Στο διπλό παιχνίδι του Ερντογάν ανάμεσα σε Ρωσία και Δύση αναφέρεται άρθρο των Financial Times, υπογραμμίζοντας την ανησυχία της Δύσης για την εμβάθυνση της συνεργασίας Άγκυρας – Μόσχας και τι επιπτώσεις θα μπορούσε να έχει.
Το άρθρο σημειώνει το «ριψοκίνδυνο διπλό παιχνίδι του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ενώ προειδοποιεί ότι ο τούρκος πρόεδρος θα πρέπει να είναι προσεκτικός και να ξέρει πότε να σηκωθεί από το τραπέζι…
Ο Ταγίπ και ο Βλαντιμίρ
Αναλυτικά το άρθρο των FT:
«Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έδωσε μια ευκαιρία στον Τούρκο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να το παίξει πολιτικός παράγοντας και ισχυρός μεσίτης. Ο Τούρκος πρόεδρος αξίζει τα εύσημα για τη διαμεσολάβηση στη συμφωνία με το Κίεβο και τη Μόσχα που επέτρεψε την επανέναρξη των αποστολών σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια.
»Ωστόσο, φρόντισε να διαφυλάξει τους σημαντικούς οικονομικούς δεσμούς του με τη Μόσχα. Μετά τη τετράωρη συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν την περασμένη Παρασκευή, οι δυτικές πρωτεύουσες ανησυχούν ότι ο Ερντογάν εμβαθύνει τους δεσμούς με τη Μόσχα όταν οι εταίροι του στο ΝΑΤΟ κάνουν το αντίθετο και το Κρεμλίνο αναζητά τρόπους να παρακάμψει τις δυτικές κυρώσεις. Ο Τούρκος ηγέτης παίζει ένα σύνθετο αλλά ριψοκίνδυνο παιχνίδι.
»Ο Ερντογάν είχε μια δύσκολη σχέση με τον Πούτιν, έναν ισχυρό άνδρα ως συνεργάτη και γεωπολιτικό αντίπαλο, κυρίως στις διαφορετικές προτεραιότητές τους στη συριακή σύγκρουση. Στην Ουκρανία, η Άγκυρα προκάλεσε την οργή της Μόσχας με την παροχή επιθετικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών Bayraktar στις δυνάμεις του Κιέβου.
»Ωστόσο, η Τουρκία δεν έχει υιοθετήσει τις κυρώσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ στη Μόσχα, αγοράζει κανονικά ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο και έχει κρατήσει τους ουρανούς της ανοιχτούς στα εμπορικά αεροπλάνα της Ρωσίας — πρόθυμη να κρατήσει το επικερδές ρωσικό τουριστικό εμπόριο, το οποίο έχασε το 2015 μετά κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού πάνω από τη Συρία.
Ασαφές το τί συμφώνησαν Ερντογάν και Πούτιν
»Το τι ακριβώς συμφώνησαν Ερντογάν και Πούτιν στο Σότσι παραμένει ασαφές. Μια κοινή δήλωση έκανε λόγο για αύξηση των εμπορικών και ενεργειακών δεσμών και για βαθύτερη συνεργασία σε τομείς όπως οι μεταφορές, η βιομηχανία, τα οικονομικά και οι κατασκευές. Ένας Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είπε ότι η Τουρκία θα αρχίσει να πληρώνει για το φυσικό αέριο εν μέρει σε ρούβλια.
»Ο πρόεδρος της Τουρκίας ανέφερε αργότερα ότι ότι πέντε τουρκικές τράπεζες θα υιοθετήσουν το ρωσικό σύστημα πληρωμών Mir – ένα όφελος για τους Ρώσους τουρίστες στην Τουρκία μετά την αναστολή των δραστηριοτήτων της Visa και της Mastercard στη Ρωσία. Οι δυτικές πρωτεύουσες ανησυχούν ότι ο σύνδεσμος Mir θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για να παρακάμψει τις κυρώσεις, αν και δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι ο Ερντογάν είχε αποδεχθεί υποτιθέμενες ρωσικές προτάσεις, που διέρρευσαν από την ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών, για βαθύτερη τραπεζική και ενεργειακή συνεργασία που θα μπορούσε να βοηθήσει τη Μόσχα να αποφύγει τους δυτικούς περιορισμούς.
Ο Ερντογάν θέλει ρωσικό χρήμα ενόψει εκλογών
»Ο Ερντογάν έχει καλό λόγο να προσελκύει τις ρωσικές χρηματοοικονομικές εισροές καθώς προσπαθεί να κερδίσει τις εκλογές του επόμενου έτους εν μέσω κλιμακούμενης κρίσης χρέους και συναλλάγματος, που προκαλείται σε μεγάλο βαθμό από τη δική του κακοδιαχείριση. Ο πληθωρισμός έφτασε στο υψηλό 24 ετών του 79,6% τον Ιούλιο και η αξία της λίρας μειώθηκε στο μισό έναντι του δολαρίου σε διάστημα 12 μηνών. Παρότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, δεν έχει νομική υποχρέωση να επιβάλει κυρώσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ κατά της Ρωσίας.
»Οποιαδήποτε εμβάθυνση των οικονομικών δεσμών με τη Μόσχα, ωστόσο, είναι πιθανό να πυροδοτήσει τριβές με τη Δύση όταν η Τουρκία ήδη κωλυσιεργεί για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Η θέση του Ερντογάν αποτελεί επίσης μια δοκιμασία όσον αφορά την ικανότητα της δυτικής συμμαχίας να επιβάλλει τις κυρώσεις παγκοσμίως. Η αποτυχία να αποτραπεί η διαρροή κυρώσεων μέσω της Τουρκίας θα καθιστούσε ακόμη πιο δύσκολο τον περιορισμό άλλων αναδυόμενων αγορών όπως η Κίνα — η οποία μέχρι στιγμής ήταν προσεκτική όσον αφορά την παροχή βοήθειας στη Ρωσία.
Η Τουρκία πολύ σημαντική γεωπολιτικά
»Ένας ανώτερος αξιωματούχος είπε ότι οι δυτικές χώρες ενδέχεται να ζητήσουν από εταιρείες και τράπεζες να αποχωρήσουν από την Τουρκία, εάν ο Ερντογάν ακολουθήσει τις προθέσεις που εξήγγειλε την Παρασκευή. Αλλά η Τουρκία είναι απλώς πολύ σημαντική γεωπολιτικά και για τις δυτικές επιχειρήσεις. Η Ευρώπη ανησυχεί για την ικανότητα της Άγκυρας να πλημμυρίσει την ήπειρο με τους 3,7 εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία και αλλού που φιλοξενεί η Τουρκία.
»Ωστόσο, οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει τιμωρητικά μέτρα στην Τουρκία στο παρελθόν —για παράδειγμα, για την αγορά του ρωσικού συστήματος αεράμυνας— και οι δευτερεύουσες αμερικανικές κυρώσεις αποτελούν κίνδυνο. Αν και αυτά θα πρέπει να βαθμονομηθούν για να αποφευχθεί η δημιουργία εγχώριων αντιδράσεων που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί ο Ερντογάν, θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζημιά που θα αντιστάθμιζε τα οφέλη της συνεργασίας με τη Μόσχα. Στο παιχνίδι του γεωστρατηγικού πόκερ, ο Ερντογάν θα πρέπει να είναι επιφυλακτικός στο να μην ποντάρει υπερβολικά».
