Παρακολουθώ με λύπη, όπως άλλωστε και οι έμπειροι δημοσιογράφοι, τη «συρρίκνωση» των εφημερίδων και τον μοιραίο προσανατολισμό τους προς μια «εκδοχή» πλησιέστερη στην τηλεόραση.
Έχω καταλάβει ότι η σπατάλη της σκέψης σε μακροσκελή άρθρα -που συνήθως επαναλαμβάνουν τα τετριμμένα- εκ των πραγμάτων, δεν προσφέρει παρά μόνο στον ναρκισσισμό του υπογράφοντος, εκτός εάν πρόκειται για καθιερωμένη στήλη με συγκεκριμένο εμβαδόν -αλλά και πάλι.
Και επειδή η επιβολή «δελτίου» στη σκέψη παραπέμπει στον Όργουελ, δεν βρίσκω γράφοντας άλλο τρόπο από τον αυτοπεριορισμό μου στις τρεις ηλεκτρονικές αράδες που είναι το πιο δύσκολο δημοσιογραφικό Χάϊκου.
Γνωρίζω άλλωστε, ότι «μαθηματικές» διατυπώσεις στην δημοσιογραφία δεν χωρούν και ότι οι ολιγòλογοι «ασκητές της αλήθειας» όπως ο Βιτγκενστάιν ή ο Φρέγκε, δεν διάβαζαν εφημερίδα, αντίθετα με τον Καντ και τον καθημερινό, απογευματινό ραντεβού του με την εφημερίδα. (Ο Μαρξ επιπλέον την έγραφε μόνος του).
Ωστόσο, αυτή η αντινομία αφενός ανάμεσα στις αξιώσεις μιας σκέψης να είναι ελεύθερη από κάθε περιορισμό και αφετέρου, να αυτοπεριορίζεται, είναι -όπως γράφει ο George Steiner- «κίνητρο για θλίψη».
Γι’ αυτό «Το σούρουπο ο Σωκράτης τραγουδούσε».*
Εγώ πάλι αρχίζω απ’ το πρωί στο «tovima.gr» τις θρηνωδίες, ποντάροντας ωστόσο στην επιλογή μιας εύγλωττης φωτογραφίας αναγκασμένος καθώς είμαι, να θυσιάζω καθημερινά στον Ασκληπιό όχι τον κόκορα αλλά την εικόνα και περιμένοντας στη γωνία τον άνθρωπο με το κώνειο.
Ασκληπιείο άλλωστε για τις ψυχικές ασθένειες της εποχής μας δεν είναι σήμερα το διαδίκτυο;
Ή μήπως φαρμάκι;
Ο Steiner όμως γράφει και κάτι που μας αφορά:
«Η ικανότητα να κάνει κανείς σκέψεις που αξίζει τον κόπο να γίνονται, πόσο μάλλον να διατυπώνονται είναι συγκριτικά σπάνια.»
Αλλά αν τυχόν συμβεί να γίνουν, να διατυπωθούν και να λάμψουν τότε ισχύει και γι’ αυτές η ρήση του Βόλφγκανγκ Πάουλι για τα εσφαλμένα θεωρήματα: «Δεν είναι καν λάθος».
Το δυστύχημα είναι και το ότι δεν διδάσκονται, διότι «όσο γνωρίζουμε, δεν υπάρχει παιδαγωγικό κλειδί για την δημιουργικότητα»(Steiner). Κι αυτός είναι ο κατ’ εξοχήν λόγος για να είναι η σκέψη μας μελαγχολική και οι σκέψεις μας για τα πανηγύρια.
*G. Steiner, «Δέκα (πιθανοί) λόγοι για τη μελαγχολία της σκέψης», εκδόσεις SCRIPTA, 2007.
