Το «καλημέρα σας και αντίο» του Νίκου Δένδια στην Τρίπολη και τα όσα σήμαινε για τις σχέσεις Ελλάδας – Λιβύης ήταν το γεγονός που κυριάρχησε στις αναφορές για το ταξίδι του ΥΠΕΞ, επισκιάζοντας τις συναντήσεις του στην Ανατολική Λιβύη, τόσο με τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, όσο και με τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αγκίλα Σάλεχ.
Ανώτατες διπλωματικές πηγές απαντώντας για τη συνάντηση Δένδια – Χαφτάρ αναφέρθηκαν μεν στην πάγια αντίθεση του στα τουρκολιβυκά μνημόνια και την απαίτηση του να αποχωρήσει το σύνολο των τουρκικών δυνάμεων – επισήμων και μη – από την Λιβύη, σημείωναν ωστόσο και την προειδοποίηση του πως μέχρι τον Ιανουάριο η χώρα πρέπει να προχωρήσει σε εκλογές. «Αλλιώς θα υπάρξουν εξελίξεις».
Προειδοποιήσεις Χαφτάρ
Ο Χαφτάρ δήλωνε ξεκάθαρα δε πως ο στρατός της Λιβύης δεν θα επιτρέψει στους «δυτικούς» – την κυβέρνηση της Τρίπολης – και την Τουρκία, ό,τι και αν έχουν συμφωνήσει ούτε καν να πλησιάσουν στα κοιτάσματα υδρογονανθράκων που είναι στα ανατολικά.
Σύμφωνα με διπλωμάτες που παρακολουθούν τις εξελίξεις στη γειτονική χώρα, το μήνυμα Χαφτάρ θα μπορούσε να είναι και μία προειδοποίηση διχοτόμησης. Κάτι που ενισχύεται από τη εντύπωση που επικρατεί ευρέως ότι η κυβέρνηση Ντμπέιμπα δεν έχει καμία διάθεση να προχωρήσει άμεσα σε εκλογές, άρα και να σηκωθεί από τις καρέκλες της εξουσίας.
Σε αυτή τη γραμμή άλλωστε η Τουρκία δείχνει να πατάει «γκάζι» στις προσπάθειες προσέγγισης της με την Ανατολική Λιβύη, ακόμα και αν προς το παρόν δεν δείχνει να έχει κάποια επιτυχία στη νομιμοποίηση των συμφωνιών που επιδιώκει. Οι συναντήσεις όμως του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Αγκίλα Σάλεχ, αλλά και Λίβυους βουλευτές καταγράφηκαν στην Αθήνα.
Αναγκαίες επαφές
Και σε αυτό το πλαίσιο η ελληνική διπλωματία εκτιμά ότι δεν πρέπει να επιτρέψει την ύπαρξη κενών.
Όπως παραδέχονται διπλωματικές πηγές οι κινήσεις που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «όπλα» της Ελλάδας στην αύξηση της επιρροής της στη χώρα, είναι εξαιρετικά αδύναμες. Αφού η Αθήνα δεν παίζει ούτε με λεφτά στην περιοχή, ούτε με στρατιωτικές δυνάμεις.
Όπως κάνει για παράδειγμα η Τουρκία, η οποία επί της ουσίας είναι αυτή που εγγυάται την παραμονή της κυβέρνησης Ντμπέιμπα. Γεγονός που έχει καταγγείλει ο Σάλεχ δημοσίως.
Η επόμενη μέρα στη Λιβύη μοιάζει ιδιαίτερα δύσκολη. Με το θέμα να δείχνει να έχει μπει στο περιθώριο της διεθνούς κοινότητας λόγω και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η Άγκυρα επιδιώκει την επικυριαρχία εκμεταλλευόμενη τις αδυναμίες της κυβέρνησης Ντμπέιμπα. Αλλά η χώρα μοιάζει με καζάνι που βράζει. Με μία σύγκρουση για την εξουσία εφόσον δεν γίνονται εκλογές να μην θεωρείται απίθανη.
Η Ελλάδα επιχειρεί να στοιχηθεί πίσω από την Αίγυπτο στο ζήτημα της Λιβύης αφού παραμένει αποκλεισμένη και εκτός των διαφόρων διεθνών συναντήσεων, δεδομένου ότι άργησε να ενδιαφερθεί για τις εξελίξεις.
Πηγές του ΥΠΕΞ παραδέχονται ότι ο στρατάρχης Χαφτάρ δεν είναι το πλέον αγαπητό πρόσωπο της Δύσης και της διεθνούς κοινότητας. Σημειώνουν ωστόσο ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη συνομιλητές στη Λιβύη. Σημειώνουν δε την θεσμικότητα και τη σημασία της θέσης του Σάλεχ ως προέδρου του κοινοβουλίου και της διαρκούς στάσης του απέναντι στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Θέσεις τις οποίες επανέλαβε και την Πέμπτη.
Αν…
Οι ίδιες πηγές ασκούν έντονη κριτική και στις προηγούμενες κυβερνήσεις και δη σε αυτές της περιόδου 2007 – 2010 που Αθήνα και Τρίπολη έφτασαν πολύ κοντά σε συνεννόηση με την Αθήνα να επιμένει σε άρνηση συμβιβασμού και «απαραίτητων υποχωρήσεων» προκειμένου να υπάρξει αποτέλεσμα.
Ένα αποτέλεσμα που θα είχε προλάβει όπως υποστηρίζουν, τις εξελίξεις και τα μνημόνια Τρίπολης – Άγκυρας.
