«Ο πύραυλος που θέλει η Ουκρανία είναι κάτι που οι ΗΠΑ λένε ότι δεν χρειάζεται», έγραφαν τις προάλλες οι New York Times. «Επιφυλακτικό για τη διεύρυνση του πολέμου», εξηγεί, «το Πεντάγωνο λέει ότι τα όπλα που έχει αποστείλει [στο Κίεβο] είναι αρκετά ισχυρά».
Όμως η νέα κλιμάκωση του ήδη 7μηνου πολέμου δημιουργεί νέα διλήμματα για τη Δύση και η ηγεσία του Κιέβου κλιμακώνει τις πιέσεις για ενίσχυση της ουκρανικής αεράμυνας.
Σχετικά σχέδια αναμενόταν να βρεθούν στο επίκεντρο της συνάντησης της υπό αμερικανική ηγεσία πολυεθνικής «Ομάδας Επαφής για την Άμυνα της Ουκρανίας», συμπεριλαμβανομένων των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, την Τετάρτη, στην αεροπορική βάση Ράμσταϊν στη Γερμανία.
Το θέμα είχε στο μεσοδιάστημα θέσει μετ’ επιτάσεως της προηγούμενη ημέρα στην τηλεδιάσκεψη κορυφής των G7 ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, ζητώντας τη δημιουργία στη χώρα του μιας «αεροπορικής ασπίδας».
«Ευχαριστώ τη Γερμανία και τον καγκελάριο Σλοτς προσωπικά για την επιτάχυνση της παράδοσης των [αντιαεροπορικών συστημάτων] IRIS-Τ. Ευχαριστώ τις ΗΠΑ και προσωπικά τον πρόεδρο Μπάιντεν για την απόφαση παράδοσης σύγχρονων πυραυλικών συστημάτων και συστημάτων αεράμυνας», ανέφερε.
«Και πιστεύουμε κύριε πρόεδρε», προσέθεσε με νόημα, «ότι αυτά θα είναι μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς».
Ο «γόρδιος δεσμός» των ATACMS
Πάνω απ’ όλα, τα όπλα που οι Ουκρανοί ζητούν εδώ και καιρό από τις ΗΠΑ είναι τα ATACMS (Army Tactical Missile Systems) της Lockheed Martin.
Πρόκειται για τακτικό πύραυλο εδάφους-εδάφους που μπορεί να χτυπήσει στόχους σε απόσταση έως 300 χιλιομέτρων, με κεφαλή που περιέχει περίπου 375 λίβρες εκρηκτικών.
Μπορεί να εκτοξευθεί από τους αυτοκινούμενους εκτοξευτήρες πολλαπλών ρουκετών HIMARS, που οι ΗΠΑ ήδη έχουν δώσει στην Ουκρανία, καθώς και από παλαιότερους εκτοξευτές M270 που αποστέλλονται από τη Βρετανία και τη Γερμανία.
Ουκρανοί αξιωματούχοι λένε ότι οι ATACMS θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν στην ανάκτηση της Κριμαίας: της στρατηγικής σημασίας χερσονήσου στη Μαύρη Θάλασσα, που η Ρωσία έχει προσαρτήσει από το 2014.
Την περασμένη εβδομάδα, η Wall Street Journal ανέφερε ότι οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να στείλουν πυραύλους ATACMS, παρά τα επίμονα αιτήματα του Κιέβου και τις σαφείς προειδοποιήσεις της Μόσχας ότι η αποστολή όπλων μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία αποτελεί «κόκκινη γραμμή».
«Η απροθυμία της αμερικανικής κυβέρνησης να δώσει αυτούς τους πυραύλους αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη διαφωνία, εν μέρει για το πώς θα υποστηρίξει την Ουκρανία χωρίς να διακινδυνεύσει μια ευρύτερη σύγκρουση με τη Ρωσία, οι ηγέτες της οποίας υποδεικνύουν ότι μπορεί να καταφύγουν σε πυρηνικά όπλα», ανέφερε το δημοσίευμα. Μια εφιαλτική προοπτική που παραμένει τώρα ορατή όσο ποτέ…
Παρ’ όλα αυτά, το Foreign Policy αναφέρει ότι, εν μέσω των νέων μαζικών πυραυλικών πληγμάτων της Ρωσίας, η Ουκρανία ζητά τώρα νέου και πιο επιτακτικά την παράδοση ATACMS, που βρίσκονται σε φάση αντικατάστασης στο οπλοστάσιο των ΗΠΑ.
Ήδη από τη Δευτέρα, γράφει, ο πρόεδρος του ουκρανικού κοινοβουλίου Ράσλαν Στέφαντσουκ έστειλε επιστολές στους επικεφαλής του αμερικανικού Κογκρέσου, με αίτημα την παράδοση στο Κίεβο πυραύλων ATACMS, μη επανδρωμένων αεροσκαφών αναγνώρισης και κρούσης Grey Eagle, αλλά και μαχητικών αεροσκαφών F-15 και F-16 ώστε να επιβληθεί μια «ζώνη απαγόρευσης των πτήσεων» πάνω από την Ουκρανία.
Αλλάζοντας την πολεμική… «λίστα επιθυμιών»
Κατά τις τελευταίες πυραυλικές επιθέσεις της Μόσχας, «η Ρωσία δεν έκανε καμία στρατιωτική προέλαση με αυτή την επίθεση -ήταν μια τρομοκρατική ενέργεια που στρεφόταν αποκλειστικά κατά του άμαχου πληθυσμού», υπογραμμίζει στην επιστολή του ο Στέφαντσουκ, σύμφωνα με το FP.
«Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας κατέρριψαν με επιτυχία σχεδόν τους μισούς πυραύλους και ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αλλά δυστυχώς οι πόροι για την αεράμυνάς μας είναι περιορισμένοι», αναφέρει.
Ως εκ τούτου το Κίεβο χρειάζεται περισσότερα συστήματα αεράμυνας και μάλιστα γρήγορα, είναι -σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό- το κεντρικό νόημα αυτής της επιστολής.
Σε αυτό το πλαίσιο ο Στέφαντσουκ αναφέρει ότι «τα επίγεια συστήματα αεράμυνας NASAMS είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία κρίσιμης στρατιωτικών και μη υποδομών από ρωσικούς πυραύλους κρουζ και βομβαρδισμούς, ενώ το Falanga Ground Weapons System (C-RAM) θα παρέχει την πλησιέστερη άμυνα στους πιο σημαντικούς στόχους, ιδιαίτερα στους καίριους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής».
Στο μεσοδιάστημα, στη σύνοδο των G7, ο Ζελένσκι ζήτησε από τη Γαλλία και την Ιταλία να παραδώσουν τους επόμενους μήνες στο Κίεβο το γαλλοϊταλικής κατασκευής αντιαεροπορικό-αντιπυραυλικό σύστημα μεγάλη βεληνεκούς SAMP/T.
Προς άρση δε των αμερικανικών αντιρρήσεων για τους ATACMS, το Κίεβο φέρεται να έχει καταθέσει ήδη πρόταση στις ΗΠΑ για πλήρη και διαρκή έλεγχο από την Ουάσιγκτον των επιλεγμένων ρωσικών στόχων, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το αμερικανικό δίκτυο CNN.
Αφορά σε «μια πλήρη λίστα, επιτρέποντας παράλληλα στις ΗΠΑ να ασκήσουν βέτο σε οποιαδήποτε από τις πιθανές τοποθεσίες», επισημαίνεται στο σχετικό ρεπορτάζ.
«Στόχος είναι να πειστεί η αμερικανική κυβέρνηση ότι η παράδοση των κρίσιμων όπλων δεν θα οδηγήσει σε χτυπήματα εντός του ρωσικού εδάφους, για τα οποία οι ΗΠΑ φοβούνται ότι θα οδηγήσουν σε κλιμάκωση του πολέμου, σύροντάς τες σε απευθείας σε σύγκρουση με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν», γράφει το CNN.
«Παίζοντας με τη φωτιά»
Στον απόηχο ωστόσο των πρόσφατων -ουσιαστικά «θολά» οριοθετημένων- νέων προσαρτήσεων ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία, τις οποίες απορρίπτουν ως παράνομες το Κίεβο και η Δύση, κι ενώ η ουκρανική αντεπίθεση συνεχίζεται στα νότια και ανατολικά μέτωπα του πολέμου, η κατάσταση επί του εδάφους παραμένει επικίνδυνα ρευστή.
Πέραν τούτου, «ο λόγος που δεν τους δίνουμε αυτά τα όπλα [τα ATACMS] είναι η διαφωνία για πλήγματα στόχων στην Κριμαία», ανέφερε στην WSJ αξιωματούχος του αμερικανικού Κογκρέσου.
Μέχρι πρότινος τουλάχιστον, το Πεντάγωνο επέμενε ότι οι ΗΠΑ ήδη παρέχουν στην Ουκρανία τα όπλα που χρειάζεται περισσότερο: συστήματα κατευθυνόμενων πυραύλων GMLRS (Guided Multiple Launch Rocket System), με βεληνεκές περίπου 80 χιλιομέτρων.
Περίπου το ένα τέταρτο δηλαδή από αυτό των ATACMS.
«Προσπαθούμε να αποφύγουμε τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο», είναι το μήνυμα του Λευκού Οίκου, επισημαίνουν οι NYT, ενόσω η Ρωσία κατονομάζει όλο και πιο συχνά τις ΗΠΑ ως άμεσα εμπλεκόμενο μέρος στον πόλεμο, στο φόντο ένθεν κακείθεν δηλώσων για υπό προϋποθέσεις περιθώρια κάποιου διαλόγου.
Εν μέσω στρατιωτικού και στρατηγικού αδιεξόδου, ωστόσο, οι προοπτικές μιας διπλωματικής διεξόδου φαντάζουν ακόμη ισχνές. Το προσεχές διάστημα προδιαγράφεται κρίσιμο, στο φόντο των μεγαλύτερων προκλήσεων για την παγκόσμια ασφάλεια από την κρίση των πυραύλων στην Κούβα, σε ένα τραγικό 60ετές πισωγύρισμα του χρόνου και του κόσμου.
