Με τη χώρα να έχει ήδη μπει σε προεκλογικούς ρυθμούς και τους πολίτες να έχουν μπροστά τους ένα δύσκολο χειμώνα, αντιμετωπίζοντας την ακρίβεια που είναι εδώ και την ενεργειακή κρίση που έρχεται, η παρουσία των πολιτικών αρχηγών στην 86η ΔΕΘ αποτέλεσε ένα πρώτο δείγμα, όχι μόνο του οικονομικού προγράμματος κάθε κόμματος, αλλά και του πολιτικού σκηνικού που διαμορφώνεται ενόψει των επόμενων εκλογών.

Και παρότι κάθε ΔΕΘ αποτελεί παραδοσιακά «πεδίο» εξαγγελιών και παροχών προς τους πολίτες, η συγκεκριμένη ΔΕΘ έχει μεγαλύτερη βαρύτητα, καθώς είναι η τελευταία πριν τις εκλογές.

Όσο για το πολιτικό σκηνικό, τόσο τα γεγονότα του τελευταίου διαστήματος – με κυρίαρχο το θέμα των υποκλοπών – όσο και η εικόνα των αρχηγών και, κυρίως, η ουσία αυτών που είπαν στη ΔΕΘ, δεν προοιωνίζουν μια… «ωραία ατμόσφαιρα» στο δρόμο για τις κάλπες.

Διαγκωνισμός εξαγγελιών με αμφίβολα οφέλη

Τα δύο πρώτα κόμματα, η κυβέρνηση της ΝΔ και η αξιωματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ – δια του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αλέξη Τσίπρα αντίστοιχα – προέβησαν σε έναν διαγκωνισμό εξαγγελιών και οικονομικών παροχών, το καθένα με διαφορετική φιλοσοφία ή «μοντέλο», όπως λένε.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας κατά νου τον προϋπολογισμό και τα στοιχεία της ελληνικής οικονομίας, δεν προχώρησε και πολύ πέρα από εξαγγελίες για την υποστήριξη των αποκαλούμενων «ευάλωτων» πολιτών, οι οποίοι – ας μην γελιόμαστε – αφορούν κυρίως σε όσους ζουν στα όρια ή και κάτω από τα όρια της φτώχειας.

Κατά τα λοιπά, βέβαια, δεσμεύτηκε για συνέχιση των μέτρων στήριξης των πολιτών απέναντι στην ενεργειακή κρίση και για φθηνή στέγη στους νέους.

Όσο για τον Αλέξη Τσίπρα, που κατηγορήθηκε ότι επί πρωθυπουργίας του «αποτελείωσε» τη μεσαία τάξη, εξήγγειλε ένα οικονομικό πρόγραμμα, που ναι μεν υποστηρίζει ότι είναι «απόλυτα κοστολογημένο», ωστόσο, βασίζεται εν πολλοίς στη διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Ένωση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης – μια διαπραγμάτευση, για τα αποτελέσματα της οποίας ουδείς μπορεί να βάλει το χέρι του «στη φωτιά».

Παράλληλα, βέβαια, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων, αλλά και των υπερκερδών των επιχειρήσεων ενέργειας.

Αυτή τη φορολόγηση των «πλουσίων», πάντως, χρόνια την ακούμε και χρόνια… δεν την βλέπουμε.

Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως και ο Γιώργος Παπανδρέου, με το αλήστου μνήμης «Λεφτά υπάρχουν», αυτό εννοούσε, αλλά του… έκοψαν τη φράση στα μισά. Για να είμαστε ακριβείς και δίκαιοι, έλεγε «λεφτά υπάρχουν», αν φορολογήσουμε από τα πολύ υψηλά εισοδήματα μέχρι και τους… κατόχους offshore! Το αποτέλεσμα αυτού του οράματος, ας μην το θυμηθούμε καλύτερα…

Ο τρίτος «παίκτης» του πολιτικού παιχνιδιού, ο Νίκος Ανδρουλάκης, αρκέστηκε κυρίως στο θέμα των ημερών με πρωταγωνιστή τον ίδιο – τις υποκλοπές, δηλαδή – ενώ ως προς το οικονομικό του πρόγραμμα έκανε λόγο για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, με χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, στήριξη των αγροτών και των κτηνοτρόφων, φθηνή στέγη για τους νέους – είχε πρώτος θέσει το θέμα αυτό στο δημόσιο διάλογο – και νέο μοντέλο στα εργασιακά.

Κάλπες με υποκλοπές, εξεταστικές και ειδικά δικαστήρια

Πέρα από τα οικονομικά προγράμματα των κομμάτων και την όποια σημασία τους για τους πολλούς, το πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται μέχρι τις εκλογές «διανθίζεται» από ένα κλίμα σκανδαλολογίας με επίκεντρο τις υποκλοπές – και όχι μόνο την παρακολούθηση Ανδρουλάκη, αφού όλο και ανοίγει η… «βεντάλια» – από μία Εξεταστική Επιτροπή, η οποία, πέρα από καυγάδες και ένταση, δεν αναμένεται να μας κάνει σοφότερους, αλλά και από δύο Ειδικά Δικαστήρια, ένα για Παπαγγελόπουλο – Τουλουπάκη και ένα για τον Νίκο Παππά.

Πώς θα πορευτούμε, λοιπόν, προς τις εκλογές του 2023;

Με την κυβέρνηση να «παίζει» θεσμικά, παρά τον σάλο με τις παρακολουθήσεις πολιτικών και δημοσιογράφων από την ΕΥΠ, τον ΣΥΡΙΖΑ να «ποντάρει» στο κοινωνικό σκέλος των μέτρων στήριξης απέναντι στην ακρίβεια αλλά και στις υποκλοπές, και το ΠΑΣΟΚ, από τη θέση του ρυθμιστή και της «πολύφερνης νύφης» του Κέντρου, να έχει ως προεκλογική σημαία την παρακολούθηση του αρχηγού του και την «αποκατάσταση του κράτους δικαίου».

Συνεργασίες «γιοκ»

Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι επόμενες κάλπες θα στηθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής, το οποίο ουδείς αγαπά – ίσως και ο ΣΥΡΙΖΑ, που το έφερε, να άρχισε να το μετανιώνει…

Και η απλή αναλογική σημαίνει μη αυτοδυναμία και πολυκομματικές κυβερνήσεις.

Ως προς το δεύτερο, ούτε συνηθισμένοι είμαστε ως κράτος, ούτε και τα πήγαμε… θαυμάσια όταν το επιχειρήσαμε.

Ωστόσο, οι αρχηγοί και των τριών πρώτων πολιτικών κομμάτων δείχνουν να μην επιθυμούν να οδηγήσουν τη χώρα σε αλλεπάλληλες κάλπες, ιδιαίτερα όταν αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις, τόσο στο οικονομικό, όσο και στο γεωπολιτικό πεδίο (βλέπε τουρκική απειλή).

Ακόμη και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, για παράδειγμα, που σαφώς επιδιώκει την αυτοδυναμία, δήλωσε στη ΔΕΘ ότι αυτοδύναμη κυβέρνηση δεν σημαίνει αναγκαστικά και μονοκομματική.

Από την πλευρά του, ο Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάρισε ότι θα προβεί σε συνεργασίες με ΠΑΣΟΚ και Μέρα25, μόνο αν κατακτήσει πρωτιά στις εκλογές.

Όσο για τον Νίκο Ανδρουλάκη, επιμένει στα περί «όχθης των νικητών» για το ΠΑΣΟΚ και, κυρίως, στο ότι δεν θα υποστηρίξει Μητσοτάκη ή Τσίπρα για τη θέση του πρωθυπουργού, σε περίπτωση που έχουν χαμηλότερα ποσοστά και άρα για εκείνον θα θεωρούνται «ηττημένοι».

Σε κάθε περίπτωση, το θέμα των υποκλοπών – θεωρητικά – «έκαψε» το ενδεχόμενο μετεκλογικής συνεργασίας της ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ, αλλά και η θέση Ανδρουλάκη για το πρόσωπο του πρωθυπουργού δεν προοιωνίζει προοπτική συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο η Χαριλάου Τρικούπη κατηγορεί εδώ και χρόνια για «κλοπή» ψηφοφόρων και στελεχών και όχι μόνο.

Με λίγα λόγια, το ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης συνεργασίας – προς το παρόν – φαντάζει απίθανο, αν όχι αδύνατο.

Και σίγουρα, η προεκλογική περίοδος, που άνοιξε πρόωρα, αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο των συνεργασιών, καθώς θα φανεί αν θα επικρατήσει συναίνεση ή πόλωση, ακόμη και διχασμός.