Στην επιρροή της Ρωσίας στα Βαλκάνια, τα οποία μετά την εισβολή των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία επανέρχονται δυναμικά και στην ατζέντα της ΕΕ, στρέφει το βλέμμα της η Γερμανία.
Σε ρεπορτάζ του με τίτλο «Γιατί η Γερμανία φοβάται την επιρροή του Πούτιν στα Βαλκάνια» το Spiegel σημειώνει μεταξύ άλλων ότι «η Bundeswehr αποχώρησε από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη πριν από δέκα χρόνια και τώρα επιστρέφει με μια μίνι αποστολή. Ιδιαίτερα η Υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ τάχθηκε υπέρ της στρατιωτικής επιχείρησης. Μέρος της αποστολής: Η κατανάλωση καφέ».
Στην ανάλυση του το Spiegel αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Το φθινόπωρο του 2012 ολοκληρώθηκε η αποστολή της Bundeswehr στη Βοσνία–Ερζεγοβίνη για τη διασφάλιση της ειρήνης μετά τον πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία, ο οποίος είχε ξεκινήσει 17 χρόνια νωρίτερα. Ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γκίντο Βεστερβέλε (FDP) και ο Υπουργός Άμυνας Τόμας ντε Μεζιέρ (CDU) είχαν δηλώσει σε κοινή τους επιστολή προς την Μπούντεστανγκ ότι οι εγχώριες δυνάμεις βρίσκονταν σε θέση να εγγυηθούν την Ασφάλεια στη χώρα. «Η ανάγκη για μια αποτρεπτική στρατιωτική παρουσία υποχωρεί ολοένα και περισσότερο στο παρασκήνιο», έγραφαν οι Βεστερβέλε και ντε Μεζιέρ. Το μήνυμά τους: Η αποστολή είχε ολοκληρωθεί.
Η κρίση των υπουργών δεν δικαιώθηκε από την Ιστορία
»Η κρίση των δύο Υπουργών μάλλον δεν δικαιώνεται από την Ιστορία, καθώς η αποστολή σταθεροποίησης Eufor Althea υπό την ηγεσία της ΕΕ εξακολουθεί να βρίσκεται στη Βοσνία–Ερζεγοβίνη με περίπου 1.100 στρατιώτες από 19 έθνη. Σύμφωνα με πληροφορίες του SPIEGEL, από σήμερα τα έθνη θα γίνουν 20: Η γερμανική σημαία θα υψωθεί ξανά στο Camp Butmir.
»Το γερμανικό σώμα θα σταθμεύσει στην περιοχή υπό την ηγεσία του Αντισυνταγματάρχη Στέφαν Χόφμαϊστερ. Αρχικά, εννέα στελέχη της Bundeswehr θα ρυθμίσουν την ένταξη των Γερμανών στρατιωτών στην υπό την αυστριακή ηγεσία αποστολή στο Σεράγεβο. Το γερμανικό σώμα θα αυξηθεί σε 25 άτομα έως τα μέσα Σεπτεμβρίου, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τις 2 Οκτωβρίου θα είναι ελεύθερες και δίκαιες.
»Η τοποθέτηση των στρατιωτών της Bundeswehr, η οποία ψηφίστηκε από την Μπούντεστανγκ τον Ιούλιο προβλέπει δυναμικό 50 στρατιωτών. Σύμφωνα με το σχεδιασμό της Υπουργού Άμυνας Κριστίν Λάμπρεχτ (SPD), δεν θα σταλεί άμεσα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ο ανώτατος αριθμός των στρατιωτών που προβλέπεται.
»Η αποστολή της Bundeswehr στη Βοσνία είναι μια μίνι αποστολή με πρωτίστως συμβολικό περιεχόμενο: Η Γερμανία ανησυχεί για την Ασφάλεια και την Ειρήνη στην Ευρώπη.
Αποστολή των στρατιωτών να πίνουν καφέ με τους πολίτες
»Στο Σεράγεβο, η Bundeswehr θα παράσχει υποστήριξη στην εκπαίδευση των Ενόπλων Δυνάμεων της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Πυρήνας της αποστολής της όμως θα είναι η παρουσία στην ύπαιθρο και η επαφή με τον πληθυσμό. Σύμφωνα με γερμανικούς κυβερνητικούς κύκλους, και χωρίς καμία διάθεση ειρωνείας, σημαντικό κομμάτι της αποστολής των στρατιωτών θα είναι και το να πίνουν καφέ με τους πολίτες.
»Σύμφωνα με τη Διοίκηση Επιχειρήσεων, μια ομάδα θα αποστέλλεται σε βάση κοντά στη νότια πόλη του Mostar. Μία άλλη θα είναι παρούσα στη Republika Srpska, της οποίας η ηγεσία απειλεί να αποσχιστεί από το εύθραυστο κράτος της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
»Ο Μίλοραντ Ντόντικ, πολιτικός ηγέτης των Σερβοβόσνιων στη Republika Srpska, επιδιώκει να ενταχθεί στη «μητέρα πατρίδα» της Σερβίας. Ο Ντόντικ θέλει να αποσπάσει τα στρατεύματά του από το Στρατό της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, εργάζεται για την αποχώρηση από τις κοινές φορολογικές και δικαστικές Αρχές και πυροδοτεί τις υπαρκτές εθνικιστικές δυσαρέσκειες.
Η συνύπαρξη
»Οι πολιτικές του αμφισβητούν την Ειρηνευτική Συμφωνία του Ντέιτον του 1995, η οποία τουλάχιστον επέτρεψε στις εθνοτικές ομάδες να συνυπάρξουν. Η συνύπαρξη δεν βασίζεται στη συμφιλίωση, αλλά στη μη άσκηση βίας.
»Σύμφωνα με τις δυτικές κυβερνήσεις, αυτό διακυβεύεται τώρα. Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν επιβάλει κυρώσεις στον Ντόντικ. Σε επίπεδο ΕΕ, η Ουγγαρία και η Κροατία τις έχουν αποτρέψει μέχρι στιγμής. Με την επανένταξη της Γερμανίας στην αποστολή της ΕΕ Eufor Althea, η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση θέλει τώρα να καταστήσει σαφές ότι δεν θα ανεχθεί τη διχαστική δράση του Ντόντικ. Θέλει επιπλέον να στείλει μήνυμα στους υποστηρικτές του Ντόντικ: Το Σέρβο Πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς και το Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
»Ήταν κυρίως η Υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ που υποστήριξε την επιστροφή της Bundeswehr στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Η επανένταξη στην επιχείρηση Eufor Althea είναι η πρώτη αποστολή της Bundeswehr την οποία η Μπέρμποκ, ως επικεφαλής Υπουργός, δεν επέκτεινε ή τροποποίησε, αλλά διαμόρφωσε από την αρχή.
Η εύθραυστη ειρήνη στα Βαλκάνια
»Η εύθραυστη ειρήνη στα Δυτικά Βαλκάνια είναι κάτι που η Μπέρμποκ έχει εδώ και πολύ καιρό κατά νου. Όταν ανέλαβε τη θέση της στο Υπουργείο Εξωτερικών, δημιούργησε τη νέα θέση της Επιτρόπου για τα Δυτικά Βαλκάνια και την πλήρωσε με τον Μανουέλ Σαραζίν (Πράσινοι), ο οποίος είναι ειδικός στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
»Με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η σταθερότητα στη νοτιοανατολική Ευρώπη ανέβηκε ακόμα πιο ψηλά στην ατζέντα της Μπέρμποκ. Υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία στο γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη δομικά αδύναμη περιοχή ως Κερκόπορτα που θα του επιτρέψει να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω την ήπειρο.
»Το Μάρτιο η Μπέρμποκ ταξίδεψε στο Σεράγεβο και επέκρινε την παραμέληση των Δυτικών Βαλκανίων τα τελευταία χρόνια από τη Γερμανία και την ΕΕ. Στην πορεία δημιουργήθηκε ένα «κενό», και «παράγοντες όπως η Ρωσία, οι οποίοι δεν ενδιαφέρονται για το ευρωπαϊκό μέλλον και δεν διστάζουν να αναζωπυρώσουν εκ νέου ανεπίλυτες συγκρούσεις» έσπευσαν να το καλύψουν, δήλωσε η Μπέρμποκ.
Εάν αποφάσιζε το ΥΠΕΞ
»Εάν το Υπουργείο Εξωτερικών μπορούσε να αποφασίσει από μόνο του, η νέα αποστολή θα ήταν μεγαλύτερη. Αρχικά γινόταν λόγος για υψηλό διψήφιο ή χαμηλό τριψήφιο αριθμό στρατιωτών.
»Όμως από το γερμανικό Υπουργείο Άμυνας εκφράστηκαν επιφυλάξεις. Δεδομένων των νέων καθηκόντων της Bundeswehr για την ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ στα κράτη της Βαλτικής, στη Σλοβακία και στη Ρουμανία, οι άνθρωποι της Lambrecht προειδοποίησαν σε εμπιστευτικές συζητήσεις ότι οι γερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις θα επιβαρύνονταν υπερβολικά. Δεν έχουν άλλωστε όλοι οι στρατιωτικοί αξιωματούχοι ανησυχίες για την περαιτέρω αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων. Τελικά συμφωνήθηκε η αποστολή το πολύ 50 στρατιωτών.
»Αλλά και ο Κρίστιαν Σμιτ, Ύπατος Εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, θα ήθελε περισσότερη υποστήριξη, και πιο συγκεκριμένα από αέρος: «Σε περίπτωση κρίσης, οι στρατιώτες θα πρέπει να μπορούν να αναπτυχθούν γρήγορα στη χώρα για να συμβάλλουν στην αποκλιμάκωσή της. Και αυτό θα μπορεί να γίνει καλύτερα με την ανάπτυξη των αεροπορικών δυνατοτήτων», δήλωσε στο SPIEGEL ο προερχόμενος από το CSU πρώην ομοσπονδιακός Υπουργός Γεωργίας. «Αυτή η ανάγκη δεν έχει ακόμη ικανοποιηθεί».
»Γενικά, ωστόσο, είναι πολύ ευγνώμων για την υποστήριξη της Bundeswehr, η οποία είναι ευπρόσδεκτη στη χώρα. «Αν και οι 50 ακόμη στρατιώτες δεν αλλάζουν πολλά όσον αφορά τη στρατιωτική ισχύ της αποστολής, διανοίγεται ο δρόμος για δομικές βελτιώσεις», είπε ο Schmidt.
Το Βερολίνο θέλει να πιέσει τη Μόσχα για παράταση της αποστολής της ΕΕ
»Η εντολή των Ηνωμένων Εθνών για την αποστολή της ΕΕ Eufor Althea λήγει το Νοέμβριο. Ενόψει της τεταμένης παγκόσμιας πολιτικής κατάστασης, είναι αμφίβολο εάν η Ρωσία και η Κίνα θα συμφωνήσουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας σε παράταση. Σε εξέλιξη βρίσκονται εσωτερικές διαβουλεύσεις για το κατά πόσον η αποστολή της ΕΕ μπορεί να μετατραπεί σε αποστολή του ΝΑΤΟ σε περίπτωση άσκησης βέτο.
»Με τη εκλεπτυσμένη απειλή μιας αποστολής του ΝΑΤΟ στα Δυτικά Βαλκάνια, το Βερολίνο θέλει να αυξήσει την πίεση στη Μόσχα να συμφωνήσει σε παράταση της αποστολής της ΕΕ.
»Εάν η αποστολή της ΕΕ μετατραπεί σε αποστολή του ΝΑΤΟ, η Αυστρία που δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ θα πρέπει να εγκαταλείψει την εδώ και πολλά χρόνια ηγεσία της επιχείρησης. Η Γερμανία θα ήταν θεωρητικά πλέον έτοιμη να αναλάβει ένα τέτοιο ρόλο».
