Από τον περασμένο Οκτώβριο και μετά από δύο χρόνια «ξενιτιάς» λόγω πανδημίας, οι προβολές στο φυσικό χώρο της κινηματογραφικής λέσχης του δημοτικού κινηματογράφου Νέα Ελβετία στον Βύρωνα (Ν. Ελβετίας 34 και Σεβαστείας), έχουν «επαναπατριστεί» και συνεχίζονται με επιτυχία. «Οδύσσειες, Αποδημίες, Μετοικεσίες» είναι ο θεματικός κύκλος της νέας χειμερινής περιόδου και ταινίες όπως οι «Welcome» του Φιλίπ Λιορέ, «Ταχυδρόμος» του Μάικλ Ράντφορντ και «Οι τρεις ταφές του Μελκιάδες Εστράδα» του Τόμι Λι Τζόουνς έχουν ήδη παιχτεί προκαλώντας το ενδιαφέρον του κοινού.
«Περιπλάνηση και νόστος στο έπος της Οδύσσειας συγκροτούν τους δύο πόλους πάνω στους οποίους στηρίχθηκαν έκτοτε πλήθος έργων της λογοτεχνίας, του θεάτρου, του κινηματογράφου» αναφέρει χαρακτηριστικά ο υπεύθυνος προγράμματος των προβολών της λέσχης, σκηνοθέτης ο ίδιος, κ. Στέλιος Χαραλαμπόπουλος («Ημερολόγια καταστρώματος Γιώργος Σεφέρης», «Ανεμος ελευθερίας»). «Η περιπέτεια και ο άνθρωπος. Από τη μια οι διαδρομές των ηρώων χαραγματιές σε τόπους που αρδεύει η αφήγηση και από την άλλη ο βιωμένος χώρος που στοιχειώνει την ψυχική ενδοχώρα του ήρωα.»
Οι ταινίες
Έναν αιώνα μετά το τραύμα της μνήμης για την απώλεια και την καταστροφή της Σμύρνης, η κραυγή «Αμέρικα, Αμέρικα» αντηχεί ακόμη στο όνειρο για τη γη της επαγγελίας την οποία αναζητεί με πάθος ένας Ελληνας (Στάθης Γιαλελής) που ταξιδεύει από την Ανατολία προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η πιο προσωπική ταινία του Ελία Καζάν είναι προγραμματισμένη για προβολή αυτή την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου ενώ μέχρι τον Απρίλιο του 2023, η Λέσχη έχει να προσφέρει πραγματικά αλησμόνητες στιγμές γύρω από την θεματική της.
Σ’ ένα εργασιακό κάτεργο λιμνάζουν οι ζωές των ανθρώπων στην ιρανική «Έρημη χώρα» του Αχμάντ Μπαχραμί. Η διακοπή της λειτουργίας του σημαίνει ξενιτεμός και αναζήτηση. Το αντίθετο περίπου συμβαίνει στο «Γάλα» του Τούρκου Σεμίχ Καπλάνογλου, όπου η επιθυμία για απογαλακτισμό από τη μικρή οικογενειακή επιχείρηση, είναι που ωθεί έναν εκκολαπτόμενο έφηβο ποιητή να ανοίξει τα φτερά του πέρα από το στενό ορίζοντα της επαρχίας. Από την πλευρά του, ο «Ουμπέρτο Ντ.» (Κάρλο Μπατίστι), βασικό πρόσωπο της ιταλικής ταινίας του Βιτόριο Ντε Σίκα, αντιμετωπίζει την αναλγησία και την κακοήθεια του κόσμου μέσα στην ίδια του την πόλη του όπου ως απόμαχος της ζωής βιώνει τη μοναξιά της εξορίας. Περιπλανώμενη, ξένη στον ίδιο τον τόπο της στην Γαλλία, είναι όμως και η ηρωίδα που υποδύεται η Σαντρίν Μπονέρ στην ταινία «Δίχως στέγη, δίχως νόμο» της Ανιές Βαρντά, μια γυναίκα που έχει επιλέξει να ζει στις παρυφές των πόλεων.
Τι αν όχι εξόριστους στην ίδια την χώρα τους όμως – εδώ η Αμερική – θυμίζουν οι δύο πυγμάχοι, απόβλητοι του αμερικανικού ονείρου, ο Στέισι Κιτς και ο Τζεφ Μπρίτζες που προσπαθούν να επιβιώσουν στην «Βρώμικη πόλη» του Τζον Χιούστον; Εκτοπισμένοι στην υπερορία είναι και οι ηττημένοι του Ελληνικού Εμφυλίου που διαβαίνουν τις δεκαετίες με την ευχή «Καλή πατρίδα σύντροφε» όπως τιτλοφορείται η ταινία του Λευτέρη Ξανθόπουλου,
Μια μετανάστρια που κυοφορεί το μέλλον, είναι η ελπίδα για «Τα παιδιά των ανθρώπων» στο στείρο, δυστοπικό αύριο που τόσο άμεσα δημιουργεί ο Αλφόνσο Κουαρόν, ενώ ένας ιταλός μετανάστης και δύο περιθωριακοί τύποι (Ρομπέρτο Μπενίνι, Τζον Λούρι, Τομ Γουέιτς) προσπαθούν να μην πέσουν «Στην παγίδα του νόμου» φυγόδικοι σε μια αφιλόξενη Αμερική, έτσι όπως την φαντάζεται ο Τζιμ Τζάρμους.
«Εικόνες άλλοτε οικείες κι άλλοτε ανοίκειες ταξιδεύουν κι αυτές μαζί με τα πάθη και τα όνειρα των ηρώων τους γύρω από μια χαμένη εστία, σ’ ένα αέναα επαναλαμβανόμενο δράμα» θα πει ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος ο οποίος προλογίζει τις ταινίες και μετά την προβολή λαμβάνει μέρος σε μια συζήτηση, κάθε φορά με διαφορετικό ειδικό καλεσμένο.
Το πρόγραμμα
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2/12/2022
Αμέρικα, Αμέρικα
Σκηνοθεσία: Ελία Καζάν
Αμερικανική ταινία του 1963 με τους Στάθη Γιαλελή, Έλενα Καράμ, Φρανκ Γουλφ (174΄)
[ Ώρα έναρξης 19.30]
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 16/12/2022
Στην παγίδα του νόμου
Σκηνοθεσία: Τζιμ Τζάρμους
Αμερικανική ταινία του 1986 με τους Ρομπέρτο Μπενίνι, Τζον Λούρι, Τομ Γουέιτς (107΄)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 13/1/2023
Γάλα
Σκηνοθεσία: Σεμίχ Καπλάνογλου
Τουρκική ταινία του 2008 με τους Μελίχ Σελτζούκ, Ριζά Ακίν (102΄)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27/1/2023
Καλή πατρίδα σύντροφε
Σκηνοθεσία: Λευτέρης Ξανθόπουλος
Ελληνική ταινία του 1986 με τους Αθηνά Παπαδημητρίου, Πέτερ Τροκάν, Πολυχρόνη Ζεφτερίδη (90΄)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10/2/2023
Έρημη χώρα
Σκηνοθεσία: Αχμάντ Μπαχραμί
Ιρανική ταινία του 2020 με τους Αλί Μπακχερί, Μαχντί Νασάτζ, Φαρόκ Νεματί (102΄)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 3/3/2023
Δίχως στέγη, δίχως νόμο
Σκηνοθεσία: Ανιές Βαρντά
Γαλλική ταινία του 1985 με τους Σαντρίν Μπονέρ, Μάσα Μερίλ, Στεφάν Φράις (105΄)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 17/3/2023
Τα παιδιά των ανθρώπων
Σκηνοθεσία: Αλφόνσο Κουαρόν
Αγγλοαμερικανική ταινία του 2006 με τους Κλάιβ Όουεν, Τζούλιαν Μουρ, Μάικλ Κέιν (110΄)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 31/3/2023
Ουμπέρτο Ντ.
Σκηνοθεσία: Βιτόριο Ντε Σίκα
Ιταλική ταινία του 1952 με τους Κάρλο Μπατίστι, Μαρία Πία Κασίλιο, Λίνα Τζενάρι (89΄)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 7/4/2023
Βρώμικη πόλη
Σκηνοθεσία: Τζον Χιούστον
Αμερικανική ταινία του 1972 με τους Στέισι Κιτς, Τζεφ Μπρίτζες, Σούζαν Τάιρελ (96΄)