Οι πρωτόγνωρα υψηλές θερμοκρασίες διαρκείας και η ξηρασία που πλήττουν φέτος το καλοκαίρι τις περισσότερες περιοχές και χώρες της Ευρώπης έχουν δύο άμεσες συνέπειες, οι οποίες επηρεάζουν ευθέως τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Καταφέρουν δε ένα ακόμη ισχυρό πλήγμα στις οικονομίες, που πασχίζουν – χωρίς να τα έχουν καταφέρει ακόμη – να ανακάμψουν από τις κρίσεις της πανδημίας και του πολέμου.
Η μία συνέπεια είναι οι τεράστιες και δύσκολα αντιμετωπίσιμες πυρκαγιές, οι οποίες μέχρι στιγμής (από τις αρχές του έτους ως σήμερα) έχουν κάνει στάχτη έκταση ίση με το ένα πέμπτο του Βελγίου, με αποτέλεσμα οι ειδικοί να θεωρούν βέβαιο ότι το 2022 θα καταρρίψει το προηγούμενο αρνητικό ρεκόρ του 2017, στη διάρκεια του οποίου είχαν καεί συνολικά περίπου 10 εκατομμύρια στρέμματα.
Η άλλη συνέπεια έχει να κάνει με την έλλειψη νερού, που έχει ως αποτέλεσμα πολλά από τα μεγάλα ποτάμια της Ευρώπης να έχουν αρχίσει να μοιάζουν με… ρυάκια, ενώ εκατοντάδες πόλεις (στη Γαλλία και όχι μόνο) βρίσκονται αντιμέτωπες με το «δελτίο», αν όχι με την απειλή της δίψας! Οσο για τη συνακόλουθη αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων απειλεί άμεσα πολλά είδη που ζουν στο γλυκό νερό.
«Δεν είναι μόνο οι εμπορικές οδοί. Εχει να κάνει με τη δροσιά όταν κάνει ζέστη, έχει να κάνει με το πότισμα και τόσα άλλα πράγματα» δήλωσε η Σεσίλ Αζεβάρ, διευθύντρια της γαλλικής εταιρείας ύδρευσης VNF. «Τα ποτάμια είναι μέρος της κληρονομιάς μας» πρόσθεσε, προσπαθώντας να δώσει όλη τη διάσταση της κατάστασης συναγερμού που επικρατεί.
SOS για τις οικονομίες
Ειδικά όσον αφορά τις οικονομίες, ενδεικτικοί της ζημιάς που προκαλείται είναι οι υπολογισμοί που έχει κάνει το Bloomberg. Σύμφωνα με αυτούς, λοιπόν, το κόστος μόνο από τη διατάραξη των μεταφορών εμπορευμάτων μέσω ποταμών και καναλιών της Ευρώπης μπορεί να φτάσει ακόμη και στα 80 δισ. ευρώ για φέτος, καθώς ορισμένα σημεία του Ρήνου, του Δούναβη, του Πάδου και άλλων ποταμών έχουν καταστεί αδιάβατα ή εξαιρετικά επικίνδυνα για τα εμπορικά πλοία, λόγω της ιστορικά χαμηλής στάθμης των υδάτων.
Αξίζει να σημειωθεί, για να υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης, ότι με βάση τα στοιχεία της Eurostat, μέσω αυτών των οδών μεταφέρονται ετησίως αγαθά που αναλογούν σε έναν τόνο για κάθε κάτοικο της ΕΕ.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Ρήνου, ο οποίος, στα 1.233 χιλιόμετρα της διαδρομής του από την Ελβετία μέχρι το λιμάνι του Ρότερνταμ στη Βόρεια Θάλασσα, όπου φτάνει αφού διασχίσει τη βιομηχανική καρδιά της Γερμανίας, αποτελεί παραδοσιακά και επί αιώνες μία από τις βασικές αρτηρίες των οικονομιών των χωρών της περιοχής.
Μάλιστα, υπολογίζεται πως η διαταραχή στην κυκλοφορία φέτος θα κοστίσει στη Γερμανία τουλάχιστον το 0,2% του ΑΕΠ της – κι αυτό σε μια στιγμή που οι μεταφορές μέσω των ποταμών θεωρείται βασικό τμήμα της στρατηγικής της συγκεκριμένης χώρας και συνολικά της ΕΕ για τη μετάβαση στην πράσινη οικονομία.
Πυρηνικοί αντιδραστήρες
Την ίδια στιγμή, η Γαλλία αντιμετωπίζει και ένα άλλου είδους πρόβλημα, που χτυπά απευθείας το νευραλγικό κέντρο της ενεργειακής της πολιτικής. Εκεί, συγκεκριμένα, αν και τα ποτάμια δεν είναι τόσο σημαντικά για τις μεταφορές όσο στη Γερμανία και άλλες χώρες, έχουν έναν άλλο κρίσιμο ρόλο: Να ψύχουν τους πυρηνικούς αντιδραστήρες που υπάρχουν διάσπαρτοι και καλύπτουν περίπου το 70% των αναγκών της Γαλλίας σε ενέργεια. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι η κρατική EDF αναγκάστηκε να περιορίσει την παραγωγή σε πολλές μονάδες, ώστε να μην προκύψει πρόβλημα ασφαλείας.
Στην Ιταλία, επίσης, από την κοιλάδα του Πάδου προέρχεται το 30-40% των προϊόντων της χώρας από αγροτικές καλλιέργειες, που πλέον κινδυνεύουν άμεσα καθώς η στάθμη των υδάτων του ποταμού έχει υποχωρήσει συνολικά κατά 2 μέτρα σε σύγκριση με τα κανονικά για την εποχή επίπεδα.
Οσο για τη Νορβηγία, η οποία είναι ίσως η πιο πλούσια χώρα της Ευρώπης σε νερό και από τα φράγματα καλύπτει το 90% της ηλεκτροπαραγωγής της, η κατάσταση έχει αναγκάσει την κυβέρνηση να προειδοποιήσει ότι είναι πιθανό να περιορίσει τις εξαγωγές ενέργειας προς άλλες χώρες.
Η ξηρασία και η υποχώρηση της στάθμης των υδάτων των ποταμών πλήττουν όμως και τον τουρισμό, που αναπτύσσεται αλματωδώς στα μεγάλα ποτάμια της Ευρώπης (κυρίως τον Δούναβη) εδώ και αρκετές δεκαετίες. Ορισμένοι επιχειρηματίες, μάλιστα, κάνουν λόγο για δράμα και απειλή χρεοκοπίας εάν η κατάσταση παραταθεί, στρεφόμενοι προς τις κυβερνήσεις για να ζητήσουν ενισχύσεις.
Δυσοίωνες προβλέψεις
Το χειρότερο από όλα είναι ότι η εικόνα δεν αναμένεται να βελτιωθεί σύντομα. Οπως αναφέρουν οι μετεωρολόγοι και περιβαλλοντολόγοι με βάση τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους, παρά το γεγονός ότι στο μεγαλύτερο τμήμα της Δυτικής, Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης έχει να καταγραφεί σημαντική βροχόπτωση εδώ και 2-3 μήνες, το πιθανότερο είναι ότι αυτό θα συνεχιστεί τουλάχιστον ως το τέλος του καλοκαιριού, ενδεχομένως και τον Σεπτέμβριο ή και ακόμη περισσότερο.
Ετσι, δεν αποκλείεται η ξηρασία της φετινής χρονιάς να είναι η χειρότερη για την Ευρώπη εδώ και 500 χρόνια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, σε όλα τα επίπεδα – χωρίς να είναι απίθανο, ταυτόχρονα, ανάλογα φαινόμενα να κάνουν την εμφάνισή τους και τα επόμενα έτη.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑ ΝΕΑ
