Η εξουσία του Βλαντίμιρ Πούτιν στη Ρωσία παραμένει σταθερή, παρά τις στρατιωτικές αποτυχίες στην Ουκρανία, την αποτυχημένη επιστράτευση και τις πολιτικές διαμάχες, δήλωσαν οκτώ καλά πληροφορημένες πηγές της Δύσης, αλλά ορισμένοι είπαν ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει γρήγορα, αν επέλθει η ολοκληρωτική ήττα.
Οι περισσότεροι από αυτούς, σημειώνει το πρακτορείο Reuters, ανέφεραν ότι ο Ρώσος πρόεδρος βρίσκεται σε μία από τις πιο δύσκολες περιόδους της εικοσαετούς και πλέον παραμονής του στην εξουσία όσον αφορά στην Ουκρανία, όπου οι δικές του δυνάμεις εισβολής έχουν απωθηθεί κατά τόπους από ένα εξοπλισμένο από τη Δύση Κίεβο.
Αλλά οι ίδιες πηγές, που περιλαμβάνουν νυν και πρώην δυτικούς διπλωμάτες και κυβερνητικούς αξιωματούχους, λένε ότι δεν διαφαίνεται να υπάρχει άμεση απειλή από τον περίγυρό του, τον στρατό ή τις μυστικές υπηρεσίες.
Ο Πούτιν αντέχει, αλλά για πόσο;
«Προς το παρόν, ο Πούτιν αντέχει», δήλωσε ο Άντονι Μπρέντον, πρώην πρέσβης της Βρετανίας στη Ρωσία.
Είπε ότι πιστεύει πως ο Ρώσος ηγέτης ελπίζει να διαπραγματευτεί για την Ουκρανία, πιθανώς με τους Αμερικανούς, και ελπίζει ότι η Μόσχα, μετά τις απώλειες στο πεδίο της μάχης, θα ανακάμψει, παρά την έλλειψη – όπως λέει η Δύση – ανθρώπινου δυναμικού, υλικού, ακόμη και πυραύλων.
Ορισμένοι σύμμαχοί του, από τον «στρατιώτη του Πούτιν», όπως αυτοαποκαλείται ο υποστηριζόμενος από το Κρεμλίνο ηγέτης της Τσετσενίας, μέχρι τον «σεφ του Πούτιν», το παρατσούκλι του επικεφαλής μιας κάποτε σκιώδους ομάδας μισθοφόρων, έχουν κατηγορήσει την στρατιωτική ηγεσία για κακό χειρισμό του πολέμου.
Ο Μπρέντον, που είχε επαφές με τον Πούτιν κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του, δήλωσε ότι δεν υπήρξε δημόσια κριτική εναντίον του από την πολιτική ή επιχειρηματική ελίτ ή κάποιο σημάδι κίνησης εναντίον του, αλλά αυτό μπορεί να μην διαρκέσει.
«Αν συνεχίσουν να υποχωρούν την άνοιξη, τον Μάρτιο/Απρίλιο του επόμενου έτους, τότε το ένστικτό μου λέει ότι σε εκείνο το σημείο τα πράγματα θα γίνουν πραγματικά προβληματικά για τον Πούτιν – όχι σε λαϊκό επίπεδο, αλλά σε επίπεδο ελίτ».
«Υπάρχει εκεί μια ομάδα ανθρώπων που είναι θεμελιωδώς συμφεροντολόγοι και που δεν θέλουν να είναι μέρος μιας ενδεχόμενης πανωλεθρίας».
Ανώτερος δυτικός αξιωματούχος, που παρακολουθεί στενά την κατάσταση και ο οποίος δεν θέλησε να κατονομαστεί λόγω της ευαισθησίας του θέματος, δήλωσε ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν σημειωθεί σημαντικές αυτομολήσεις.
Υπήρχαν ενδείξεις για εσωτερικές διαμάχες, δυσαρέσκεια και αργή λήψη αποφάσεων, είπε ο αξιωματούχος: «Αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει χάσει τον έλεγχο».
Αμερικανός αξιωματούχος, που αρνήθηκε να κατονομαστεί για τον ίδιο λόγο, δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της υπέθεσαν πως η θέση του Πούτιν είναι ασφαλής. «Τούτου λεχθέντος, πολλές από τις πρόσφατες ενέργειές του – συμπεριλαμβανομένης της επιστράτευσης – δείχνουν καθαρά ότι ο Πούτιν υποχωρεί».
Με ισχυρές υπηρεσίες πληροφοριών να στηρίζουν ένα πολιτικό σύστημα, που στελεχώνεται από στενά παρακολουθούμενους πιστούς στο καθεστώς, θα ήταν δύσκολο και επικίνδυνο για οποιονδήποτε να κινηθεί εναντίον του Πούτιν.
Ο Άντριου Βάις, ειδικός σε θέματα Πούτιν στο Carnegie Endowment, δήλωσε ότι ενώ «όλα είναι δυνατά» στη Ρωσία, η κοινή γνώμη είναι λιγότερο σημαντική εκεί από ό,τι στη Δύση, ενώ οι πραγματικοί αντίπαλοι έχουν διαφύγει ή φυλακιστεί και ο Πούτιν περιβάλλεται από πιστούς στο καθεστώς του.
«Δείξτε μου τον άνθρωπο που θα μιλήσει στο γραφείο του Πούτιν και θα πει ότι τελείωσες. Ποιος θα είχε το θράσος να το κάνει αυτό;», δήλωσε ο Βάις, ο οποίος είχε διάφορους στρατηγικούς ρόλους στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ και έχει γράψει ένα βιβλίο για τον Πούτιν.
Ο Ρώσος ηγέτης θα μπορούσε να ανατραπεί μέσω ενός πραξικοπήματος στο Κρεμλίνο, μιας εξέγερσης της ελίτ ή μιας λαϊκής «εφόδου στη Βαστίλη», είπε χαρακτηριστικά, ενώ σημείωσε ότι ο Ιρακινός ηγέτης, Σαντάμ Χουσεΐν, κυβέρνησε για περισσότερο από μια δεκαετία, αφότου ματαιώθηκε η εισβολή του στο Κουβέιτ το 1990.
«Ο φόβος κυριαρχεί στη Ρωσία»
Η Τατιάνα Στανόβαγια, ιδρύτρια της εταιρείας αναλύσεων R. Politik, δήλωσε ότι ο Βλαντίμρι Πούτιν θα είχε πρόβλημα αν ξεμείνει από επιλογές για την κλιμάκωση της σύγκρουσης.
Σε αυτή την περίπτωση, η ελίτ θα προσπαθούσε να πείσει τον Πούτιν να παραιτηθεί, προέβλεψε η ίδια, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις για το είδος των πραξικοπημάτων που ανέτρεψαν τον σοβιετικό ηγέτη Νικίτα Χρουστσόφ το 1964 ή στοχοποίησαν τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ τον Αύγουστο του 1991.
«Εάν είναι σε θέση να εκπληρώσει τις υποσχέσεις του ενώπιον της ελίτ και του λαού – σταθερότητα, ειρήνη, συντάξεις και μισθοί – τότε τίποτα δεν θα τον απειλήσει», τόνισε η Στανόβαγια.
Και προσέθεσε: «Αλλά αν ο ρωσικός στρατός ωθηθεί πίσω, στα παλιά σύνορα της Ρωσίας πριν από την προσάρτηση, αν ο ουκρανικός στρατός προχωρήσει περαιτέρω στην επίθεση και αν ο προϋπολογισμός δεν μπορεί να αντεπεξέλθει και υπάρχουν καθυστερήσεις στις συντάξεις, τότε η ελίτ θα κινητοποιηθεί σταδιακά».
Αν και οι δημοσκοπήσεις στη Ρωσία δείχνουν αυξανόμενη ανησυχία της κοινής γνώμης, μια γαλλική διπλωματική πηγή δήλωσε ότι ο Πούτιν, ο οποίος κυριαρχεί στα κρατικά μέσα ενημέρωσης με επιρροή, θα μπορούσε να διατηρήσει τον έλεγχό του.
«Ας μην ξεχνάμε ότι κυριαρχεί ο φόβος», δήλωσε η πηγή. «Εξακολουθώ να πιστεύω ότι η πλειοψηφία των Ρώσων θα στηρίξει τον Πούτιν ό,τι κι αν αποφασίσει».
Ένας ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε, από την πλευρά του, ότι ο Πούτιν θα πρέπει να χάσει επιδεικτικά τον πόλεμο για να ανατραπεί.
Εάν και όταν έρθει αυτή η ώρα, σημείωσε ο πρώην Βρετανός πρέσβης Μπρέντον, ο διάδοχός του είναι απίθανο να είναι φίλος της Δύσης.
«Οι άνθρωποι που θα πάρουν τις αποφάσεις είναι σκληροί ασφαλίτες. Δεν πρόκειται να πάρουμε έναν… γλυκούλη φιλελεύθερο!».
