αναφέρει Deutsche Welle και οι δυο τους «έχουν παραμείνει προφυλακισμένοι για περισσότερους από τρεις μήνες, περιμένοντας να κριθεί η υπόθεσή τους στο δικαστήριο».
«Το να βοηθάς κάποιον που πνίγεται είναι ό,τι πιο κανονικό μπορείς να κάνεις»
Ο Σιν Μπίντερ στη Λέσβο – φωτογραία DW
«Όταν λες ότι κάτι είναι εγκληματικό ή όταν λες ότι κάτι είναι ηρωϊκό, συνήθως εννοείς ότι ξεφεύγει από το συνηθιμένο, από το κανονικό πλαίσιο», έλεγε στην DW ο Μπίντερ το 2021. «Αλλά το να βοηθάς κάποιον που πνίγεται είναι ό,τι πιο κανονικό μπορείς να κάνεις. Τί θα έκανες δηλαδή αν έβλεπες κάποιον να βγάζει το χέρι του από το νερό και να σου ζητάει βοήθεια; Προφανώς θα έδινες το χέρι σου για να τον τραβήξεις στη στεριά. Αλλά όταν το κάνεις αυτό, υποτίθεται ότι διαπράττεις το αδίκημα για το οποίο κατηγορούμαι εγώ τώρα. Κι όμως, δεν πρόκειται ούτε για εγκληματική, ούτε για ηρωϊκή ενέργεια…»
Αρχικά η εκδίκαση της υπόθεσης αυτής είχε προσδιοριστεί να γίνει πριν από δύο χρόνια, το 2021, αναβλήθηκε όμως για δικονομικούς λόγους όπως λανθασμένες επιδόσεις κατηγορητηρίων. Όπως έλεγε τότε ο Μπίντερ «το κατηγορητήριο μας επιδόθηκε σε μία γλώσσα που δεν καταλαβαίνουμε και εάν η διαδικασία προχωρούσε με βάση αυτό το κείμενο, θα παραβιαζόταν το δικαίωμά μας σε μία δίκαιη δίκη».
Ποινικοποίηση του ανθρωπισμού;
Προσφυγικός καταυλισμός στο Καρά Τεπέ της Λέσβου
Η διευθύντρια του ελληνικού παραρτήματος της Διεθνούς Αμνηστίας Γλυκερία Αράπη αναφέρει στην Deutsche Welle πως πρόκειται για μια προσπάθεια της ελληνικής πλευράς να ποινικοποιήσει το ανθρωπιστικό έργο και να εκφοβίσει τους συμμετέχοντες σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης. «Είναι υπερβολικά μεγάλος ο αριθμός των κατηγορουμένων σε αυτό το δικαστήριο και ίσως αυτό συνιστά λόγο για νέα αναβολή, αλλά αν συμβεί αυτό, το αποτέλεσμα θα είναι ότι απλώς παρατείνονται οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», υποστηρίζει.
Παρά το γεονός ότι οι αδελφές Μαρντίνι έλαβαν άσυλο στη Γερμανία, η Σάρα Μαρντίνι επέστρεψε στη Λέσβο και συμμετείχε σε αποστολές διάσωσης, μαζί με τον Μπίντερ. Στις 17 Φεβρουαρίου 2018 αστυνομικοί τους σταμάτησαν για έλεγχο διαβατηρίων και στη συνέχεια πραγματοποίησαν έρευνα στο σπίτι του Μπίντερ αναζητώντας ναρκωτικά, ενώ τους ζήτησαν να παραδώσουν φορητούς υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα.
«Σε μια ελληνική εφημερίδα γράφτηκε ότι ήμουν Γερμανός κατάσκοπος, ο οποίος μαζί με συνεργάτιδά του από τη Συρία έκλεβε μυστικά του κράτους, μιλάμε για γελοιότητες», έλεγε ο Μπίντερ.
Η Σάρα Μαρντίνι έλεγε στην DW το 2021: «Αισθάνομαι σαν να έχω βελόνες σε όλο μου το σωμα, που συνεχώς με πληγώνουν. Είναι μία σκληρή περίοδος, με συναισθηματική φόρτιση. Ακόμη και τα αγαπημένα μου πρόσωπα υποφέρουν, βλέποντας πόσο υποφέρω εγώ…Το ευρωπαϊκό δίκαιο θα έπρεπε να μας προστατεύει».
Η νομική αποτίμηση της διάσωσης
Ο Νάσος Καρακίτσος – φωτογραφία DW
Από την πλευρά του ο Μίχαελ Φένιξ, ερευνητής που συνεργάζεται με την ειδική εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Μαίρη Λόλορ, αναφέρει στην DW ότι δεν υπάρχει νόμος που να αναγνωρίζει ρητώς το έργο των ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και να προστατεύει αποτελεσματικά τα δικά τους δικαιώματα. «Η συνήθης κατηγορία που αντιμετωπίζουν, όταν ποινικοποιείται η συνεργασία τους ή η αλληλεγγύη τους με μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο, είναι ότι διευκολύνουν την παράνομη είσοδο ή παραμονή τους στη χώρα», αναφέρει.
Σύμφωνα πάντως με το ισχύον διεθνές δίκαιο, τονίζει ο Φένιξ, η ενέργεια αυτή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «εγκληματική», παρά μόνον αν αποβλέπει σε οικονομικό όφελος. Με αυτή την στάθμιση, επισημαίνει, «το νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης δεν συνάδει απολύτως, καθώς δεν αναφέρει ρητώς το στοιχείο του οικονομικού οφέλους».
Επιστολή αλληλεγγύης από 89 ευρωβουλευτές
Μετανάστες εισέρχονται στο Καρά Τεπέ
Ευρωβουλευτές όπως η Ιρλανδέζα Γκρέις Ο’ Σάλιβαν τονίζουν την ανάγκη για έναν «μηχανισμό αλληλεγγύης» ή μία νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία θα αναγνωρίζει το έργο που επιτελούν διασώστες όπως η Μαρντίνι και ο Μπίντερ. «Στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα», υποστηρίζει η Ιρλανδέζα ευρωβουλευτής μιλώντας στην DW από την Ελλάδα, όπου μετέβη για να παρακολουθήσει τη δίκη, «οι συγκεκριμένοι διασώστες συνεργάζονταν παλαιότερα με τις ελληνικές αρχές. Αλλά ξαφνικά κάτι άλλαξε…»
Η Γκρέις Ο’ Σάλιβαν και άλλοι 88 ευρωβουλευτές συνυπογράφουν κοινή επιστολή, στην οποία ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση να αποσύρει τις κατηγορίες που βαρύνουν σήμερα τους 24 διασώστες. Ανθρωπιστικές οργανώσεις από όλη την Ευρώπη καλούν σε εκδηλώσεις αλληλεγγύης. Ο Μπίντερ λέει ότι είναι ευγνώμων για την υποστήριξη από το εξωτερικό. «Αλλά όπως κι αν έχουν τα πράγματα, εγώ θα καταδικαστώ», λέει. «Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να επικαλούμαι την ισχύ του δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
