Τον Βλαντιμίρ Πούτιν συνόδευε, μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον, το «φωτοστέφανο» του πανίσχυρου ηγέτη. «Εδώ και πάνω από 20 χρόνια, στις τάξεις της ρωσικής ελίτ, ο Πούτιν απολάμβανε τη φήμη του νικητή, επειδή πάντοτε κατάφερνε να ξεφύγει από τις χειρότερες στενωπούς – εν ολίγοις, επειδή ήταν αήττητος», σημειώνει σε ανάλυσή του το βρετανικό BBC.
Το ίδιο, μάλιστα, δεν διστάζει να κάνει αναφορά και στο γεγονός ότι ορισμένοι έχουν παρομοιάσει τον πρόεδρο της Ρωσίας με τον… μάγο Χάρι Χουντίνι.
- Διαβάστε επίσης: Βλαντιμίρ Πούτιν: Οργιάζουν ξανά οι φήμες για την υγεία του – Τι δείχνει νέο βίντεο
Η ταπεινωτική ήττα που υπέστη, όμως, ο ρωσικός στρατός την προηγούμενη εβδομάδα, πέφτοντας στην παγίδα των Ουκρανών και αναγκαζόμενος να εγκαταλείψει στρατηγικές θέσεις του, θέτει όλα τα παραπάνω υπό αμφισβήτηση. Ορισμένοι δε τολμούν να προβλέψουν ότι αυτό ενδέχεται να αποτελέσει την αρχή του τέλους όχι μόνο της εισβολής στην Ουκρανία, αλλά και της εποχής Πούτιν στη Ρωσία.
Ένοχος για προδοσία!
Δεν είναι τυχαίο, από αυτή την άποψη, ότι πληθαίνουν οι φωνές εναντίον του, από δημοτικά συμβούλια της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης, που φτάνουν να ζητούν την παραίτησή του ή ακόμη και την παραπομπή του σε δίκη με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας!
- Διαβάστε επίσης: Την παραίτηση Πούτιν ζήτησαν δημοτικοί σύμβουλοι
Την ίδια στιγμή, οι μπλόγκερ οργιάζουν στο Διαδίκτυο, κατηγορώντας πότε το επιτελείο των ενόπλων δυνάμεων και την ηγεσία του υπουργείου Άμυνας και πότε το Κρεμλίνο.
Ο δε πανίσχυρος ηγέτης της Τσετσενίας, Ραμζάν Καντίροφ, που έχει χαρακτηριστεί «πιστό σκυλί του Πούτιν» και συμμετείχε στην επιχείρηση κατάληψης της Μαριούπολης, έφτασε να υπονοήσει ότι ο πρόεδρος έχει χάσει τον έλεγχο των στρατηγών του και να διαμηνύσει ότι θα αναγκαστεί να μιλήσει απευθείας μαζί του αν δεν αλλάξει κάτι άμεσα.
Οι ολιγάρχες και οι εθνικιστές
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει φτάσει σε ένα σημείο καμπής (…) Η προοπτική μιας ήττας της Ρωσίας είναι πλέον ρεαλιστική και συναρπαστική», σημειώνει ο γνωστός αρθρογράφος των Financial Times, Γκίντεον Ράχμαν. Μαζί του συμφωνούν και άλλοι, τόσο αρθρογράφοι όσο και επιτελεία της Δύσης, τα οποία καταστρώνουν τα σχέδιά τους σε περίπτωση που αυτό το σενάριο βγει αληθινό.
Κάτι ανάλογο κάνουν και οι Ρώσοι ολιγάρχες, οι οποίοι υποτάχθηκαν εξαρχής στον Πούτιν για δύο λόγους: Επειδή τους διασφάλιζε κέρδη και αγορές (κάτι που έπαψε να ισχύει, τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό) και επειδή τον φοβούνταν (κάτι που ίσως αλλάξει σύντομα).
Όσο για το εξαγριωμένο τμήμα των ακραίων εθνικιστών της Ρωσίας, «μετατρέπεται ταχύτατα σε απειλή για το καθεστώς», όπως εκτιμά ο Λεονίντ Μπερσίνσκι στο Bloomberg, υπενθυμίζοντας ότι ουσιαστικά ήταν οι μόνοι που διέθεταν ελευθερία λόγου από την αρχή, εξαιτίας της στήριξής τους στον πόλεμο.
Τα πλεονεκτήματα των Ουκρανών
Πόσες πιθανότητες υπάρχουν, όμως, να συμβεί η μεγάλη ανατροπή; Η απάντηση, όπως πάντα, εξαρτάται από το τι θα οριστεί ως νίκη και τι ως ήττα – κι αυτό, με τη σειρά του, έχει άμεση σχέση με τους στόχους που έχει θέσει η κάθε εμπόλεμη πλευρά.
Το σίγουρο, σε κάθε περίπτωση, είναι ότι η συγκυρία μοιάζει να ευνοεί ξεκάθαρα τους Ουκρανούς. Όχι μόνο επειδή πέτυχαν μια σημαντική νίκη στα πεδία των μαχών, αλλά και επειδή διαθέτουν και άλλα συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Πρώτα από όλα, πολεμούν για ένα σκοπό που θεωρούν δίκαιο και αφορά την υπεράσπιση της πατρίδας τους και των οικογενειών τους. Αυτό είναι κάτι που προφανώς δεν συμβαίνει με τους Ρώσους και ισχύει μόνο για τους ρωσόφωνους του Ντονμπάς, οι οποίοι όμως έχουν υποστεί σοβαρότατες απώλειες στις μάχες που έχουν προηγηθεί.
Επίσης, οι Ουκρανοί έχουν αυτή τη στιγμή υπεροπλία σε αριθμό στρατιωτών στα πεδία των μαχών, εξαιτίας της γενικής επιστράτευσης – σε αντίθεση με τη Ρωσία, που εξακολουθεί να βασίζεται στους μόνιμους επαγγελματίες και τους μισθοφόρους. Και φυσικά, το οπλοστάσιό τους περιλαμβάνει πλέον σύγχρονα όπλα που τους έχει προμηθεύσει η Δύση, όπως τα πυραυλικά συστήματα HIMARS – τη στιγμή που οι ρωσικές δυνάμεις έχουν αρχίσει να αντιμετωπίζουν ελλείψεις.
Η ήττα και η απειλή των πυρηνικών
Υπό αυτό το πρίσμα, τίθεται φυσιολογικά το επόμενο ερώτημα: Τι θα σημαίνει, άραγε, μια ήττα των Ρώσων; Και τι εγγυάται ότι μια αποχώρηση του Πούτιν ή ενδεχόμενη ανατροπή του θα φέρει στη θέση του ένα πιο διαλλακτικό ηγέτη και όχι έναν ακόμη πιο σκληρό εθνικιστή;
Ο Ράχμαν, μέσω των FT, προειδοποιεί για τους κινδύνους που θα συνοδεύουν μια τέτοια εξέλιξη ή ακόμη και η προοπτική της, κάνοντας λόγο για είσοδο σε «μια νέα και επικίνδυνη φάση της σύγκρουσης». Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει ότι μια καθαρή ήττα της Ρωσίας και του Πούτιν θα «άλλαζε την παγκόσμια πολιτική ατμόσφαιρα» και θα έστελνε ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς τους υποστηρικτές του, όπως ο Σι Τζινπίνγκ και ο Ντόναλντ Τραμπ.
Σημειώνει, ωστόσο, ότι ο ίδιος ο Πούτιν, «αντί να παραδεχθεί την ήττα, ενδεχομένως προσπαθήσει να προκαλέσει κλιμάκωση». Κάτι που περιλαμβάνει και το φρικιαστικό σενάριο της (περιορισμένης) χρήσης πυρηνικών όπλων – κάτι που επανέφερε στην επικαιρότητα και ο Ουκρανός αρχιστράτηγος.
Γενική επίθεση και στραγγαλισμός της Ουκρανίας
Εξαιρετικά ανήσυχος εμφανίζεται και ο αρθρογράφος της γερμανικής Handelsblatt, Ματίας Μπρίγκμαν, υποστηρίζοντας ότι η απάντηση που θα δώσει ο πρόεδρος της Ρωσίας στην απειλή πτώσης του είναι «να κινητοποιήσει ό,τι διαθέτει», συμπεριλαμβανομένου και του πυρηνικού του οπλοστασίου.
Ο ίδιος, ωστόσο, θεωρεί πιο πιθανά δύο άλλα σενάρια: Αφενός, ο Πούτιν να κηρύξει ένα ολοκληρωτικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, κηρύττοντας και αυτός με τη σειρά του επιστράτευση και μεταφέροντας «φρέσκες» δυνάμεις στο μέτωπο, από την ανατολική και το βόρεια Ρωσία. Και αφετέρου, να καταστρέψει πλήρως το δίκτυο υποδομών της Ουκρανίας, με εξ’ αποστάσεως πλήγματα, καταδικάζοντας εκατομμύρια πολίτες της να μείνουν χωρίς ηλεκτρικό και θέρμανση στη διάρκεια του χειμώνα που έρχεται και συνήθως είναι βαρύς.
Δεν αποκλείεται, βεβαίως, ορισμένοι να βιάζονται πολύ να βγάλουν συμπεράσματα μετά την ήττα στο Χάρκοβο, την οποία έφτασε να παραδεχθεί μέχρι και η κρατική τηλεόραση της Μόσχας – έστω κι αν έκανε λόγο για σχέδιο που προέβλεπε τη συντεταγμένη αναδίπλωση των στρατευμάτων.
Τα δυνατά σημεία των Ρώσων
Η αιτία είναι απλή: Οι Ρώσοι ελέγχουν ήδη περίπου το 20% του εδάφους της Ουκρανίας – σχεδόν 120.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μετά την ανακατάληψη περίπου 4-5.000 από τους αντιπάλους τους – διατηρούν θεωρητικά την υπεροπλία σε πολλά επίπεδα (κυρίως στον αέρα), ενώ έχουν δημιουργήσει ισχυρές υποδομές άμυνας στο Ντονμπάς, τη Χερσώνα και, βεβαίως, την Κριμαία. Έτσι, το Κίεβο θα το σκεφτεί πολύ προτού επιχειρήσει να ανακαταλάβει αυτά τα τμήματα, παρά τις δηλώσεις του Ζελένσκι και των επιτελών του, καθώς κάθε επιχείρηση θα οδηγήσει σε τρομακτικές απώλειες.
Το πιθανότερο, λοιπό, είναι ότι τουλάχιστον για την ώρα, η βασική εικόνα στο μέτωπο δεν θα αλλάξει. Εκτός εάν η μία από τις δύο πλευρές υποπέσει στο μεγάλο λάθος ή η Δύση αποφασίσει να εμπλακεί πολύ πιο ενεργά στον πόλεμο.
