Εχει κάνει σχεδόν τον γύρο του κόσμου το σκάνδαλο Qatargate που ξέσπασε στις Βρυξέλλες, με πρωταγωνιστές ιταλούς ευρωβουλευτές, τους ειδικούς τους συμβούλους, την πασίγνωστη πια ελληνίδα αντιπρόεδρο της Ευρωβουλής Εύα Καϊλή και φημολογίες για πολλούς άλλους. Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς τα, για την ώρα, δεκάδες χιλιάδες ευρώ και δολάρια που εμφανίζονται να έχουν διακινηθεί για την υπόθεση αυτή δεν φαίνεται να αιτιολογούν την ύπαρξή τους. Το Κατάρ υποτίθεται πως πλήρωσε για να προστατεύσει τη φήμη του και το διεθνές του κύρος. Μόνο αυτά δεν φαίνεται για την ώρα να έχει πετύχει. Και οι Αραβες του Κόλπου δεν ακούγεται να είναι εύκολοι σε δωροδοκίες χωρίς αντίκρισμα. Είναι δυνατόν να δαπανήθηκαν εκατ. δολάρια για να βγάλει ένα φιλοκαταρικό λογύδριο η κυρία Καϊλή, και όλα καλά; Τι ακριβώς έχει συμβεί;
Αν ψάξουμε το ιστορικό των προσώπων και των οργανισμών που εμπλέκονται στην υπόθεση, θα διαπιστώσουμε πως το Κατάρ δεν αποτελούσε τον μοναδικό τους επαγγελματικό στόχο. Αλλος στόχος ήταν και το Μαρόκο. Που είχε ένα πολύ σοβαρό ανοιχτό μέτωπο με την ΕΕ. Το ζήτημα δηλαδή της αναγνώρισης της Δυτικής Σαχάρας (Μέτωπο Πολισάριο) ως μέρους του Μαρόκου. Το ζήτημα της κατά διαστήματα ένοπλης αντιπαράθεσης που έχει κατά καιρούς εμπλέξει και την Ισπανία, τη Μαυριτανία, την Αλγερία και τη Λιβύη έχει εξάρσεις και ανακωχές. Αλλά πάντα παραμένει ανοιχτή πληγή για την περιοχή.
Αξίζει να εξετάσει λοιπόν κανείς πώς κινούνται οι σχέσεις Μαρόκου – ΕΕ για να δει αν το λόμπι ευρωπαίων με εύκαμπτες συνειδήσεις και μαροκινών παραγόντων μπορεί να είχε εκεί κάποια ουσιαστικότερα αποτελέσματα που να δείχνουν πως τα χρήματα που μπορεί να διακινήθηκαν να έπιασαν περισσότερο τόπο. Για την ΕΕ το Μαρόκο εμφανίζεται πρωτοπόρος της λεγόμενης «πολιτικής της ευρωπαϊκής γειτονιάς». Εχουν γίνει εκεί σημαντικότατα βήματα προόδου με θεαματικές εξελίξεις σε πολλούς τομείς. Η συμφωνία αυτή συνιστά ένα είδος «οδικού χάρτη» που ανοίγει κατευθύνσεις για διμερείς σχέσεις ΕΕ και Μαρόκου. Οι εξελίξεις αφορούν τρεις κυρίως τομείς: στενότερες πολιτικές σχέσεις, μέσω της διοργάνωσης τακτικών Συναντήσεων Κορυφής Μαρόκου – ΕΕ και μέσω της καθιέρωσης μηχανισμών διαβουλεύσεων σε υπουργικό επίπεδο. Ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς στη βάση της τελικής υιοθέτησης του ευρωπαϊκού κεκτημένου και της συνεργασίας σε επιχειρηματικούς τομείς. Και ενδιαφέρον για επιμέρους ανθρωπιστικά ζητήματα.
Αξίζει να σημειώσουμε πως παρά την αντικατάσταση πολλών οικονομικών δεικτών τα τελευταία χρόνια από ζητήματα τρομοκρατίας κι από θέματα παράνομης μετανάστευσης – όπου για πολλούς στη Δύση το Μαρόκο συνιστά μια κόκκινη σημαία – δεν έχει υπάρξει σημαντική καθυστέρηση. Η αποτελεσματικότητα του φιλομαροκινού λόμπι είναι χαρακτηριστική. Σε αντίθεση με το Κατάρ.
Στο ζήτημα της Δυτικής Σαχάρας το Μαρόκο με εμμονή ζητά την αναγνώρισή της από την ΕΕ. Μια τέτοια κίνηση θα ήταν αποκαλυπτική. Η αλήθεια πάντως είναι πως τα τελευταία χρόνια η πρόταση του Μαρόκου για αυτονομία της Δυτικής Σαχάρας μέσα στα πλαίσια του διοικητικού ελέγχου από το Μαρόκο κερδίζει έδαφος και στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Πάνω κυρίως στη λογική πως μόνο έτσι θα υπάρξει κράτος και θα πάψει η περιοχή να αποτελεί έδαφος στρατολόγησης τζιχαντιστών. Ο πρόεδρος Τραμπ αναγνώρισε την κυριαρχία του Μαρόκου επί της περιοχής, ενώ η ΕΕ, επί επιτρόπου Εξωτερικών Μογκερίνι (της οποίας το όνομα υπήρξε στην τιμητική επιτροπή της περιβόητης ΜΚΟ Fight Impunity), αγνόησε απόφαση του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για μη εφαρμογή οικονομικών συμφωνιών λόγω μη κυριαρχίας Μαρόκου και προχώρησε σε οικονομικές σχέσεις. Ενώ την ίδια ώρα δεν δέχθηκε την αμερικανική αναγνώριση!!
To Μαρόκο, δηλαδή, ήταν πιο αποτελεσματικό στην προώθηση των στόχων του. Σε αντίθεση με το Κατάρ. Γι’ αυτό ελέγχονται εξονυχιστικά οι δηλώσεις και πράξεις ευρωπαίων αξιωματούχων.
Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος είναι πρώην υπουργός