Κάτι παράξενο συμβαίνει εδώ και μήνες στους δρόμους της Αττάλειας. Σε πάρκα και καφέ τα ρωσικά κοντεύουν να εκτοπίσουν την τουρκική γλώσσα, ενώ πινακίδες γραμμένες σε κυριλλικό αλφάβητο κάνουν την εμφάνισή του στις βιτρίνες των καταστημάτων. Οι ντόπιοι διαμαρτύρονται για την ξαφνική εκτίναξη των ενοικίων, που έχει αναγκάσει πολλούς εξ αυτών να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Αιτία, φυσικά, ο πόλεμος στην Ουκρανία, που οδήγησε τεράστιους αριθμούς Ρώσων, αλλά και Ουκρανών, στη ζεστή πόλη των τουρκικών παραλίων.
Ανάμεσα στους Ρώσους συναντά κανείς λιποτάκτες, αντιφρονούντες, απλούς διαφωνούντες του πολέμου, αλλά και ανθρώπους που ανησύχησαν για τις οικονομικές επιπτώσεις των κυρώσεων και έσπευσαν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους, εκμεταλλευόμενοι τις φιλικές πολιτικές της Τουρκίας.
Άλλωστε, η χώρα ήταν ανέκαθεν αγαπημένος θερινός προορισμός των Ρώσων, που σε πολλές περιπτώσεις επέλεγαν να εγκατασταθούν σε αυτή σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, εξαιτίας του θερμότερου κλίματός της.
Ρώσοι και Ουκρανοί μετακομίζουν στην Αττάλεια
Φέτος, όμως, η παρουσία τους δεν αυξήθηκε απλώς ορατά, αλλά πήρε και επ’ αόριστον παράταση, επηρεάζοντας σημαντικά τη ζωή των ντόπιων. Από τη μια πλευρά, η τουρκική οικονομία είχε ανάγκη την ένεση ξένου συναλλάγματος. Από την άλλη, όμως, όπως κατήγγειλαν κάτοικοι της Αττάλειας σε ρεπορτάζ των Times της Νέας Υόρκης, η παρουσία τους είχε ως αποτέλεσμα τον τριπλασιασμό των τιμών των κατοικιών.
Σύμφωνα με τον κυβερνήτη της επαρχίας της Αττάλειας, ο αριθμός των υπηκόων τρίτων χωρών που κατοικούν στην περιοχή υπερδιπλασιάστηκε στη διάρκεια των δυο τελευταίων ετών, ξεπερνώντας τα 177.000 άτομα. Σε αυτά περιλαμβάνονται περισσότεροι από 50.000 Ρώσοι και 18.000 Ουκρανοί.
Το Νοέμβριο, ξένοι υπήκοοι αγόρασαν περισσότερα από 19.000 ακίνητα στην περιοχή. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό σε όλη την Τουρκία μετά την Κωνσταντινούπολη, η οποία όμως έχει και πενταπλάσιο πληθυσμό.
Για να ελέγξουν την κατάσταση, οι τουρκικές αρχές έχουν αποκλείσει τους ξένους υπηκόους από 10 περιοχές της Αττάλειας, γεγονός που τους έχει στρέψει σε άλλα μέρη της πόλης.
Μόσχα της Μεσογείου
Η πόλη, έπειτα από περισσότερα από 2.000 χρόνια ελληνικής, ρωμαϊκής, βυζαντινής, οθωμανικής και τουρκικής ιστορίας, μετατρέπεται τώρα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ των Times σε «Μόσχα της Μεσογείου», ενώ η συνύπαρξη Τούρκων, Ρώσων και Ουκρανών έχει οδηγήσει σε πολλές περιπτώσεις και σε εντάσεις.
Αφίσες άγνωστης προέλευσης έχουν κάνει την εμφάνισή τους στους τοίχους της πόλης, αποκαλώντας τους Ρώσους «δολοφόνους» και προστάζοντάς τους να «γυρίσουν σπίτι τους». Οι Ουκρανοί φορούν περιβραχιόνια με τη σημαία της πατρίδας τους και βάνδαλοι άγνωστης καταγωγής έχουν επιτεθεί επανειλημμένως στα αγάλματα «μπάμπουσκες» του πάρκου της πόλης που τιμά τη ρωσοτουρκική φιλία. Πρόσφατα, περισσότεροι από 14.000 άνθρωποι συμμετείχαν σε λίστα υπογραφών που καλεί στον αποκλεισμό των ξένων υπηκόων από την αγορά στέγης της Αττάλειας.
Συνύπαρξη κάτω από τον τουρκικό ήλιο
Ωστόσο, όπως τονίζουν οι Times, σε γενικές γραμμές οι κοινότητες συνυπάρχουν χωρίς προβλήματα, με την ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Αλυπίου στην παλιά πόλη να αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Όπως εξηγεί ο ιερέας Βλαντίμιρ Ρουσάνεν, το ποίμνιό του αποτελείται κατά 60% περίπου από Ρώσους και κατά 35% από Ουκρανούς.
«Έχουμε οικογένειες που χάνουν αγαπημένα πρόσωπα και στα δυο στρατόπεδα αυτού του πολέμου», είπε μιλώντας στην αμερικανική εφημερίδα, προσθέτοντας ότι οι άνθρωποι έχουν άλλα μέρη για να συζητήσουν για τον πόλεμο.
«Η εκκλησία είναι ένα νοσοκομείο της ψυχής όπου οι άνθρωποι θεραπεύονται», τόνισε. «Δεν είναι φτιαγμένη για πολιτικές συζητήσεις».
«Νιώθω ότι υπάρχουμε για να υπηρετούμε τους Ρώσους»
Αν και οι νέοι κάτοικοι είναι σαφείς και ξεκάθαροι για τους λόγους που τους οδήγησαν στην ηλιόλουστη πόλη της Τουρκίας, οι ντόπιοι είναι κάτι λιγότερο από χαρούμενοι από την παρουσία τους. Κυρίως εξαιτίας των εμφανών ταξικών διαφορών, που εκτός των άλλων τους έχουν δημιουργήσει έντονο στεγαστικό πρόβλημα.
Ο 25χρονος Μεχμέτ Τζετινκάλ είναι φοιτητής. Εργάζεται έξι ημέρες την εβδομάδα έναντι περίπου 300€ το μήνα. Μέχρι πρόσφατα συγκατοικούσε με άλλους δυο φοιτητές σε ένα δυάρι, ώσπου ο ιδιοκτήτης τους έκανε έξωση για να μπορέσει να ανεβάσει το ενοίκιο.
«Νιώθω ότι τους έχουμε παραδώσει την Αττάλεια», λέει στους Times. «Νιώθω ότι πλέον υπάρχουμε για να υπηρετούμε τους Ρώσους».
Οι ίδιοι οι Ρώσοι, αν και συνήθως σε καλύτερη οικονομική κατάσταση – τουλάχιστον προσωρινά – σε καμία περίπτωση δεν αντιλαμβάνονται την παρουσία τους στην Τουρκία ως διακοπές. Η προσπάθεια να αποφύγουν τη στρατολόγηση, η οικονομική τους καταστροφή στην πατρίδα τους και το γεγονός ότι δεν μπορούν πλέον να ταξιδέψουν στις περισσότερες χώρες του πλανήτη, κατέστησαν ουσιαστικά την Τουρκία μοναδική οδό διαφυγής. Στους Times μίλησε ανώνυμα και Ουκρανός που, όπως παραδέχτηκε, επίσης προτίμησε να λιποτακτήσει.
Ο Γιαβούζ Γκουνέρ, ένας τούρκος πωλητής χειροποίητων σαπουνιών, έδωσε στην αμερικανική εφημερίδα τη δική του εκδοχή για το ζήτημα.
«Οι Ουκρανοί και οι Ρώσοι εδώ χορεύουν μαζί στα μπαρ και τα ξενοδοχεία. Πρόκειται για έναν ανούσιο πόλεμο που συμβαίνει εξαιτίας της πολιτικής».