Η Όλγα Λοπάτκινα έκανε κύκλους στο υπόγειό της σαν παγιδευμένο ζώο. Για περισσότερο από μια εβδομάδα, η μητέρα από την Ουκρανία δεν είχε ακούσει τίποτα από τα έξι υιοθετημένα παιδιά της που είχαν εγκλωβιστεί στη Μαριούπολη, η οποία έχει καταληφθεί από την Ρωσία, και είχε τρελαθεί από την ανησυχία της.
Τα παιδιά είχαν περάσει τις διακοπές τους σε ένα θέρετρο στην πόλη του λιμανιού, ως συνήθως. Αλλά αυτή τη φορά είχε ξεσπάσει πόλεμος με την Ρωσία και τα μικρά της – που πάντα φοβόντουσαν το σκοτάδι – ήταν εγκαταλελειμμένα σε μια πολιορκημένη πόλη, χωρίς φως και χωρίς ελπίδα. Το μόνο που είχαν τώρα ήταν ο μεγαλύτερος γιος της, ο Τιμοφέι, ο οποίος ήταν μόλις 17 ετών.
Τα «παιδιά του κράτους»
Τα ερωτήματα στριφογύριζαν διαρκώς στο κεφάλι της: Θα έπρεπε να προσπαθήσει να σώσει η ίδια τα παιδιά – και να διακινδυνεύσει να σκοτωθεί, κάνοντάς τα ορφανά για άλλη μια φορά; Ή θα έπρεπε να κάνει εκστρατεία, για να τα βγάλει από εκεί – και να ρισκάρει να σκοτωθούν ή να πέσουν στα χέρια των Ρώσων;
Δεν είχε ιδέα ότι το δίλημμά της θα την οδηγούσε κατευθείαν σε μια μάχη εναντίον της Ρωσίας, με το μεγαλύτερο διακύβευμα της ζωής της.
Η ανοιχτή προσπάθεια της Ρωσίας να υιοθετήσει παιδιά από την Ουκρανία και να τα μεγαλώσει ως Ρώσους έχει ήδη ξεκινήσει, σε ένα από τα πιο εκρηκτικά ζητήματα του πολέμου, όπως δείχνει έρευνα του Associated Press.
Χιλιάδες παιδιά έχουν βρεθεί στα υπόγεια των κατεστραμμένων από τον πόλεμο πόλεων όπως η Μαριούπολη και σε ορφανοτροφεία στα υποστηριζόμενα από την Ρωσία αυτονομιστικά εδάφη του Ντονμπάς.
Σε αυτά, περιλαμβάνονται εκείνα των οποίων οι γονείς σκοτώθηκαν από ρωσικούς βομβαρδισμούς, καθώς και άλλα που βρίσκονται σε ιδρύματα ή σε ανάδοχες οικογένειες, γνωστά ως «παιδιά του κράτους».
Πηγή: AP
«Τους λένε ψέματα ότι δεν τα θέλουν οι γονείς τους»
Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι τα παιδιά αυτά δεν έχουν γονείς ή κηδεμόνες για να τα φροντίζουν ή ότι δεν μπορούν να εντοπιστούν. Όμως, το AP διαπίστωσε ότι αξιωματούχοι έχουν απελάσει παιδιά Ουκρανών στη Ρωσία ή σε εδάφη που ελέγχονται από την Ρωσία χωρίς τη συγκατάθεσή τους, τους έχουν πει ψέματα ότι δεν τα θέλουν οι γονείς τους, τα έχουν χρησιμοποιήσει για προπαγάνδα και τα έχουν δώσει σε ρωσικές οικογένειες, αφού πήραν τη ρωσική υπηκοότητα.
Η έρευνα είναι η πιο εκτεταμένη μέχρι σήμερα σχετικά με την αρπαγή των ουκρανικών παιδιών και η πρώτη που παρακολουθεί τη διαδικασία σε όλη τη διαδρομή μέχρι εκείνα που ήδη μεγαλώνουν στη Ρωσία. Το AP βασίστηκε σε δεκάδες συνεντεύξεις με γονείς, παιδιά και αξιωματούχους τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Ρωσία, σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και επιστολές, σε ρωσικά έγγραφα και σε ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Είτε έχουν γονείς είτε όχι, η ανατροφή των παιδιών του πολέμου σε μια άλλη χώρα ή πολιτισμό μπορεί να είναι δείκτης γενοκτονίας, μια προσπάθεια εξάλειψης της ίδιας της ταυτότητας ενός εχθρικού έθνους.
Οι εισαγγελείς λένε ότι μπορεί επίσης να συνδεθεί άμεσα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος έχει υποστηρίξει ρητά τις υιοθεσίες.
«Δεν είναι κάτι που συμβαίνει αυθόρμητα στο πεδίο της μάχης», δήλωσε ο Stephen Rapp, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ για θέματα εγκλημάτων πολέμου, ο οποίος συμβουλεύει την Ουκρανία σχετικά με τις διώξεις. «Και έτσι, η ικανότητά σας να αποδώσετε την ευθύνη στο υψηλότερο επίπεδο είναι πολύ μεγαλύτερη εδώ».
Ακόμη και όταν οι γονείς είναι νεκροί, είπε ο Rapp, τα παιδιά τους πρέπει να φιλοξενηθούν, να δοθούν για αναδοχή ή να υιοθετηθούν στην Ουκρανία, αντί να απελαθούν στη Ρωσία.
Πηγή: AP
Τα ορφανά που έχουν… γονείς
Η εικόνα περιπλέκεται από το γεγονός ότι πολλά παιδιά στα λεγόμενα «ορφανοτροφεία» της Ουκρανίας δεν είναι… καθόλου ορφανά!
Η κυβέρνηση της Ουκρανίας αναγνώρισε στον ΟΗΕ πριν από τον πόλεμο ότι τα περισσότερα παιδιά του κράτους «δεν είναι ορφανά, δεν έχουν σοβαρές ασθένειες ή νοσήματα και βρίσκονται σε ίδρυμα, επειδή οι οικογένειές τους βρίσκονται σε δύσκολες συνθήκες».
Παρ’ όλα αυτά, η Ρωσία παρουσιάζει την υιοθεσία παιδιών από την Ουκρανία ως μια πράξη γενναιοδωρίας, που δίνει νέα σπίτια και ιατρικούς πόρους σε ανήμπορους ανηλίκους.
Τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης δείχνουν τοπικούς αξιωματούχους να τα αγκαλιάζουν και να τα φιλούν και να τους δίνουν ρωσικά διαβατήρια.
Είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός των παιδιών από την Ουκρανία που απελάθηκαν στη Ρωσία – Ουκρανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι είναι σχεδόν 8.000.
Η Ρωσία δεν έχει δώσει συνολικό αριθμό, αλλά οι αξιωματούχοι ανακοινώνουν τακτικά την άφιξη ορφανών παιδιών από την Ουκρανία με ρωσικά στρατιωτικά αεροπλάνα.
