«Θυμάμαι ένα βράδυ κατά την αρκτική νύχτα με -24 Κελσίου όπου – ντυμένη πολύ βαρειά – έμεινα έξω για δύο ώρες περίπου, φωτογραφίζοντας το Βόρειο Σέλας, όταν συνειδητοποίησα ότι το δάχτυλο του χεριού μου δεν υπάκουε για να κάνει το επόμενο κλίκ. Είχε παγώσει…» Η παραπάνω εμπειρία, μια από τις αμέτρητες λόγω του αφόρητου κρύου στις συνθήκες που γυρίστηκε η ταινία «Στη Xώρα του Πάγου και της Φωτιάς» (πολλές λήψεις έγιναν με θερμοκρασία -25 και -35 Κελσίου), ανήκει στην δημιουργό της, σκηνοθέτρια Δήμητρα Ζήρου, η οποία εμπνεύστηκε από τη σύγχρονη ζωή των αυτοχθόνων που κατοικούν στην Ευρωπαϊκή Aρκτική Zώνη, τους Sámi, ευρέως γνωστoί ως Λάπωνες.
Η σκηνοθέτρια Δήμητρα Ζήρου
Χρειάστηκε να περάσουν 15 χρόνια έρευνας και φωτογράφησης του ευρωπαïκού αρκτικού τοπίου και των αυτοχθόνων κατοίκων του ώστε η Ζήρου να αρχίσει το ντοκιμαντέρ που από σήμερα Πέμπτη, επίσης προβάλλεται στις αίθουσες. «Η πρώτη σπίθα αυτής της ταινίας ξεπρόβαλε μέσα μου όταν πριν δέκα χρόνια γνώρισα τη Σάρα, την 87χρονη πλέον πρωταγωνίστριά μου» αναφέρει η σκηνοθέτρια για το κεντρικό πρόσωπο της μιας από τις δύο παράλληλες ιστορίες που ξετυλίγουν σταδιακά την καθημερινή ζωή δύο πολύ διαφορετικών ανθρώπων: από την μια η Σάρα και από την άλλη ο 7χρονος Mίκα, που ζουν στην Guovdageaidnu – Kautokeino, μια μικρή απομακρυσμένη πόλη στη μέση της Νορβηγικής αρκτικής τούνδρας.
«Είτε με τα σύγχρονα καθημερινά του ρούχα, είτε με την παραδοσιακή του φορεσιά, άλλοτε παίζοντας με το τάμπλετ, τα βιντεοπαιχνίδια και τους φίλους του, άλλοτε μαθαίνοντας το λάσο με τους τάρανδους, ή μαθαίνοντας να χρησιμοποιεί το πρώτο του μαχαίρι, ο Μίκα μοιάζει ν’ ανοίγει τα φτερά του ανάμεσα σε δύο παράλληλους κόσμους» είπε η Ζήρου που παραδέχεται ότι η σημαντικότερη ίσως πρόκλησή της ήταν η δυσκολία στην λεκτική επικοινωνία με τους δύο πρωταγωνιστές της ταινίας, οι οποίοι μιλούν μόνο τη γλώσσα των Sámi και μέτρια Νορβηγικά (στα γυρίσματα ταινία υπήρχε σύμβουλός και διερμηνέας η οποία οργάνωσε όλη την παραγωγή).
Εχοντας ήδη ακούσματα από την αρχέγονη αλλά και τη σύγχρονη μουσική παράδοση του αρκτικού αυτού λαού, των Sámi, η Άννα Στερεοπούλου που ανέλαβε την μουσική σύνθεση της ταινίας πλησίασε με σχολαστικότητα τις εκεί παραδόσεις συνδέοντας τη λιτότητα των πρωτογενών ήχων με την ηλεκτρονική μουσική. Μέσα σε μια μινιμαλιστική απλότητα, τα φωνητικά των Sámi, τα yoik του Mίκα και της Σάρα, διαπερνούν ενίοτε τη σιωπή του τοπίου (να σημειωθεί ότι τα ‘yoik’ τραγουδιούνται από τους Sámi ως ύμνος προς κάθε μορφή ζωής, από το ποτάμι, τα λουλούδια και τα σύννεφα, έως τη μορφή ενός αγαπημένου προσώπου).
ΙΝΦΟ η ταινία «Στη Xώρα του Πάγου και της Φωτιάς» προβάλλεται στους κινηματογράφους Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Διάνα και Μικρόκοσμος. Το Σάββατο 5 Νοεμβρίου (6 μ.μ.) στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, παρουσία των συντελεστών. Θα ακολουθήσουν άλλες δύο προβολές στην Ταινιοθήκη, στις 12 και 19 Νοεμβρίου (6 μ.μ.)
