«Είναι προφανές ότι στο σημαντικό κεφάλαιο της διαχείρισης της πανδημίας που λέγεται «επικοινωνία κινδύνου», καταγράφηκε παταγώδης αποτυχία. Αποτύχαμε παταγωδώς» τόνισε προκαλώντας αίσθηση -και πλήθος σχολίων και αντιδράσεων στα social media- ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας και επικεφαλής της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Σωτήρης Τσιόδρας, στη διάρκεια ομιλίας του σε ημερίδα για τις «Επιδημίες-Πανδημίες που συγκλόνισαν την ανθρωπότητα», με τη συμμετοχή έγκριτων επιστημόνων.
«Δεν ξέρω αν αποτύχαμε γιατί έφυγα εγώ από το προσκήνιο ή γιατί βγήκαν όλοι οι άλλοι. Πιστεύω ότι αποτύχαμε γιατί σταματήσαμε να εμπιστευόμαστε τους επιστήμονες και αρχίσαμε να πιστεύουμε στις ιδεοληψίες μας» πρόσθεσε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιόδρας αφήνοντας ξεκάθαρες αιχμές.
– Τσιόδρας: Τεράστια αποτυχία διεθνώς η αντιμετώπιση της covid – Νέα προειδοποίηση
Σημειώνεται ότι δεν είναι λίγοι όσοι έχουν υποστηρίξει ότι οι «παραφωνίες» στις συστάσεις και τα μέτρα για τα ζητήματα της πανδημίας, αλλά και η «ανυπακοή» των πολιτών ακολούθησαν της αποχώρησης Τσιόδρα από την «πρώτη γραμμή» και την επίσημη ενημέρωση.
«Η επικοινωνία κινδύνου χρειάζεται ειδικούς, ομάδα, συνεργασία, να ανιχνεύεις τι πιστεύει το κοινό σου (public perception). Κάτι που αποτύχαμε. Παταγωδώς […] Το κύριο οικοδόμημα της επικοινωνίας κινδύνου χτίζεται πάνω στην εμπιστοσύνη απέναντι στο γιατρό, στον επιστήμονα, στον ειδικό οποίος θα αναλύσει την επικοινωνία κινδύνου. Ζήσαμε άπειρες ψευδείς ειδήσεις και ακόμα ζούμε» τόνισε επίσης ο κ. Τσιόδρας.
Ο καθηγητής αναφέρθηκε στις συνέπειες του συνδρόμου “Long covid”, και την ανοσία της Όμικρον, ενώ τόνισε πως ο κίνδυνος για νέες πανδημίες είναι αυξημένος, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ισχυρά, ολοκληρωμένα, βιώσιμα και ανθεκτικά συστήματα επιτήρησης.
Παράλληλα παρουσίασε τέσσερα σενάρια, τρία απαισιόδοξα και ένα αισιόδοξο, για το μέλλον του κοροναϊού.
Τα 4 σενάρια
«Θα βάλουμε τίτλους τέλους για την πανδημία; Μακάρι να είναι τόσο απλό. Φαίνεται ότι η επείγουσα φάση αρχίζει να υποχωρεί. Προσωπικά βλέπω μια αρχή. Οι άνθρωποι να είναι πιο έτοιμοι, η επιστήμη καλύτερα οργανωμένη, ώστε σταδιακά επανερχόμαστε στην κανονικότητα, με προστασία των ευαίσθητων, να κάνουν την αναμνηστική δόση, άμεσα να δώσουμε θεραπεία όταν χρειάζεται, να συνεχίσουμε την επιτήρηση και με τα νέα μας εργαλεία και να κάνουμε την ανασκόπηση, ώστε να είμαστε καλύτερα έτοιμοι για το μέλλον όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλο τον κόσμο», ανέφερε κατά την ομιλία του ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, στην ημερίδα που διοργάνωσε το ΙΑΣΩ Γενική Κλινική.
Στη συνέχεια ο κ. Τσιόδρας ανέλυσε τέσσερα σενάρια για το μέλλον:
Πρώτο σενάριο
Οι παραλλαγές θα συνεχίσουν να εξελίσσονται και όσο περνάει ο καιρός τα εξουδετερωτικά αντισώματα θα μειώνονται σχεδόν στο μηδέν, ανέφερε.
Χάνουμε την ανοσία, πρόσθεσε, που κερδίσαμε με τα εμβόλια και από προηγούμενη λοίμωξη και δεν έχουμε ανοσία για τις νέες παραλλαγές. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστούμε εμβόλια καινούργια και αναμνηστικές δόσεις, όπως είπε.
Αναφέρθηκε σε τρεις παραλλαγές που συζητούνται εντόνως: Το στέλεχος ΒΑ.2.275.2, το οποίο έχει εντοπιστεί σε 55 χώρες και 43 πολιτείες στις ΗΠΑ. Θεωρείται η πιο ανθεκτική αφού διαφεύγει από την προστασία των μονοκλωνικών αντισωμάτων.
Το στέλεχος ΒΑ.4.6 έχει εντοπιστεί σε 77 χώρες και στις ΗΠΑ καταγράφει ποσοστό 14%. Αρχίζει να ξεπερνάει την «Ομικρον», η οποία παραμένει ακόμα σε υψηλά επίπεδα.
Το στέλεχος ΧΒΒ, που έχει κάνει αισθητή την παρουσία του στη Σιγκαπούρη και το οποίο έχει τη μεγαλύτερη ανοσιακή διαφυγή.
Ο καθηγητής εξέφρασε την ικανοποίησή του για έλεγχο στελεχών του SARS-CoV-2 στην Ελλάδα, οι περισσότερες χώρες δεν ελέγχουν στελέχη, είπε και η διαπίστωση είναι ότι επικρατεί στο 100% η παραλλαγή «Όμικρον», με 98% ή υποπαραλλαγή ΒΑ.5, για την οποία υπάρχει εμβόλιο.
Δεύτερο σενάριο
Ταυτόχρονη κυκλοφορία κοροναϊού και γρίπης που αν επικρατήσει θα επηρεάσει τις ευπαθείς ομάδες, οι οποίες και πρέπει να εμβολιαστούν, υπογράμμισε.
Πάντως, όπως είπε ο κ. Τσιόδρας, είναι απίθανο και οι δύο ιοί να κυκλοφορούν σε τεράστια ποσοστά τον ίδιο χρόνο και όπως έχουμε δει ο κοροναϊός όταν κυκλοφορεί σε τεράστια ποσοστά εξαφανίζει τη γρίπη.
Τρίτο σενάριο
Το τρίτο σενάριο έχει να κάνει με την αξιοποίηση των όπλων της επιστήμης, εμβόλια και θεραπείες για την αντιμετώπιση της Covid-19.
Γνωρίζουμε πλέον ότι το όφελος τόσο από τον εμβολιασμό όσο και από τις αντιικές θεραπείες είναι τεράστιο για τα άτομα ηλικίας άνω των 65 χρόνων, τόνισε.
Επανέλαβε ότι οι τρεις δόσεις εμβολιαμσού έσωσαν 20 εκατ. ζωές το 2021, με την 4η δόση το όφελος θα είναι μεγαλύτερο.
Στην Ελλάδα, 40.000 ζωές σώθηκαν μέχρι τον Απρίλιο του 2022. Η 4η δόση από αυτούς που πρέπει να την κάνουν κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα, μόνο 15% και χρειάζεται συνεχή προσπάθεια ενημέρωσης.
Επίσης, απαραίτητη κρίνει ο καθηγητής και την εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού για την έγκαιρη χορήγηση της θεραπείας όταν χρειάζεται. «Δεν περπατήσαμε στα τυφλά σε αυτή την πανδημία, ακούγαμε τι γινόταν γύρω μας, είμαστε αρκετά έξυπνοι να δράσουμε γρήγορα και σε συνεχή επικοινωνία με τους διεθνείς οργανισμούς».
Το τέταρτο σενάριο
Οι μεταλλάξεις παραμένουν εντός οικογένειας «Ομικρον», όπου έχει αποκτηθεί ανοσία, από το εμβόλιο και την προηγούμενη λοίμωξη.
Οι κοινωνίες επανέρχονται σταδιακά στην κανονικότητα και όπως είπε ο καθηγητής, πρέπει να πείσουμε το κοινό ότι η συμπεριφορά πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες που ζούμε, τηρώντας τα μέτρα που απαιτούνται για τον έλεγχο της πανδημίας, με σκοπό να προστατευθούν οι ευάλωτοι και οι ηλικιωμένοι που εξακολουθούν να κινδυνεύουν.
«Σημασία πρέπει να δοθεί στην επικοινωνία κινδύνου, χρειάζεται ειδικούς και συνεργασίες, κάτι στο οποίο αποτύχαμε παταγωδώς, διότι σταματήσαμε να εμπιστευόμαστε την επιστήμη και εμπιστευόμασταν την ιδεοληψία μας. Το κύριο οικοδόμημα της επικοινωνίας κινδύνου χτίζεται πάνω στην εμπιστοσύνη απέναντι στον γιατρό, στον επιστήμονα, τον ειδικό», κατέληξε.