Βαθμολογία
5: εξαιρετική
4: πολύ καλή
3: καλή
2: ενδιαφέρουσα
1: μέτρια
0: απαράδεκτη
«Φυγή» (Flugt, διεθνής συμπαραγωγή κατά βάση από τη Δανία, 2021)
Πρωτότυπο, απρόβλεπτο που σχεδόν δεν κατατάσσεται σε είδος – κάτι σαν είδος από μόνο του – το φιλμ «Φυγή» έγραψε Ιστορία φέτος στα Οσκαρ καθώς κατάφερε να προταθεί σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες που αφορούν μεγάλου μήκους παραγωγή: καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων, καλύτερου ντοκιμαντέρ και καλύτερης διεθνούς ταινίας. Σχεδόν ειρωνικά, δεν κέρδισε σε καμία από τις τρεις κατηγορίες (σε αυτές τις περιπτώσεις πολλές φορές οι ψήφοι μοιράζονται), όμως αυτό δεν έχει καμία απολύτως σημασία. Από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό της, η «Φυγή», δημιούργημα του Δανού καλλιτέχνη Γιόνας Πόχερ Ρασμούσεν και του Αφγανού κεντρικού προσώπου της, του συν σεναριογράφου Αμίν Ναβαμπί, είναι μια οπτική πανδαισία που σε συγκλονίζει με τον μεγαλείο της εικαστικής ομορφιάς, το πολυσχιδές του περιεχομένου αλλά και την ευφάνταστη, πολυεπίπεδη δραματουργία της. Είναι μια βαθιά πολιτική ταινία που ανακατεύοντας το παρόν και το παρελθόν της αληθινής ιστορίας ενός Αφγανού μετανάστη στην Δανία με τον παράξενο, μοναδικό κόσμο του animation, καταφέρνει (έτσι όπως ο Αρι Φόρμαν είχε καταφέρει με το «Βαλς με τον Μπασίρ»), να καλύψει με μια θαυμαστή πληρότητα και μια ακόμα πιο θαυμαστή απλότητα ,τεράστια ανθρώπινα ζητήματα της εποχής μας συνδέοντάς τα σαν λεπτεπίλεπτο κέντημα: προσφυγικό, σεξουαλικό, υπαρξιακό. Δεν χρειάζονται περισσότερα. Με διάρκειας μόλις 88’ η «Φυγή» είναι ο λόγος για τον οποίο κάποιοι σωστά επιμένουν ότι ο κινηματογράφος όχι μόνον δεν έχει ακόμα τελειώσει αλλά έχει πολλά ακόμα να δώσει.
Βαθμολογία: 5
ΑΘΗΝΑ: ΔΑΝΑΟΣ – ΔΙΑΝΑ – ΙΝΤΕΑΛ – ΤΡΙΑΝΟΝ
—————————————————
«Amsterdam» (ΗΠΑ/ Ιαπωνία, 2022),
Η τελευταία ταινία του πάντα ανήσυχου και συνήθως θεματολογικά αλλά και κινηματογραφικά απρόβλεπτου Αμερικανού σκηνοθέτη Τζέιμς Ο. Ράσελ («Οδηγός επιτυχίας», «Οδηγός διαπλοκής») είναι μια ταινία που ως κατασκευή και σύλληψη μπορεί να σου προκαλέσει απέραντο θαυμασμό αλλά ως προς όλα τα υπόλοιπα να σε αφήσει παγωμένο. Η ιστορία της σχετίζεται με μια πολιτική συνωμοσία πραξικοπήματος που παραλίγο να γίνει πραγματικότητα στην Αμερική της δεκαετίας του 1930 και με ένα τρόπο απηχεί το παρόν διότι η ταινία αποκτά μια σχετική επικαιρότητα δείχνοντας ότι αφουγκράζεται την άνοδο της ακροδεξιάς σε πολλές χώρες του κόσμου σήμερα. Όμως βλέποντας την 2 1/2 ωρών διάρκειας αυτή ταινία, νιώθεις ότι αυτό που κατά βάθος απασχολεί τον Ράσελ είναι ένας πειραματισμός στο να προσεγγίσει τα πράγματα ακολουθώντας την ματιά ενός άλλου σκηνοθέτη, του Γουές Αντερσον, του οποίου όμως το στιλ, είναι μοναδικό. Πράγματι, ενώ η ιστορία του «Amsterdam» στηρίζεται σε αληθινά γεγονότα, ο κόσμος που δημιουργεί ο Ράσελ είναι παιχνιδιάρικα στολισμένος, παραμυθένιος, άλλοτε υποφωτισμένος άλλοτε υπερφωτισμένος, φορτωμένος από μικρές, ασήμαντες σινέ «λιχουδιές», σε αντιπαράθεση με τις μεγάλες, σημαντικές στιγμές της. Την ίδια ώρα ο μικρός, διεθνής «στρατός» των ηθοποιών που ο σκηνοθέτης προσέλαβε (Κρίστιαν Μπέιλ, Τζον Γουόσινγκτον, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Ράμι Μάλεκ, Μάργκο Ρόμπι, Κλόε Ζαλντάνα, Μάικ Μάιερς, Ματίας Σέναρτς κ.α.) ακολουθεί τις οδηγίες του σαν να βρίσκεται σε κουκλοθέατρο. Όπως περίπου συμβαίνει στις ταινίες του Αντερσον μόνο που εδώ αντιλαμβάνεσαι την επιτήδευση.
Bαθμολογία: 2 ½
Προβάλλεται σε περισσότερες από 80 αίθουες σε όλη την Ελλάδα
—————————————————
«Φύγαμε!» (Jaddeh Khaki, 2021)
Ας μην γελιόμαστε, στη συνείδηση των περισσότερων, ο ιρανικός κινηματογράφος Τέχνης είναι συνδυασμένος με το βάσανο, την μελαγχολία, την ταλαιπωρία, τον πόνο, την εκμετάλλευση, την καταπίεση. Όχι πάντα όμως. Κάπου κάπου θα βρεις εξαιρέσεις σε ταινίες όπου ναι μεν τα παραπάνω εμπεριέχονται, έχουν όμως και μια φρεσκάδα, μια αύρα πέρα για πέρα λυτρωτική. Σε αυτήν ακριβώς την κατηγορία ανήκει η ταινία «Φύγαμε!» ,ντεμπούτο του του Πανά Παναχί στη σκηνοθεσία (ακόμα και ο τίτλος, φευγάτος ακούγεται). Οντως φεύγουν. Μέσα σε ένα πολυτελές τζιπ. Για που δεν ξέρουν. Το αύριο; Στο πουθενά; Είναι μια οικογένεια, τέσσερις άνθρωποι. Η μάνα, ο πατέρας (με δεκανίκια), ο μεγάλος γιός και ο μικρότερος, το νήπιο, ο Ραϊάν Σαρλάκ που είναι τόσο καλός έτσι όπως παίζει που μόνο γι’ αυτόν αξίζει να δείτε την ταινία. Γιατί ακριβώς γίνεται το ταξίδι; Ποιος ξέρει… Όμως είναι ένα ταξίδι που συναρπάζει, προβληματίζει, εξοργίζει, προκαλεί το χαμόγελο, το δάκρυ. Απρόβλεπτες καταστάσεις, ατυχήματα, τσακωμοί, ανταγωνισμοί, αγάπη – όλα πλανοθετημένα στην εντέλεια από έναν σκηνοθέτη που «έχει» το κάδρο. Μια ταινία που ρέει σαν το ποταμίσιο νερό μπροστά σου και συ θέλεις να βουτήξεις μέσα μαζί της…
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ – ΔΙΑΝΑ – ΒΑΡΚΙΖΑ – ΣΙΝΕΑΚ
—————————————————
«Vortex» (Γαλλία, 2021)
Η σύγκριση της τελευταίας ταινίας του «κακού» παιδιού του γαλλικού κινηματογράφου Γκασπάρ Νοέ («Μη αναστρέψιμος»), με το αριστούργημα «Amour» (2011) του Μίχαελ Χάνεκε είναι αναπόφευκτη καθώς και οι δύο ταινίες ασχολούνται με δυο ηλικιωμένους ανθρώπους – ένα παντρεμένο ζευγάρι – εκ των οποίων ο ένας, η γυναίκα, πάσχει από άνια, οπότε ο άλλος, ο σύζυγός της, προσπαθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Ωστόσο, η ματιά του Νοέ είναι σαφώς πιο «ρεαλιστική», πιο καθημερινή, πιο «βρώμικη» στην ανάδειξη ζητημάτων που συνήθως η κάμερα αποφεύγει. Ακόμα και η επιλογή των ηθοποιών, ο γκουρού του ιταλικού giallo Ντάριο Αρζέντο και η Φρανσουάζ Λεμπούρν, πρωταγωνίστρια της cult ταινίας του αυτοκαταστροφικού Ζαν Εστάς (αυτοκτόνησε) δηλώνει τις «πειραγμένες» αναζητήσεις του Νοέ. Θα μπορούσες να πεις ότι η ταινία θυμίζει περισσότερο ντοκιμαντέρ παρά μυθοπλασία ενώ η μέθοδος του split screen που ο σκηνοθέτης επέλεξε τονίζει αυτό το γεγονός της «αλήθειας» ,ακόμα περισσότερο: στη μισή οθόνη βλέπουμε τα όσα συμβαίνουν στην γυναίκα (όλες οι καθημερινές ασχολίες με όλες τις «χρήσιμες» ή «άχρηστες» λεπτομέρειές τους) και στην άλλη μισή τα όσα συμβαίνουν στον άνδρα που έχει κάποια σχέση με το σινεμά και θέλει να γράψει ένα βιβλίο για τα κινηματογραφικά όνειρα με τίτλο «Ψυχή».
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΔΙΑΝΑ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΤΗΣΙΩΝ – ΑΤΛΑΝΤΙΣ – ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΘΕΣ/ΚΗ: ΒΑΚΟΥΡΑ
—————————————————
«Ανώνυμη κλήση» (On the line, ΗΠΑ, 2022)
Γυρισμένη σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στους χώρους ενός κτιρίου στο Λος Αντζελες, όλη η ταινία του Γάλλου Ρομουάλ Μπουλανζέρ «Ανώνυμη κλήση» μοιάζει με ανέκδοτο: από τα «εσωτερικά» ανέκδοτά της του τύπου «Elvis have left the building» (η περίφημη ατάκα που ειπώθηκε για τον Ελβις Πρίσλεϊ ώστε να αδειάσει επιτέλους ο συναυλιακός χώρος του), μέχρι την μεγάλη «δραματουργική» έκπληξη – ανέκδοτο του φινάλε. Ανέκδοτο θυμίζει ούτως ή άλλως και η πλοκή, αφού κάθε τι εδώ είναι παρατραβηγμένο ενώ βλέπουμε τον Μελ Γκίμπσον στον ρόλο ενός ραδιοφωνικού παραγωγού ονόματι Ελβις, να προσπαθεί να αντιμετωπίσει on air κάποιον που απειλεί την οικογένειά του. Για τον Γκίμπσον ίσως ο ρόλος να ήταν προκλητικός αφού στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας παίζει «μόνος», με την έννοια ότι μιλά στο τηλέφωνο (άρα μόνος του). Για όλους τους υπόλοιπους, ένα φτηνό, σύντομο b movie, ένα θριλεράκι το οποίο μπορείς να χαζέψεις (και χαζεύεις) χωρίς ποτέ να μπορείς να δεχτείς στα σοβαρά. Είναι τόσες οι υπερβολικές ανατροπές του που χάνει το παιχνίδι.
Βαθμολογία: 2
AΘΗΝΑ: VILLAGE ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – GROUPER ESCAPE ΙΛΙΟΝ – TOWN CINEMAS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ – ΑΕΛΛΩ C– ΝΑΝΑ CINEMAX κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – VILLAGE COSMOS κ.α.
—————————————————
Στις αίθουσες επίσης κυκλοφορούν οι κάτωθι ταινίες:
>«Εmily» (2022), βιογραφικό δράμα της Φράνσις Ο’ Κόνορ για την ζωή της συγγραφέα των «Ανεμοδαρμένων υψών» Εμίλι Μπροντέ (Ολίβια Τζάκσον-Κόεν) αλλά και το πως το εμπνεύσθηκε το διάσημο αυτό έργο της.
>«Πριγκίπισσα Αλάνι» (Pil’s adventures, 2021). Χαριτωμένα κινούμενα σχέδια γαλλικής παραγωγής με κεντρικό πρόσωπο ένα αλητάκι που κάνει σμπαράλια ένα μεσαιωνικό βασίλειο.
>«Στο κρεματόριο» (Spalovac mrtvol, 1969). Κλασική «μαύρη» κωμωδία του Γιουράι Χερτς (και γενικότερα του τσεχικού κινηματογράφου της εποχής της πρωτοπορίας του) με ήρωα έναν υπεύθυνο κρεματορίου (Ρούντολφ Χρουσίνσκι) που νιώθει να εθίζεται στον ναζισμό.