Το θρίλερ που εκτυλίχθηκε στις δραματικές ώρες μετά το πυραυλικό χτύπημα στο πολωνικό χωριό Πσεβόντουφ και μέχρις ότου επικρατήσει η εκτίμηση ότι δεν προήλθε από τη Ρωσία, κατέδειξε στους νατοϊκούς εταίρους ότι η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο πόλεμο στην Ουκρανία είναι ένα απόλυτα ρεαλιστικό ενδεχόμενο.
Ένα ενδεχόμενο που απεύχονται φυσικά όλες οι κυβερνήσεις, οι οποίες προσπάθησαν από την έναρξη του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου να μην δώσουν αφορμή για ρωσικές «παρανοήσεις». Η σταθερή γραμμή πλεύσης είναι ότι το ΝΑΤΟ δεν πρέπει να γίνει μέρος αυτού του πολέμου, γιατί οι επιπτώσεις θα ήταν καταστροφικές.
- Διαβάστε επίσης: Το ΝΑΤΟ αντιμέτωπο με τον κίνδυνο της κλιμάκωσης στην Ουκρανία
«Ικανότητα υπεράσπισης νατοϊκής επικράτειας»
Τί γίνεται όμως σε περίπτωση που ένας τέτοιος πόλεμος καταστεί εκ των πραγμάτων αναπόφευκτος; Το Spiegel κατάφερε να εξασφαλίσει μια απόρρητη έκθεση του γερμανικού υπουργείου Άμυνας που περιγράφει τον «στρατηγικό αναπροσανατολισμό» της Μπούντεσβερ στο πιθανό ενδεχόμενο άμεσης στρατιωτικής αντιπαράθεσης με τη Ρωσία. Την έκθεση υπογράφει ο στρατηγός ΄Εμπερχαρντ Τσορν, γενικός επιθεωρητής των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων, τις οποίες προετοιμάζει για δύσκολα χρόνια. Το εμπιστευτικό έγγραφο, που αποτελείται από 68 σελίδες, φέρνει τον κάπως αόριστο τίτλο «Επιχειρησιακές οδηγίες για τις Ένοπλες Δυνάμεις». Αλλά το περιεχόμενό του είναι άκρως συγκεκριμένο. Ούτε λίγο ούτε πολύ ο Γερμανός στρατηγός, ήδη από τέλος Σεπτεμβρίου, είπε ότι ο γερμανικός στρατός πρέπει να προετοιμαστεί πιο αποτελεσματικά για μια πιθανή στρατιωτική σύγκρουση με τη Ρωσία. «Οι επιθέσεις στη Γερμανία μπορούν ενδεχομένως να γίνουν χωρίς προειδοποίηση και πιθανώς με πολλές ανθρώπινες απώλειες», αναφέρεται στην έκθεση. Και σε άλλο σημείο: «Αναμφίβολα, η ικανότητα υπεράσπισης της χώρας και της νατοϊκής επικράτειας θα είναι ζωτικής σημασίας και ακόμη πιο σημαντική από πριν».
Εκείνο που πέφτει αμέσως στην προσοχή του αναγνώστη είναι η συνεχής επανάληψη της λέξης «αποτροπή». Επειδή τυχόν άμεση σύγκρουση στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ «έχει γίνει και πάλι πιο πιθανή¨, η Γερμανία πρέπει να διαδραματίσει πρωτεύοντα ρόλο στην Ευρώπη και να κάνει τις ένοπλες δυνάμεις της πιο ισχυρές. Σε αυτό το πλαίσιο, κατά τον στρατηγό Τσορν, «η εκπαίδευση και η επιχειρησιακή ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων σε ένα υψηλής έντασης (πολεμικό) σενάριο, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της αποτροπής». Με άλλα λόγια, δεν αρκεί πλέον η αποστολή εξειδικευμένων μονάδων σε συγκεκριμένες αποστολές στο εξωτερικό, όπως γίνεται μέχρι τώρα. Αντίθετα, για τις ανάγκες του ΝΑΤΟ πρέπει να διατηρούνται σε κατάσταση πλήρους επιχειρησιακής ετοιμότητας πολυάριθμες στρατιωτικές μονάδες.
Προσδοκίες από τη Γερμανία ως «ηγετικό έθνος»
Και εδώ έρχεται να «κουμπώσει» η εμπιστευτική έκθεση με την έκφραση «σημείο καμπής» που χρησιμοποίησε ο καγκελάριος Σολτς μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στην έκτακτη συνεδρίαση της Βουλής στις 27 Φεβρουαρίου. «Ο πόλεμος στην Ευρώπη είναι και πάλι πραγματικότητα», όπως περιγράφει πιο συγκεκριμένα στην εισαγωγή της έκθεσης ο στρατηγός Τσορν. «Κατά συνέπεια, η Γερμανία θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη για το γεγονός ότι σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, η Μπούντεσβερ θα έπρεπε να παράσχει μάχιμες και έτοιμες για δράση δυνάμεις και να μην περιμένει υποστήριξη από τις ΗΠΑ. Εκείνο για το οποίο ο γενικός επιθεωρητής των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων προειδοποιεί με έμφαση είναι ότι ούτε η ΕΕ ούτε και το ΝΑΤΟ έχουν την πολυτέλεια να ξεκινήσουν τον σχεδιασμό και τη συγκέντρωση δυνάμεων, όταν ξεκινήσει μία ενδεχόμενη επίθεση. Ο Τσορν υπογραμμίζει επίσης τον «πρωτεύοντα ρόλο που καλείται να αναλάβει ο γερμανικός στρατός στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ σε έναν αναγκαστικό πόλεμο». Βέβαια εντελώς νέο δεν είναι το αίτημα επικέντρωσης της Μπούντεσβερ στην εθνική και νατοϊκή άμυνα. Ήδη μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, το 2014, το ΝΑΤΟ αναγκάστηκε να αναπροσαρμόσει τα σχέδιά του.
Στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ εγκατέστησε ολιγομελείς μονάδες κομάντο, κάτι σαν ένα πρώτο ανθρώπινο ανάχωμα, και πολλαπλασίασε τις στρατιωτικές ασκήσεις σε σχέση με το παρελθόν. Σε αντίθεση με σήμερα, ωστόσο, σχεδόν όλοι οι στρατηγοί του ΝΑΤΟ ήταν βέβαιοι ότι η Ρωσία δεν θα επιδίωκε άμεση αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ, κι αυτό αποτελεί τη μεγάλη διαφορά. Αυτή η πεποίθηση, όταν διαβάζει κανείς την έκθεση, έχει εξατμιστεί. Το πώς θα εξελιχθεί ο γερμανικός στρατός τα επόμενα χρόνια είναι ένα κρίσιμο ζήτημα για τους εταίρους της. Λόγω της θέσης της και της στρατιωτικής της σημασίας, η Γερμανία θεωρείται «ηγετικό έθνος», κι αυτό προκαλεί και κάποιες «προσδοκίες» εκ μέρους των νατοϊκών συμμάχων, που μεταφράζονται σε «επιχειρησιακή ετοιμότητα». Κάποιος άλλος Γερμανός στρατηγός το διατύπωσε με μεγαλύτερη σαφήνεια. «Εάν δεν κινηθούμε γρήγορα και δεν εξοπλίσουμε το στρατό μας, κανείς άλλο στρατός στην Ευρώπη δεν θα το κάνει».
Ειρήνη Αναστασοπούλου/Spiegel/Münchner Merkur/ntv
