«Κύριε Πουγιανέ, σταματήστε να κρατάτε ομήρους τους Γάλλους!», έγραφε την Τετάρτη σε άρθρο της η εφημερίδα Liberation απευθυνόμενη στον διευθύνοντα σύμβουλο του ενεργεικού ομίλου TotalEnergies, καθώς η Γαλλία εισερχόταν στην τρίτη εβδομάδα απεργίας των εργαζομένων σε διυλιστήρια και εγκαταστάσεις αποθήκευσης καυσίμων.
Με αίτημα μισθολογικές αυξήσεις εν μέσω καλπάζοντος πληθωρισμού και αξιώσεις για μερίδιο από τα σκανδαλώδη υπερκέρδη των ενεργειακών κολοσσών, οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται στην TotalEnergies και εν μέρει στην Esso France, τον γαλλικό βραχίονα της αμερικανικής ExxonMobil.
Με τη λειτουργία έξι εκ των επτά διυλιστηρίων να έχει παραλύσει (τέσσερα της TotalEnergies και δύο της Esso France) και πολλά βενζινάδικα ανά τη γαλλική επικράτεια να «στεγνώνουν», η μακρονική κυβέρνηση μειοψηφίας προχωρά ήδη σε επιτάξεις και απειλεί με την επέκτασή τους. Μέτρο, που είχε να εφαρμοστεί στον κλάδο από το 2010, επί προεδρίας του δεξιού Νικολά Σαρκοζί.
Κατά τα λοιπά, η σημερινή κυβέρνηση του Παρισιού αρνείται να θίξει το θέμα των υπερκερδών των ενεργειακών κολοσσών.
Σε συνέντευξη στο δίκτυο France 2 το βράδυ της Τετάρτης, ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν τόνισε από τη μια ότι δεν θα ήθελε να εμπλακεί σε μια κρίση που -όπως είπε- «δεν έχει να κάνει με τον πόλεμο» στην Ουκρανία, αλλά σε μια «κοινωνική σύγκρουση» σε «δύο ιδιωτικές εταιρείες».
Από την άλλη ωστόσο επιτέθηκε φραστικά στο αριστερό συνδικάτο CGT -το μεγαλύτερο στη χώρα- που τηρεί σκληρή γραμμή στις κινητοποιήσεις, ανεβάζοντας στο 10% τον πήχη των μισθολογικών αυξήσεων στον κραταιό ενεργειακό κλάδο.
Το ποσοστό είναι μεν πάνω μεν από το πληθωρισμό (6,2% τον Σεπτέμβριο στη Γαλλία σε ετήσια βάση), κάτω όμως των προβλέψεων ότι το κόστος των τροφίμων θα εκτιναχθεί κατά 12% έως το τέλος του έτους.
Ο πήχης, δε, ορίστηκε ως αντιστάθμισμα κατά 7% στον πληθωρισμό και κατά 3% στα σκανδαλωδώς «φουσκωμένα» εταιρικά υπερκέρδη.
«Σπέρνοντας ανέμους»…
Σε αυτό το πλαίσιο, η CGT απέρριψε τη συμφωνία της Esso-ExxonMobil με άλλες δύο συνδικαλιστικές οργανώσεις (που αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των εργαζομένων σε επίπεδο ομίλου, όχι όμως και εντός των διυλιστηρίων) για μισθολογικές αυξήσεις 6,5% το 2023 και εφάπαξ μπόνους 3.000 ευρώ.
Την ίδια στάση τηρεί το συνδικάτο και έναντι την πρότασης που κατέθεσε όψιμα η TotalEnergies, αρχίζοντας μόλις την Τετάρτη τις διαπραγματεύσεις, εν μέσω κατακραυγής για την άτεγκτη έως τώρα στάση της απέναντι στους απεργούς, παρά τα υψηλά εταιρικά κέρδη. Τώρα, σε ευθυγράμμιση με την Esso, η TotalEnergies προτείνει αύξηση 6% και μπόνους ισοδύναμο με το μισθό ενός μήνα.
Όμως οι προτάσεις κρίθηκαν ανεπαρκείς και οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται. Τώρα μάλιστα στο πλευρό της CGT έχει συνταχθεί και το συνδικάτο Force Ouvrière, τρίτο μεγαλύτερο στη Γαλλία. Απαντώντας στην επίταξη «απαραίτητου προσωπικού» από την κυβέρνηση -υπό την απειλή φυλάκισης έως έξι μήνες και προστίμου 10.000 ευρώ- οι συνδικαλιστές παίρνουν τη νομική οδό, καταγγέλλοντας «απειλή του δικαιώματος στην απεργία».
Με την εξέλιξη των κινητοποίησεων στα διυλιστήρια και στις αποθήκες καυσίμων να θεωρείται πλέον κρας-τεστ και για άλλους κλάδους, την κατάσταση παρακολουθούν από κοντά και ανήσυχα εταιρείες και φορείς χάραξης οικονομικής πολιτικής, εντός και εκτός Γαλλίας.
Σε αυτό το φόντο και παρά την αυστηρή σύσταση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας στο Παρίσι, μετά την επίταξη του 2010, «να δίνει προτεραιότητα στη συμμετοχή των εμπλεκόμενων οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών» σε διαπραγματεύσεις «και να μην καταφεύγει στην επιβολή του μέτρου με μονομερή μέσα», ο Μακρόν υποσχέθηκε ότι η κανονικότητα θα έχει επανέλθει «κατά τη διάρκεια της επόμενης εβδομάδας».
Όμως η προαναγγελία μαζικής επίταξης από την κυβέρνηση του Παρισιού δείχνει να ανοίγει τον Ασκό του Αιόλου, σε μια περίοδο που η λαϊκή οργή ήδη κοχλάζει στη Γαλλία, εν μέσω αύξησης του κόστους διαβίωσης, διεύρυνσης των ανισοτήτων και επαναλανσαρίσματος της αμφιλεγόμενης συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης.
… «θερίζοντας θύελλες»
«Μπορώ να σας εγγυηθώ ότι θα υπάρξει πόλεμος», προειδοποίησε ο ανώτερος εκπρόσωπος του CGT στον κλάδο της ενέργειας, Εμανουέλ Λεπίν. «Αν ο Μακρόν θέλει αυτό να εξαπλωθεί σε άλλους τομείς της οικονομίας, τότε ας το κάνει».
Πλέον το FNME-CGT (ο κλαδικός «βραχίονας» του γαλλικού συνδικάτου) καλεί σε επέκταση των απεργιακών κινητοποιήσεων σε όλο τον ενεργειακό τομέα.
Ηδη οι κινητοποιήσεις επεκτείνονται στον υπό εθνικοκοποίηση ενεργειακό «γίγαντα» EDF. Σε αυτή τη φάση, επηρεάζονται οι εργασίες συντήρησης οκτώ αντιδραστήρων σε τέσσερις πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη τη χώρα. Απεργιακές κινητοποιήσεις συνεχίζονται και σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου της Engie.
Εξελίξεις, που καθιστούν ακόμη πιο ασφυκτικά τα προ πολλού στενά περιθώρια κάλυψης της αυξημένης κατανάλωσης, καθώς πλησιάζει ο χειμώνας.
Στο μεσοδιάστημα, η δυναμικότητα των γαλλικών διυλιστηρίων έχει μειωθεί περισσότερο από 60% (740.000 βαρέλια ημερησίως) έπειτα από δύο εβδομάδες απεργίας.
Σε μια περίοδο αύξησης των τιμών, η κυβέρνηση αύξησε τις εισαγωγές προϊόντων πετρελαίου και προχώρησε σε αποδέσμευση μέρους των στρατηγικών αποθεμάτων, εν μέσω σημαντικών ελλείψεων σε καύσιμα και φόβων για κύμα διαμαρτυριών σε ολόκληρη τη χώρα.
Πλέον ένα στα τρία πρατήρια της Γαλλίας αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε τουλάχιστον έναν ή περισσότερους τύπους καυσίμων. Η περιφέρεια του Παρισιού και ο βορράς είναι οι περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο.
Υπάρχουν ουρές χιλιομέτρων, πολύωρη αναμονή και εκνευρισμός στα βενζινάδικα, σοβαρά προβλήματα στις μετακινήσεις, αλλά και αναφορές για έξαρση της «μαύρης αγοράς» ντίζελ και βενζίνης.
Ακόμη κι όταν επαναλειτουργήσουν πλήρως τα διυλιστήρια και οι αποθήκες καυσίμων, παραδέχθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ολιβιέ Βεράν, θα χρειαστούν περίπου δύο εβδομάδες για να επανέλθει η αγορά καυσίμων σε κανονικούς ρυθμούς.
Μια «τέλεια καταιγίδα»
Ως… «κερασάκι στην τούρτα» της κυβέρνησης Μακρόν εν τω μεταξύ οργανώνεται την Κυριακή «Πορεία ενάντια στο υψηλό κόστος ζωής» στο Παρίσι και σε άλλες πόλεις, με κάλεσμα του συνασπισμού της ευρύτερης Αριστεράς, NUPES.
«Με αυτήν την κυβέρνηση, όταν ο διάλογος χρονοτριβεί, το λόγο έχουν οι απειλές για τους μισθωτούς και τα χάδια για τα αφεντικά», έγραψε στο Twitter ο βουλευτής της Ανυπότακτης Γαλλίας, Μανουέλ Μπομπάρντ.
«Συμπεριφέρονται σαν να μην έχουν σημασία οι απλοί άνθρωποι», είπε ο Φρανσουά Ριφάν, μέλος του κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Στην αντεπίθεση πέρασε και ο πρόεδρος της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης, Ζορντάν Μπαρντελά, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι έκανε τα «στραβά μάτια» στην κρίση. «Τα υπερκέρδη της Total και ο μισθός του διευθύνοντα συμβούλου της», τόνισε, καθιστούν «όχι παράλογα» τα αιτήματα των εργαζομένων.
Ενόσω μάλιστα η γαλλική κυβέρνηση κατηγορούσε λίγο πολύ τα συνδικάτα για το ότι «μερικοί άνθρωποι δεν μπορούν να πάνε στη δουλειά τους, τα παιδιά τους στο σχολείο ή για ψώνια και κάποιοι δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ιατρικές θεραπείες)», όπως είπε ο Βέραν, επιφανείς Γάλλοι τάσσονταν υπέρ των απεργών, συμπεριλαμβανομένης της φετινής νικήτριας του Νόμπελ Λογοτεχνίας, Ανί Ερνό.
Το «μάτι» πολλών έχει άλλωστε «γυρίσει» με την είδηση ότι η TotalEnergies κατέγραψε κέρδη 10,4 δισεκατομμύρια ευρώ μόλις μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ομίλου, το συνολικό πακέτο αποζημίωσης του CEO, Πατρίκ Πουγιανέ, έφτασε τα 5,9 εκατομμύρια ευρώ το 2021, αυξημένο κατά 51,7% συγκριτικά με το 2020. Ποσό 2,62 δισεκατομμυρίων ευρώ μοιράστηκε σε μερίσματα στους μετόχους.
Όσο για το κόστος που θα συνεπάγεται η αύξηση 10% που αξιώνει το CGT; Υπολογίζεται ότι για τον ενεργειακό κολοσσό «μεταφράζεται» σε επιπλέον 150 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Ούτε ένα μικρό κλάσμα, δηλαδή, από αυτά που αναμένεται να κερδίσουν φέτος -εν μέσω ενεργειακής κρίσης και φτωχοποίησης μέρους της γαλλικής κοινωνίας- η εταιρεία, οι μέτοχοι ή ο CEO…
