«Η Ελλάδα μετατρέπει το Αιγαίο σε νεκροταφείο προσφύγων», δήλωσε ο τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης στον ΟΗΕ. Κρατούσε στα χέρια του φωτογραφίες νεκρών παιδιών τα οποία όπως ισχυρίστηκε έχασαν τη ζωή τους στο Αιγαίο, όταν οι ελληνικές δυνάμεις ασφαλείας «βύθισαν τις βάρκες τους». Και κάλεσε τον ΟΗΕ, την ΕΕ και διεθνή κοινότητα να πουν «σταματήστε σε τέτοια εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Ο τούρκος πρόεδρος επέλεξε να επενδύσει ιδιαίτερα στο προσφυγικό. Να δώσει εικόνες, που μπορούν να παίξουν στα ΜΜΕ της Τουρκίας – και όχι μόνο – και να εντάξει την Ελλάδα στην ομάδα των αυταρχικών κρατών. Των «κρατών – δολοφόνων».
Έχοντας ήδη προσωποποιήσει την αντιπαράθεση του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όπως είχε κάνει στο παρελθόν με τις επιθέσεις του σε άλλους ηγέτες, ακόμα και αν δεν τον κατονόμασε τον έδειξε εμμέσως πλην σαφώς ως τον αποκλειστικό υπεύθυνο για όσα συμβαίνουν στον Έβρο και στο Αιγαίο.
Και δη από το βήμα του ΟΗΕ.
Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειος
Από την ομιλία του τούρκου προέδρου δεν έλειψαν και οι αναφορές σε προκλήσεις και κλιμάκωση της έντασης από την πλευρά της Ελλάδας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, σε σχέση με τις ελληνοτουρκικές διαφορές. Που επίσης παρουσίαζε την Αθήνα ως την πλευρά που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και αρνείται το διάλογο. Ο τούρκος πρόεδρος άνοιξε το σύνολο των τουρκικών διεκδικήσεων από το βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ. Ακόμα και αν δεν χρησιμοποίησε τον όρο «Γαλάζια Πατρίδα». Και προειδοποίησε όπως πάντα ότι η Τουρκία θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα της σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Ωστόσο ακόμα και αυτά μπορούν να περάσουν σε δεύτερη μοίρα, καθώς η διεθνής κοινότητα συνηθίζει να τα χαρακτηρίζει «διμερείς διαφορές που πρέπει να λύνονται με διάλογο στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου», η εικόνα των δύο νεκρών παιδιών και η επίκληση στο συναίσθημα είναι αυτή που μπορεί να καταδικάσει την Ελλάδα στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά και σε ένα διεθνές ακροατήριο.
Έστω και αν η Άγκυρα είναι αυτή που εργαλειοποιεί το προσφυγικό – μεταναστευτικό.
Στην ατζέντα και η μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, αλλά και το Κυπριακό.
Κλιμάκωση
Διπλωμάτες σχολιάζοντας στο in την ομιλία Ερντογάν υπογράμμιζαν – λόγω του βήματος και της δομής που επέλεξε στις καταγγελίες εναντίον της Ελλάδας – ότι πρόκειται για μία σαφή κλιμάκωση. Μία κλιμάκωση που δικαιολογεί την ένταση. Και μία σαφή προσπάθεια να νομιμοποιήσει τις διεκδικήσεις της Άγκυρας.
Ενώ την ίδια στιγμή επιχειρεί να κατονομάσει την Ελλάδα ως την πλευρά που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, καταπατά τα ανθρώπινα, δολοφονεί ανθρώπους στο Αιγαίο και τον Έβρο. Γίνεται με τη βούληση της ο φράχτης της ΕΕ απέναντι στους πρόσφυγες, τους οποίος αν γλιτώσουν από τις επαναπροωθήσεις στοιβάζει σε «στρατόπεδα προσφύγων».
Η Ελλάδα κατά τον Ερντογάν είναι αυτή που αρνείται το διάλογο με την Τουρκία. Αυτή που ευθύνεται για το κλείσιμο των διαύλων επικοινωνίας και τελικά αυτή που κλιμακώνει την ένταση και προβοκάρει με τις ενέργειες της.
Απέναντι στο παραλήρημα του τούρκου προέδρου, διπλωμάτες εφιστούν την προσοχή στον τρόπο αντίδρασης της Αθήνας.
Η ανάγκη αντίδρασης
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να δώσει τις δικές του απαντήσεις από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ την Παρασκευή. Αναδεικνύοντας όλο το φάσμα της τουρκικής προκλητικότητας, του αναθεωρητισμού και της αυθαιρεσίας. Με στοιχεία και αναφορές που θα αποδεικνύουν ποιος ευθύνεται για την κλιμάκωση της έντασης και τελικά ποιος είναι αυτός που λέει «γιοκ» στο διάλογο.
Για τους διπλωμάτες ωστόσο το ζήτημα δεν κλείνει στην ομιλία Μητσοτάκη στη ΓΣ του ΟΗΕ, όσο σαφής και κατατοπιστική και αν είναι αυτή. Υπογραμμίζουν την ανάγκη η Αθήνα να στραφεί προς τους συμμάχους της. Και να ζητήσει να τοποθετηθούν ξεκάθαρα απέναντι στις τουρκικές αιτιάσεις. Αλλά και στην ΕΕ. Που θα πρέπει να δώσει τις δικές της απαντήσεις στις καταγγελίες της Άγκυρας, για το προσφυγικό, αλλά και τα υπόλοιπα.
Σχολίαζαν δε τις δηλώσεις του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ των προηγούμενων ημερών ως «ιδιαίτερα ήπιες» απέναντι στην Τουρκία. Και δη για μία κατάσταση με κλιμάκωση σαν αυτή που επιχείρησε ο τούρκος πρόεδρος από το βήμα του ΟΗΕ.
Κρίσιμη χαρακτήριζαν και την προσπάθεια η Ελλάδα να επιχειρήσει να ανοίξει εκ νέου τους διαύλους επικοινωνίας με την Άγκυρα, χρησιμοποιώντας και τις διεθνείς σχέσεις της.
Ενώ αναγνώριζαν στον Ερντογάν την προσπάθεια να εμφανίσει την Τουρκία ως τη χώρα που σέβεται το διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα, επιχειρώντας να «ξεπλυθεί» από τις επικρίσεις που δέχεται με τις βολές και την ανοιχτή επίθεση στην Αθήνα. Ενώ την ίδια στιγμή εμφανίζεται στο ρόλο διαμεσολαβητή σε διεθνείς κρίσεις, με αιχμή και την Ουκρανία…
Προειδοποιούσαν δε για τον κίνδυνο της κλιμάκωσης που επιλέγει ο τούρκος πρόεδρος, η οποία κινείται σε διαρκή αύξηση της έντασης, επαναλαμβάνοντας το ορατό ενδεχόμενο για ένα ατύχημα που θα ενορχηστρωθεί στην ίδια κατεύθυνση…