Η κατάργηση του ΦΠΑ σε ορισμένα είδη τροφίμων και η μείωση σε άλλα για το επόμενο εξάμηνο από την ισπανική κυβέρνηση πυροδοτεί νέο γύρο αντιπαράθεσης ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση για τις πολιτικές αντιμετώπισης της ακρίβειας.
Δημοσιονομική ισορροπία
Η κυβέρνηση της ΝΔ εμμένει στην πάγια θέση της να απορρίπτει αυτό το μέτρο με βασικό επιχείρημα αφενός τη διατήρηση της δημοσιονομική ισορροπία (κρατικές δαπάνες – κρατικά έσοδα), αφετέρου επιμένει να αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα του μέτρου και κατά πόσο αυτό θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών καταναλωτή. Ειδικά ως προς αυτό το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προεκτείνει την κυβερνητική επιχειρηματολογία και υποστηρίζει ότι με τα μέτρα -«pass» που εφαρμόζει δίνει μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια στα νοικοκυριά από το όφελος που θα είχαν σε τυχόν μείωση του ΦΠΑ.
Στήριξη της αισχροκέρδειας
Από την άλλη μεριά τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν την κυβέρνηση για την άρνησή της αυτή και την αποδίδουν σε συνειδητή πολιτική επιλογή στήριξης της αισχροκέρδειας των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων στο λιανεμπόριο και την αγορά ενέργειας.
Περιπέτειες
Κατηγορηματικός στο ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ εμφανίστηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, υποστηρίζοντας ότι «το έλλειμα των 3,5 δισ. ευρώ που θα είχαμε αν μειωνόταν ο ΦΠΑ σε ορισμένα αγαθά όπως στην Ισπανία, θα μας έβαζε σε μεγαλύτερες περιπέτειες στις οποίες δε θέλουμε να επιστρέψουμε».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, υποστήριξε ότι το έλλειμμα που θα προκύψει θα έπρεπε να καλυφθεί και αυτό σημαίνει «φόρους και επιβαρύνσεις για το σύνολο της κοινωνίας».
Αποτύπωμα
Σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου το αποτύπωμα για τον καταναλωτή είναι μεγαλύτερο με το «Μarket pass» καθώς αν καταργούσαμε τον ΦΠΑ σε ορισμένα είδη το κέρδος για την τσέπη για παράδειγμα μιας οικογένειας με δύο παιδιά θα ήταν μικρότερο. Παράλληλα, μιλώντας στον ΣΚΑΙ δήλωση ότι διατηρεί αμφιβολίες για το αν η ενδεχόμενη μείωση του ΦΠΑ πράγματι θα περνούσε στην τσέπη του καταναλωτή.
Απάντηση στο «γιατί η κυβέρνηση δεν ακολουθεί το ισπανικό μοντέλο στη μείωση φόρων για να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό» επιχείρησε να δώσει και ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας στην «Κοινωνία Ώρα MEGA».
Χαρακτηριστικά ο κ. Σταϊκούρας σημείωσε ότι «οικονομική πολιτική δεν γίνεται με ένα μέτρο, αλλά με συνδυασμό πολλών μέτρων. Η Ελλάδα μειώνει φόρους, κατήργησε την εισφορά αλληλεγγύης, τις τελευταίες ημέρες μίλησα με δημόσιους υπαλλήλους που για πρώτη φορά είδαν μόνιμες αύξηση των απολαβών τους. Έχουμε την μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες, έχουμε την επιδότηση και το επίδομα του πετρελαίου θέρμανσης. Η παροχή βοήθειας στους πολίτες δεν γίνεται μόνο με ένα μέτρο και βάζω σε αυτά και την επιδότηση του ρεύματος, η οποία είναι πολύ υψηλότερη σε σχέση με την Ισπανία. Άρα όταν αξιολογείς το πώς βοηθάς έναν πολίτη το αξιολογείς ως κυβέρνηση στο σύνολο των μέτρων κι όχι μόνο σε ένα μέτρο».
Επιλογή
Ειδικά για τα τρόφιμα ο υπουργός διευκρίνισε ότι «η κυβέρνηση έχει κάνει μία επιλογή. Η επιλογή αυτή είναι να φορολογήσει τα διυλιστήρια και το ποσό αυτό τα 650 εκατ. ευρώ, να δοθούν στους καταναλωτές. Έτσι μία τετραμελής οικογένεια θα παίρνει 52 ευρώ το μήνα. Εάν μειώναμε τον ΦΠΑ κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες η ωφέλεια θα ήταν 36 ευρώ, θα ήταν μικρότερη βοήθεια και δεν θα ήταν βέβαιο ότι θα κατέληγε στον καταναλωτή, καθώς μπορεί να χανόταν στην εφοδιαστική αλυσίδα. Συνεπώς η βοήθεια που δίνεται είναι στοχευμένη, σε αυτούς που έχουν περισσότερη ανάγκη κι όχι οριζόντια, καταλήγει στον καταναλωτή και το δημοσιονομικό κόστος των μέτρων που εισηγείται η αξιωματική αντιπολίτευση είναι τρεισήμισι δις ευρώ το έτος που σημαίνει ότι η Ελλάδα το 2023 θα επιστρέψει σε σημαντικά πρωτογενή ελλείματα που πρέπει να το αποφύγουμε».
Σχετικά με την μείωση στα καύσιμα σημείωσε ο κ. Σταϊκούρας σημείωσε ότι «θα μπορούσαμε να κάνουμε πολλά διαφορετικά. Το θέμα είναι τι δημοσιονομικό περιθώριο έχεις και τι επιλογές έχεις ως κυβέρνηση για να στηρίξεις τον πολίτη. Στα καύσιμα για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα δίναμε το ”fuel pass”, δίναμε επιδότηση στο πετρέλαιο κίνησης και δίνουμε πολύ γενναία επιδότηση στο πετρέλαιο θέρμανσης.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Αδωνις Γεωργιάδης ο οποίος είπε ότι με το «καλάθι του νοικοκυριού», που πέτυχε απόλυτα, η μείωση στα τρόφιμα είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που έγινε με τη μείωση του ΦΠΑ στην Ισπανία. Τόνισε δε ότι πλέον είναι φθηνότερα τα προϊόντα στην Ελλάδα απ’ ότι στην Ισπανία και το γεγονός ότι δεν τον έχουν… κρεμάσει στα μανταλάκια για το «καλάθι» δείχνει ότι είναι πετυχημένο.
Επιδότηση της αισχροκέρδειας και γαλάζιο πλιάτσικο
Ο ΣΥΡΙΖΑ επικαλείται το παράδειγμα της Ισπανίας και υποστηρίζει ότι η άρνηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να μειώσει το ΦΠΑ οφείλεται στο ότι «το μόνο που κάνει είναι να αφήνει ανεξέλεγκτη εδώ και ενάμιση χρόνο την αισχροκέρδεια και να την επιδοτεί κιόλας με τα χρήματα των φορολογουμένων από τα υπερέσοδα του ΦΠΑ».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ έχει ως εξής:
«Ο κ. Οικονόμου προσπαθεί να πείσει πως η οικονομία θα μπει σε περιπέτειες αν μειώσει το ΦΠΑ στα τρόφιμα, όπως κάνουν μία σειρά από χώρες για να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια με τελευταία την Ισπανία, αλλά δεν θα μπει σε περιπέτειες από το γαλάζιο πλιάτσικο με 8,5 δις. απευθείας αναθέσεις σε κολλητούς και φίλους της ΝΔ.
»Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη αδυνατεί να κατανοήσει την περιπέτεια επιβίωσης χιλιάδων νοικοκυριών και επιχειρήσεων που δεν βγάζουν πλέον ούτε το μισό μήνα με το εισόδημά τους. Το μόνο που κάνει είναι να αφήνει ανεξέλεγκτη εδώ και ενάμισι χρόνο την αισχροκέρδεια και να την επιδοτεί κιόλας με τα χρήματα των φορολογουμένων από τα υπερέσοδα του ΦΠΑ.
Άδικη πολιτική
»Αν λοιπόν ψάχνει πόρους η κυβέρνηση Μητσοτάκη για να χρηματοδοτήσει τη μείωση του ΦΠΑ την ώρα που έρχονται νέες ανατιμήσεις ως και 20% στην αγορά, δεν έχει παρά να φορολογήσει τα πραγματικά υπερκέρδη δισεκατομμυρίων των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας, των διυλιστηρίων και των τραπεζών.
»Δεν θα το κάνει όμως, γιατί η πολιτική της είναι άδικη, υπέρ των λίγων και ισχυρών και σε βάρος της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας. Μόνη λύση είναι η πολιτική αλλαγή και η προοδευτική κυβέρνηση για δικαιοσύνη παντού».
Επιδοματική πολιτική και λαϊκισμός
Πελατειακές πολιτικές και προεκλογικού χαρακτήρα επιλογές καταλόγισε στην κυβέρνηση ο Νίκος Ανδρουλάκης αναφορικά με την διαχείριση της ακρίβειας και τη στήριξη των εισοδημάτων επισημαίνοντας ότι «ο κ. Μητσοτάκης βαφτίζει «λαϊκισμό» ό,τι τον συμφέρει».
Κατά την επίσκεψή του στη Βαρβάκειο Αγορά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ επεσήμανε ότι «μέχρι πριν από μερικούς μήνες (σ.σ. ο κ. Μητσοτάκης) κατήγγειλε την επιδοματική πολιτική και σήμερα την υιοθετεί. Βαφτίζει «λαϊκισμό» τη μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, όταν την έχουν υιοθετήσει ως κεντρική πολιτική για την απάντηση στην οικονομική κρίση οι περισσότερες κυβερνήσεις της Ευρώπης».
Ο κ. Ανδρουλάκης ανέφερε ακόμη ότι «το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής θεωρεί ότι χρειάζονται σταθερές πολιτικές μείωσης των ανισοτήτων κι ενίσχυσης του εισοδήματος των Ελλήνων πολιτών. Και όχι πελατειακές πολιτικές, που είναι επιλογές με το βλέμμα στραμμένο στην κάλπη».
Μόνιμα μέτρα
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ συζήτησε με εμπόρους και καταναλωτές, ενώ επέμεινε στην ανάγκη υιοθέτησης μόνιμων μέτρων, όπως η μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, για την προστασία του εισοδήματος και της αγοραστικής δύναμης των πολιτών από τις πληθωριστικές πιέσεις.
Αναλυτικά η δήλωση του Νίκου Ανδρουλάκη έχει ως εξής:
«Ο κ. Μητσοτάκης βαφτίζει “λαϊκισμό” ό,τι τον συμφέρει. Μέχρι πριν από μερικούς μήνες κατήγγειλε την επιδοματική πολιτική και σήμερα την υιοθετεί. Βαφτίζει “λαϊκισμό” τη μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, όταν την έχουν υιοθετήσει ως κεντρική πολιτική για την απάντηση στην οικονομική κρίση οι περισσότερες κυβερνήσεις της Ευρώπης.
»Εμείς θεωρούμε ότι χρειάζονται σταθερές πολιτικές μείωσης των ανισοτήτων κι ενίσχυσης του εισοδήματος των Ελλήνων πολιτών. Και όχι πελατειακές πολιτικές, που είναι επιλογές με το βλέμμα στραμμένο στην κάλπη».
Την κατάργηση του ΦΠΑ σε συνδυασμό με την επαναφορά – καταβολή 13ου και 14ου μισθού και σύνταξης ως μέτρων συνδυαστικών για την αντιμετώπιση της ακρίβειας προτείνει το ΚΚΕ που είχε καταθέσει και σχετικές τροπολογίες στη Βουλή.
Ουσιαστική ανακούφιση
Το ΚΚΕ παράλληλα με την κριτική του στην κυβέρνηση της ΝΔ, ασκεί κριτική σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ ενώ για το παράδειγμα της Ισπανίας επισημαίνει ότι ανακυκλώνει τη φτώχεια με περιορισμένα μέτρα.
«Ουσιαστική ανακούφιση του λαού από την ακρίβεια μπορεί να δοθεί μόνο με τις τροπολογίες που κατέθεσε το ΚΚΕ, που προβλέπουν -μεταξύ άλλων- κατάργηση του ΦΠΑ και των άλλων φόρων στα είδη λαϊκής κατανάλωσης και την ενέργεια» αναφέρει το ΚΚΕ προσθέτοντας:
«Τις προτάσεις του ΚΚΕ απέρριψαν “ασυζητητί”, τόσο η κυβέρνηση της ΝΔ, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, που κατά τα άλλα διαφημίζουν το “παράδειγμα Ισπανίας”, το οποίο ανακυκλώνει τη φτώχεια με περιορισμένα μέτρα, με περικοπές άλλων επιδομάτων -δίνοντας ουσιαστικά με το ένα χέρι και παίρνοντας με το άλλο- και με άλλα μέτρα που αποτελούν ουσιαστικά μια ισπανική εκδοχή των “ελληνικών” pass της κοροϊδίας».
Παραπλανητικό αφήγημα
Επικριτικό πάντως είναι και το ΜέΡΑ25 σε ότι αφορά το ρεαλισμό της εφαρμογής του ισπανικού παραδείγματος στην Ελλάδα χωρίς ρήξη με το καθεστώς της μνημονιακής επιτροπείας. Ειδικότερα μάλιστα χαρακτηρίζει παραπλανητικό το αφήγημα ότι μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα καταργούσε το ΦΠΑ.
Αναλυτικότερα το ΜέΡΑ25 αναφέρει:
«Η απόφαση της κυβέρνησης της Ισπανίας για κατάργηση του ΦΠΑ σε ορισμένα προϊόντα έχει πυροδοτήσει στα εγχώρια κοινωνικά δίκτυα μια παραπλανητική προσπάθεια πλασαρίσματος ενός αφηγήματος ότι αντίστοιχα πράγματα θα μπορούσε να κάνει και εδώ μια δήθεν αριστερή Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
»Όσο είμαστε σε καθεστώς μνημονιακής επιτροπείας, που φρόντισε ο κ. Τσίπρας να είμαστε έως τουλάχιστον το 2060, ακόμα και τα ελάχιστα στα οποία προχωράει η Κυβέρνηση της Ισπανίας, δεν μπορούν να γίνουν στη χώρα μας, αν δεν υπάρξει ρήξη με τις δεσμεύσεις στις οποίες συνηγορούν τα κόμματα του μνημονιακού τόξου.
»Διότι αν μπορούσαν να γίνουν τα όσα λέει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ, γιατί δεν προχώρησε σε αυτά μετά την έξοδο -όπως αυτός ισχυρίζεται- από το μνημόνια τον Αύγουστο του 2018; Γιατί πολύ απλά αυτά για να γίνουν στη χώρα μας, απαιτείται ρήξη, την οποία η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει πλέον αυταπάτη».
