Μέχρι το φετινό καλοκαίρι να ρίξει οριστικά «αυλαία» στην Ισπανία -όπου φέτος ήταν ιδιαίτερα θερμό- ο θερμοστάτης στα κλιματιστικά δεν θα πρέπει να πέσει κάτω από τους 27 βαθμούς Κελσίου. Όσο για τον δύσκολο χειμώνα που έρχεται; Δεν θα πρέπει να ρυθμίζεται πάνω από τους 19 βαθμούς Κελσίου.
Όπως και άλλες χώρες της Ευρώπης, έτσι και η χώρα της Ιβηρικής ενέκρινε και επίσημα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου για τη μείωση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και τελικά την απεξάρτησή της.
Ο παραπάνω κανονισμός είναι μόνο ένας από αυτούς που περιλαμβάνει το σχέδιο έκτακτης, το οποίο ενέκρινε το ισπανικό κοινοβούλιο στα τέλη της περασμένης εβδομάδας.
Εξαιρουμένων των νοικοκυριών -στα οποία έγινε ισχυρή σύσταση συμμόρφωσης- το εν λόγω μέτρο επηρεάζει σχεδόν τα πάντα: από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα αεροδρόμια και τους σιδηροδρομικούς σταθμούς, μέχρι καταστήματα, επιχειρήσεις και πολιτιστικούς χώρους.
Ως το τέλος Σεπτεμβρίου, κάθε κλιματιζόμενος ή θερμαινόμενος χώρος θα πρέπει να έχει εγκαταστήσει μηχανισμό αυτόματου κλεισίματος θυρών για την αποφυγή σπατάλης ενέργειας.
Εκτός από τη χρήση των κλιματιστικών, που είναι σε πρώτο πλάνο, τα μέτρα περιλαμβάνουν σβήσιμο του φωτισμού από τις 10 το βράδυ στις βιτρίνες των καταστημάτων, όπως άλλωστε ισχύει και για τη φωταγώγηση δημόσιων κτιρίων.
Οι περιορισμοί, που είχε εφαρμόσει από τις αρχές του μήνα η κυβέρνηση μειοψηφίας υπό τον Σοσιαλιστή πρωθυπουργό Σάντσεθ, εφαρμόζονται κατά τη Μαδρίτη σε ένδειξη αλληλεγγύης στην υπόλοιπη Ευρώπη από την χώρα της Ιβηρικής, η οποία εξαρτάται από το ρωσικό φυσικό αέριο και ειδικά φέτος υποφέρει πλήττεται από καύσωνες και τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων δεκαετιών.
Οι νέοι κανονισμοί «συνεπάγονται εξοικονόμηση πόρων για όσους όσοι τα εφαρμόζουν», δήλωσε η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Τερέζα Ριμπέρα. «Αποτελούν επίσης έμπνευση», προσέθεσε, «για άλλους Ευρωπαίους εταίρους».
Αλληλεγγύη… LNG και αγωγοί
Η Ισπανία αποτελεί -μαζί με την Πορτογαλία- μια ξεχωριστή περίπτωση στο σημερινό «γκρίζο» ενεργειακό σκηνικό της ΕΕ, όπου η συζήτηση για καθιέρωση πανευρωπαϊκού πλαφόν στην τιμή του φυσικού αέριο όλο και φουντώνει.
Δεδομένης της μικρής ενεργειακής διασύνδεσης με την υπόλοιπη Ευρώπη, οι χώρες της Ιβηρικής εφαρμόζουν ήδη σχετικό «κόφτη» κατ’ εξαίρεση και με την έγκριση των Βρυξελλών, χαλιναγωγώντας έτσι τις αυξανόμενες τιμές λιανικής στην ηλεκτρική ενέργεια.
Τώρα ωστόσο, πέρα από τα περί «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης», η Μαδρίτη έχει και άλλα σχέδια κατά νου. Με την ανάληψη της δέσμευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατ’ εξαίρεση κατά 7%, η Ισπανία ευελπιστεί να εξάγει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ποσότητες που αγοράζει από προμηθευτές εκτός της Ρωσίας. Στο προσεχές μέλλον, δε, μιλά και για «πράσινο» υδρογόνο…
Σήμερα, εισάγει το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων της σε φυσικό αέριο σε μορφή LNG από τις ΗΠΑ και την Αλγερία. Κατά τον Ισπανό πρωθυπουργό, οι 7 τερματικοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG της χώρας του (εκ των οποίων ο ένας είναι αδρανοποιημένος) θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ευρώπη να μην καταστεί «ενεργειακός όμηρος του Πούτιν».
Η Ισπανία διαθέτει εγκαταστάσεις για να επαναεριοποίηση του LNG -«το ένα τρίτο της συνολικής δυνατότητας επαναεριοποίησης στην Ευρώπη», όπως τονίζει συχνά πυκνά πια ο Πέδρο Σάντσεθ.
Επί του παρόντος, όμως, δεν διαθέτει αγωγούς υψηλής χωρητικότητας για να στείλει μεγάλους όγκους εισαγόμενου φυσικού αερίου στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Κατά τη Μαδρίτη, η απαραίτητη υποδομή θα μπορούσε να κατασκευαστεί το αργότερο εντός ενός έτους, «δείχνοντας» ως λύση τον ημιτελή αγωγό MidCat.
Η κατασκευή του είχε αρχίσει το 2013, με στόχο να συνδέσει την Καταλονία με τη νοτιοανατολική Γαλλία. Όμως το σχέδιο εγκαταλείφθηκε το 2019, κυρίως για οικονομικούς λόγους.
Η Ισπανία το επαναφέρει τώρα στο τραπέζι, οραματιζόμενη την ενεργειακή διασύνδεση της Ιβηρικής χερσόνησος με την κεντρική Ευρώπη, μέσω της Γαλλίας.
Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση του Παρισιού κάθε άλλο παρά ενθουσιάζεται. Διαμηνύει ότι ο MidCat «θα χρειαζόταν πολύ χρόνο για να λειτουργήσει» και ότι ως λύση «δεν αποτελεί απάντηση στην τρέχουσα κρίση».
Στο μεσοδιάστημα, προχωρά στην κατασκευή έξι νέων πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής και παρατείνει τη λειτουργία υφιστάμενων.
Εταιρικές και εσωτερικές… κόντρες
Τούτων λεχθέντων, ο Πέδρο Σάντσεθ εμφανίστηκε τις προάλλες ανοιχτός υπέρ μιας εναλλακτικής.
Εφόσον δεν υπάρχει ενδιαφέρον για τον MidCat από τη Γαλλία, τόνισε κατά τη διάρκεια μίνι περιοδείας του σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, τότε η ισπανική κυβέρνηση θα «επενδύσει» στην κατασκευή ενός αγωγού με την Ιταλία.
Σχετικές συζητήσεις είχαν γίνει από την περασμένη άνοιξη με τον παραιτηθέντα πλέον πρωθυπουργό της γείτονος, Μάριο Ντράγκι.
Σύμφωνα μάλιστα με δημοσίευμα της El Pais, οι Βρυξέλλες μελετούν ήδη από τον Μάιο σχέδια ενός αγωγού φυσικού αερίου φυσικού αερίου μήκους περίπου 700 χιλιομέτρων και κόστους άνω των 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ μεταξύ της Βαρκελώνης και του Λιβόρνο, στο δυτικό άκρο της Τοσκάνης.
Το θέμα της μεταφοράς εισαγώμενου φυσικού αερίου μέσω αγωγών από την Ισπανία προς την Κεντρική Ευρώπη φέρεται να στηρίζει τώρα με θέρμη η Γερμανία, όπως προκύπτει και από τη συνάντηση που είχε την Τρίτη ο Σάντσεθ με τον Γερμανό καγκελάριο Σολτς, στο Βερολίνο.
Προσώρας η Ισπανίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης ανακοίνωσε ότι τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας που είχε εφαρμόσει η κυβέρνηση της Μαδρίτης από τις αρχές Αυγούστου μείωσαν τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος κατά 6% μέσα σε μια εβδομάδα.
Εκφράζονται ωστόσο επιφυλάξεις για το εάν η χώρα της Ιβηρικής θα καταφέρει να εκπληρώσει την ευρωπαϊκή δέσμευση για μείωση 7% της χρήσης φυσικού αερίου, καθώς τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατανάλωσαν μέσα στον Αύγουστο διπλάσιες ποσότητες, εν μέσω περιορισμού της υδροηλεκτρικής παραγωγής λόγω ξηρασίας.
Σύμφωνα με τον ισπανικό φορέα εκμετάλλευσης δικτύων φυσικού αερίου Enagas, το αποτέλεσμα ήταν να αυξηθεί κατά 4% η συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου στη χώρα.
Στην ψηφοφορία στη Βουλή εν τω μεταξύ για την έγκριση του πακέτου μέτρων, η δεξιά αξιωματική αντιπολίτευση του Λαϊκού Κόμματος (PP) τα καταψήφισε, χαρακτηρίζοντας πολλά από αυτά επιβλαβή για την οικονομία.
Ένα από τα πιο σκληροπυρηνικά στελέχη του PP μάλιστα, η επικεφαλής της περιφερειακής κυβέρνησης της Μαδρίτης, Ισαμπέλ-Ντίαθ Αγιούσο, κήρυξε «αντάρτικο» στην κυβέρνηση και στα νέα μέτρα, χαρακτηρίζοντάς τα αντάξια «ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος». Η πολιτικά φιλόξοδοξη περιφερειάρχης δεσμεύτηκε, δε, να φέρει το θέμα μέχρι και στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας.