Μία χαραμάδα ευκαιρίας προκειμένου να ανοίξουν ξανά οι δίαυλοι επικοινωνίας Αθήνας – Άγκυρας επιδιώκει να δημιουργήσει η Ελλάδα, σε ένα περιβάλλον εξαιρετικά δύσκολο. Με τη ρητορική της Τουρκίας να μην επιτρέπει ιδιαίτερη αισιοδοξία, η Ελλάδα δείχνει να κάνει τις απαραίτητες κινήσεις αναζητώντας το διάλογο που θα αποκλιμακώσει την ένταση, ή έστω θα επιτρέψει να πέσουν οι τόνοι.
Το τετ α τετ του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου με τον τούρκο ομόλογο του, Χουλουσί Ακάρ, στο περιθώριο της υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ κράτησε περισσότερο από όσο αρχικά υπολογιζόταν και τελικά εξελίχθηκε σε μία συνάντηση 40 λεπτών. Ο Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε πολλές φορές στο διεθνές δίκαιο, τις σχέσεις καλής γειτονίας. Μίλησε ακόμα και για τη συμπεριφορά που αρμόζει μεταξύ συμμάχων του ΝΑΤΟ.
Το πολεμικό κλίμα δεν ωφελεί
Η Ελλάδα επιχειρεί – όπως φαίνεται – να καταστήσει σαφές με όλους τους τρόπους ότι η ένταση ανάμεσα στις δύο χώρες δεν ωφελεί κανένα. Ωστόσο αυτή η ένταση δεν μπορεί να αποκλιμακωθεί όσο η τουρκική πλευρά συνεχίζει να διατυπώνει επιθετική ρητορική και απειλές που φθάνουν μέχρι την αμφισβήτηση ελληνικής κυριαρχίας. Ενώ υπήρξε και συμφωνία – το ερώτημα είναι κατά πόσο θα τηρηθεί – το κανάλι επικοινωνίας που επιχειρήθηκε να ανοίξει ξανά την Πέμπτη να μείνει ανοιχτό με στόχο την αποκατάσταση του διαλόγου, στη βάση του διεθνούς δικαίου.
Με το ερώτημα αν ο διάλογος θα μπορούσε να επανέλθει με πρώτο βήμα τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης να παραμένει.
Στην Αθήνα είναι γενική εκτίμηση ότι η εμπρηστική ρητορική και το πέπλο της «τρομοκρατίας» εν αναμονή ενός «θερμού επεισοδίου» δεν εξυπηρετεί, ακόμα και με όρους προεκλογικής αναμέτρησης. Και αυτό ήταν ένα μήνυμα με πολλούς αποδέκτες καθώς είναι σαφές ότι η προεκλογική περίοδος θα μπορούσε να αποτελέσει κακό σύμβουλο για κάποιους και στην Ελλάδα.
Χαμηλοί τόνοι
Ακόμα και αν στην Αθήνα ζητούν χαμηλούς τόνους και ένα «βήμα πίσω» από την εμπρηστική ρητορική καθιστούν σαφές ότι αυτό δεν σημαίνει ότι είναι διατεθειμένοι να κάνουν βήματα οπισθοχώρησης σε ζητήματα εθνικής κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Οι προθέσεις της ελληνικής πλευράς πάντως πρέπει να σημειωθεί ότι δεν αρκούν για την επανεκκίνηση του διαλόγου και την επιστροφή σε μία κανονικότητα που θα επιτρέπει διαχείριση και αποτροπή κρίσεων. Καθώς κάτι τέτοιο απαιτεί και την αντίστοιχη πρόθεση από την απέναντι πλευρά, που επί του παρόντος δεν φαίνεται να υπάρχει.
Για την Τουρκία ο ρόλος των ΗΠΑ σε Ελλάδα και Κύπρο είναι αυτός που μετατρέπεται σε «κόκκινο πανί» με την Άγκυρα να βάζει πλέον στην ατζέντα της και το πλαίσιο της καταγγελίας της Ουάσιγκτον για το ρόλο της στην περιοχή.
Ήδη από την συνεδρίαση του τελευταίου Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, στην Τουρκία, υπό τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν η Ουάσιγκτον μπήκε στο «κάδρο» και επισήμως από την Άγκυρα ως η δύναμη που υποκινεί την Ελλάδα στην ένταση, με τις απαραίτητες προειδοποιήσεις. Ενώ την ίδια στιγμή σημειώθηκε και ως εχθρική κίνηση που αυξάνει την ένταση στην περιοχή και η άρση του εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ στην Κύπρο, συνοδευόμενη σαφώς και από τις ανάλογες απειλές.
Νέος πρέσβης
Η Αθήνα περιμένει και την άφιξη του νέου τούρκου πρέσβη, Τσαγατάι Ερτζιγές, ο οποίος πιθανότατα θα αφιχθεί περί το τέλος του χρόνου.
Μία άφιξη που αναμένεται σε ένα σκληρό περιβάλλον τόσο από την πλευρά της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας. Και το στοίχημα να είναι ο έμπειρος διπλωμάτης να καταφέρει να διατηρήσει ισορροπίες.
