«Το Ισραήλ επιβλέπει στενά τις εξαγωγές όπλων. Θα πρέπει να κάνει το ίδιο και με τα λογισμικά κατασκοπείας» επισημαίνει σε άρθρο γνώμης η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, κάνοντας εκτενή αναφορά στην ελληνική υπόθεση.

Η ισραηλινή εφημερίδα σημειώνει χαρακτηριστικά ότι επικεφαλής της ελληνικής Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών παραιτήθηκε την περασμένη εβδομάδα, έπειτα από ένα ακόμη πολιτικό σκάνδαλο που συνδεόταν με ισραηλινό λογισμικό παρακολούθησης.

«Η εν λόγω υπηρεσία, η οποία υπάγεται στο γραφείο του έλληνα πρωθυπουργού, παραδέχτηκε ότι έκανε χρήση λογισμικού κατασκοπείας για να υποκλέψει τα κινητά τηλέφωνα δημοσιογράφου που ερευνούσε υποθέσεις διαφθοράς και του επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ, σοσιαλιστικού κόμματος της ελληνικής αντιπολίτευσης. Ο επικεφαλής της υπηρεσίας, όπως επίσης κι ο Γ.Γ. του γραφείου του πρωθυπουργού παραιτήθηκαν, παρότι ο έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι η παρακολούθηση έγινε νόμιμα».

Υπενθυμίζει μάλιστα ότι και ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Ισπανίας παραιτήθηκε πρόσφατα εξαιτίας σκανδάλου που αφορούσε επίσης στην παγίδευση τηλεφώνων ανώτατων αξιωματούχων, επίσης με ισραηλινό λογισμικό κατασκοπείας.

Τείχος σιωπής

Σύμφωνα με τη Haaretz, λογισμικό κατασκοπείας χρησιμοποιείται συχνά σύννομα, βάσει εθνικής νομοθεσίας, ενώ από το Ισραήλ εξάγεται βάσει του Νόμου για τον Έλεγχο των Αμυντικών Εξαγωγών, ο οποίος προβλέπει έγκριση από την Υπηρεσία Ελέγχου Αμυντικών Εξαγωγών του Υπουργείου Αμυνας. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή διεξάγεται εδώ και δεκαετίες εν κρυπτώ, ενώ ακόμη κι ο νόμος για τον έλεγχο των εξαγωγών δε βελτίωσε τους όρους διαφάνειάς της.

Με την προστασία ενός τείχους σιωπής που έχει υψωθεί από το  Υπουργείο Άμυνας κι άλλες κρατικές υπηρεσίες, δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζει κανείς κατά πόσο συγκεκριμένες εταιρείες υπόκεινται όντως σε ελέγχους εξαγωγών.

«Η ελληνική περίπτωση είναι ένα ακραίο παράδειγμα για το πώς μια ισραηλινή εταιρεία μπορεί να ελιχθεί μέσα σ’ αυτό το πέπλο μυστηρίου. Δεν αφορούσε τον όμιλο NSO, ο οποίος υπόκειται σε ελέγχους εξαγωγών, αλλά την εταιρεία Cytrox και το λογισμικό κατασκοπείας Predator. Η Cytrox ανήκει στην εταιρεία Intellexa, η οποία με τη σειρά της ανήκει στον Ταλ Ντιλιάν, πρώην ανώτατο αξιωματούχο της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών. Ο Ντιλιάν έχει διπλή ισραηλινή και μαλτέζικη υπηκοότητα και δε ζει στο Ισραήλ. Τόσο η Intellexa όσο και η Cytrox είναι καταχωρημένες σε πολλές διαφορετικές χώρες, αλλά το επίκεντρο της δραστηριότητάς τους βρίσκεται στην Ελλάδα» υπογραμμίζει η ισραηλινή εφημερίδα.

Πηγές από τον κλάδο της κυβερνο-προστασίας υποστηρίζουν ότι η Intellexa λειτουργεί χωρίς να υπόκειται σε ελέγχους εξαγωγών. Το ισραηλινό Υπουργείο Άμυνας αρνήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις επί του θέματος.

Το υπουργείο Αμυνας πράγματι εποπτεύει εταιρείες του κυβερνοχώρου, έπειτα από πολυάριθμες αναφορές για καταχρήσεις του προγράμματος Pegasus της NSO, ωστόσο αυτό δεν αρκεί. Πέρα από το γεγονός ότι δεν υπάρχουν αρκετοί επιθεωρητές, τόσο το υπουργείο όσο και οι ισραηλινές κυβερνήσεις φαίνεται πως ενδιαφέρονται να προωθήσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις, μέσω και των εξαγωγών ισραηλινού λογισμικού κατασκοπείας.

Όπως επισημαίνεται, επειδή δεν υφίσταται σημαντική διαφορά μεταξύ εμπορίου φυσικών και ψηφιακών όπλων, οι έλεγχοι στις εξαγωγές όπλων στον κυβερνοχώρο θα πρέπει να βελτιωθούν και να ενισχυθούν. Επίσης, σε έλεγχο εξαγωγών θα πρέπει να υπόκειται ολόκληρη η βιομηχανία, δηλαδή όχι μόνον εταιρείες καταχωρημένες στο Ισραήλ, αλλά και ισραηλινή τεχνογνωσία/ τεχνολογία που πωλείται σε κυβερνήσεις ή ιδιωτικούς οργανισμούς.

Ο αποτελεσματικότερος τρόπος να γίνει κάτι τέτοιο θα μπορούσε να είναι η σύσταση ανεξάρτητης αρχής που δεν θα υπάγεται στο Ισραηλινό υπουργείο Άμυνας.