Η Βικτόρια Λι* έχει ζήσει αρκετά lockdown από τότε που εμφανίστηκε η Covid-19 στην Κίνα πριν από σχεδόν τρία χρόνια. Το να είναι φυλακισμένη στο σπίτι της στο Πεκίνο την έκανε να αισθάνεται κατάθλιψη, ανίσχυρη και θυμωμένη.

«Όντας κλισμένη στο σπίτι με την πόρτα μου σφραγισμένη, ένιωθα χωρίς κίνητρο να κάνω οτιδήποτε. Δεν ήθελα να δουλέψω, δεν ήθελα να σπουδάσω. Μερικές φορές, έσκυβα στο κρεβάτι μου και έκλαιγα» λέει στον Guardian η νεαρή δικηγόρος.

Ακόμα και όταν δεν ήταν σε lockdown, οι περιορισμοί άλλαζαν την κανονική της ζωή.

Αφού ένας συνάδελφός της βρέθηκε θετικός, η Λι θεωρήθηκε στενή επαφή και έχασε τον πράσινο κωδικό υγείας της για ένα μήνα, πράγμα που σημαίνει ότι αποκλείστηκε από δημόσιους χώρους. «Δεν μπόρεσα να μπω στις αγορές ή στα μαγαζιά. Δεν μπορούσα να πάω στο γραφείο» περιγράφει. «Επηρέασε και τη δουλειά μου – οι δουλειές ήταν κακές και το αφεντικό μου έγινε κακό».

Λαχταρώντας για μια φυσιολογική ζωή, η Λι υπέβαλε πρόσφατα αίτηση για να μεταναστεύσει στον Καναδά.

Η υπομονή έλαβε… τέλος

Καθώς η «πολιτική μηδενικού Covid» του Πεκίνου μπαίνει στον τρίτο χρόνο της, η Λι είναι μια από τα εκατομμύρια σε όλη την Κίνα που έχουν φτάσει στο τέλος της υπομονής τους. Καθώς οι αριθμοί των ημερήσιων κρουσμάτων έφτασαν στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών, πολλοί άρχισαν να αμφισβητούν το βαρύ τίμημα που έχουν πληρώσει για έναν στόχο που είναι αδύνατο να επιτευχθεί.

Την Τετάρτη, η εθνική επιτροπή υγείας ανέφερε 31.444 νέα κρούσματα, τον υψηλότερο ημερήσιο αριθμό από τότε που εντοπίστηκε για πρώτη φορά ο κοροναϊός στην πόλη Γουχάν της κεντρικής Κίνας στα τέλη του 2019.

Αν και οι αριθμοί των κρουσμάτων της Κίνας είναι χαμηλοί σε σύγκριση με τα παγκόσμια στοιχεία, οι αρχές επέμειναν σε «πόλεμο εξόντωσης» κατά του ιού. Καθώς η Κίνα ανέφερε τους πρώτους θανάτους από την Covid-19 σε έξι μήνες την περασμένη εβδομάδα, μια νέα σειρά lockdown έχει επιβληθεί σε όλη τη χώρα.

Απογοήτευση

Τα σπάνια ξεσπάσματα δημόσιας οργής που εμφανίστηκαν τις τελευταίες δύο εβδομάδες είναι τα πιο ορατά σημάδια της βαθιά ριζωμένης απογοήτευσης και του σκεπτικισμού για τα ατελείωτα lockdown, τα μαζικά τεστ και τις καραντίνες που έχουν υποστεί πρόσφατα οι Κινέζοι.

Σε βίντεο που κοινοποιήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το Σάββατο, οι άνθρωποι στο Ουρούμτσι, την πρωτεύουσα της περιοχής Σιντζιάνγκ, φάνηκαν να εξοργίζονται με τους αξιωματούχους μετά από πυρκαγιά σε διαμέρισμα που σκότωσε 10 ανθρώπους.

Χιλιάδες εργαζόμενοι σε εργοστάσιο της Apple που κατασκευάζει iPhone στην κεντρική Κίνα την περασμένη εβδομάδα συγκρούστηκαν με την αστυνομία και γκρέμισαν οδοφράγματα. Την προηγούμενη εβδομάδα, μετανάστες εργάτες στη νότια κινεζική μητρόπολη Γκουανγκζού κατέρρευσαν μέσα από εμπόδια αποκλεισμού και διαδήλωσαν στους δρόμους.

Επίσης, τις τελευταίες εβδομάδες, υπήρξε έντονη κατακραυγή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τον θάνατο ενός μωρού τεσσάρων μηνών, ο πατέρας του οποίου είπε ότι η ιατρική του περίθαλψη καθυστέρησε για 12 ώρες λόγω των περιορισμών covid. Ο θάνατος ενός τρίχρονου αγοριού στη βορειοδυτική Κίνα από δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, αφού ο πατέρας του εμποδίστηκε από τους ισχύοντες κανόνες covid να το μεταφέρει σε νοσοκομείο προκάλεσε επίσης οργή.

Μια 32χρονη μητέρα δύο παιδιών αυτοκτόνησε σε κέντρο καραντίνας στην Γκουανγκζού νωρίτερα αυτό το μήνα αφού βρέθηκε θετική και χώρισε από τον σύζυγό της.

Το αίσθημα σκεπτικισμού του κοινού σχετικά με την αποτελεσματικότητα της προσέγγισης μηδενικής ανοχής είναι επίσης όλο και πιο εμφανές.

Ένα από αυτά ήταν μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έθεσε 10 δύσκολες ερωτήσεις σχετικά με τον χειρισμό της πανδημίας από τις αρχές. «Ιστορικά, έχουν εξαλειφθεί ποτέ οι ιοί της γρίπης; Αν όχι, πώς μπορεί να εξαλειφθεί ο κοροναϊός; Τι τίμημα πρέπει να πληρώσουμε; Τι νόημα έχουν οι γύροι και οι γύροι των τεστ PCR;» διερωτήθηκε.

Μια άλλη ανάρτηση έδωσε απαντήσεις στις ερωτήσεις, όπως: «Αυτό δεν είναι αυτό που πρέπει να ρωτήσετε». «Δεν είναι αυτό που ξέρεις» και «Αυτές είναι επικίνδυνες σκέψεις».

Στις 11 Νοεμβρίου, η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα συντομεύσει την καραντίνα και θα χαλαρώσει ορισμένους περιορισμούς. Οι τοπικοί αξιωματούχοι κλήθηκαν να απέχουν από την υπερβολική επιβολή των πολιτικών κατά του ιού, αλλά προκαλώντας σύγχυση, επέμειναν επίσης ότι ο «πόλεμος» της Κίνας κατά της πανδημίας παραμένει σταθερά σε ισχύ.

Θα επηρεαστεί ο Σι Τζιπίνγκ;

Οι παρατηρητές λένε ότι ανεξάρτητα από το τι λέει η κεντρική κυβέρνηση, οι περιορισμοί covid είναι απίθανο να χαλαρώσουν στην πραγματικότητα, επειδή η δομή εξουσίας από πάνω προς τα κάτω της Κίνας σημαίνει ότι οι τοπικοί αξιωματούχοι δεν θα απέφευγαν την υπερβολική εφαρμογή για να αποφύγουν να κατηγορηθούν για την αύξηση των κρουσμάτων.

Δεδομένου ότι οι περιορισμοί είναι απίθανο να αρθούν σύντομα, οι αναλυτές αναμένουν ότι οι διαδηλώσεις θα κλιμακωθούν, αλλά σημειώνουν επίσης ότι αυτές οι περιπτώσεις σποραδικών αναταραχών είναι απίθανο να αποτελέσουν απειλή για μια δικτατορική κυβέρνηση που έχει τη δύναμη να τις πατάξει γρήγορα.

«Οι διαδηλώσεις παρέμειναν σποραδικές και χωρίς κεντρική οργάνωση… Αν και μοιάζουν με χιονοστιβάδα, είναι περισσότερο επειδή οι άνθρωποι επηρεάζονται παντού» δηλώνει η καθηγήτρια Victoria Tin-bor Hui, πολιτική επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Notre Dame στην Ιντιάνα.

Ο καθηγητής Chung Kim-wah, κοινωνικός επιστήμονας στο Πολυτεχνείο του Χονγκ Κονγκ, επισημαίνει ότι οι διαμαρτυρίες «δείχνουν ότι οι άνθρωποι έχουν χάσει την υπομονή τους με τα παράλογα μέτρα κατά της Covid και αμφισβητούν την αποτελεσματικότητά τους» αλλά προσθέτει ότι οι ανοργάνωτες διαμαρτυρίες δεν έχουν αρκετά ισχυρή δύναμη για να αντιμετωπίσουν την κυβέρνηση.

Σημειώνει, δε, ότι αν γίνουν μικρές προσαρμογές, οι διαδηλωτές συνήθως υποχωρούν: «Αυτό καθιστά τις αλλαγές από κάτω προς τα πάνω πολύ δύσκολες, αν όχι αδύνατες».

*Το όνομα έχει αλλάξει.