Η υπόθεση με τις υποκλοπές είναι πάρα πολύ σοβαρή.
Δεν έχει να κάνει με το πολιτικό παιχνίδι, έχει να κάνει με την ουσία της δημοκρατίας.
Γιατί εάν υπάρχουν ανεξέλεγκτα δίκτυα είτε κρατικών υπηρεσιών είτε «ιδιωτών» που φτάνουν στο σημείο να παρακολουθούν ακόμη και το τηλέφωνο του αρχηγού του τρίτου κόμματος στη Βουλή, τότε κάτι δεν πάει καλά με τη δημοκρατία μας.
Εγώ δεν θέλω να σταθώ τόσο στην παραίτηση του γενικού γραμματέα του πρωθυπουργού.
Και αυτό γιατί συχνά άνθρωποι που βρίσκονται σε τέτοιες θέσεις «θυσιάζονται» για να μπορούν τα κόμματα και οι κομματικές ηγεσίες να κάνουν damage control.
Και για να είμαι σαφής: εγώ δεν έχω πειστεί ότι τα στοιχεία που στηρίζονται σε μια ακολουθία γνωριμιών και συνεργασιών από μόνα τους παραπέμπουν σε άμεση ανάμειξη. Θεωρώ ότι αυτό, για να σταθεί, απαιτεί πολύ περισσότερα στοιχεία και μέχρι τώρα αυτά δεν έχουν παρουσιαστεί. Ο ίδιος μάλιστα είδα ότι προχωρά και σε αγωγή.
Αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι προφανώς και σε αυτό που συνηθίζουμε να αποκαλούμε «Μαξίμου», υπάρχουν πολιτικές ευθύνες.
Ωστόσο, θεωρώ ότι πολύ πιο ενδεικτική ενός πραγματικού προβλήματος είναι η παραίτηση του επικεφαλής της ΕΥΠ. Το γεγονός ότι παραιτήθηκε και στη δήλωση παραίτησης παραδέχτηκε προβλήματα με τις νόμιμες παρακολουθήσεις είναι «παραδοχή ενοχής». Ιδίως όταν οι παρακολουθήσεις αφορούν αρχηγό κοινοβουλευτικού κόμματος.
Ας δούμε τι ξέρουμε μέχρι τώρα: Γνωρίζουμε ότι ένας δημοσιογράφος βρισκόταν υπό παρακολούθηση από την ΕΥΠ, μετά η παρακολούθηση διακόπηκε και κάποιους μήνες μετά διαπίστωσε ότι το κινητό ήταν μολυσμένο με λογισμικό spyware.
Παράλληλα, υπήρξαν έρευνες που έδειξαν ότι υπήρχε ενδεχόμενο και στην Ελλάδα να είχε αγοραστεί το συγκεκριμένο λογισμικό και από κρατικές υπηρεσίες.
Η αρχική απάντηση ήταν ότι η έρευνα των ελληνικών αρχών έδειξε ότι ελληνικές υπηρεσίες δεν έχουν προμηθευτεί τέτοιο λογισμικό.
Στη συνέχεια ήρθε η αποκάλυψη ότι έγινε απόπειρα να μολυνθεί το κινητό τηλέφωνο του Νίκου Ανδρουλάκη με λογισμικό παρακολούθησης.
Τώρα πληροφορηθήκαμε ότι όντως υπήρξε παρακολούθηση του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη όταν ήταν ευρωβουλευτής και μάλιστα με «εισαγγελική έγκριση».
Αυτά είναι όσα ξέρουμε όντως.
Ξέρουμε επίσης ότι όντως γίνεται ένας μεγάλος αριθμός νομίμων παρακολουθήσεων. Εννοώ αυτές που τις έχει εγκρίνει εισαγγελέας και αφορούν είτε ποινικές υποθέσεις, είτε υποθέσεις τρομοκρατίας, είτε ζητήματα εθνικής ασφάλειας.
Ξέρουμε, επίσης, ότι κατά καιρούς έχουν υπάρξει παρακολουθήσεις που γίνονται μεν με την υποδομή της ΕΥΠ αλλά όχι απαραίτητα για «υπηρεσιακούς» λόγους.
Θυμίζω τα περίφημα «βαλιτσάκια» της ΕΥΠ που αρκετές φορές χρησιμοποιήθηκαν και για «δουλειές».
Γνωρίζουμε επίσης ότι παγκοσμίως υπηρεσίες πληροφοριών και ασφαλείας ενδιαφέρονται πάρα πολύ για να αποκτήσουν ακόμη μεγαλύτερες δυνατότητες παρακολούθησης και καταγραφής, συχνά και πέρα από τα όρια της «νομιμότητας».
Και αυτό γεννά τον πειρασμό για τη χρήση λογισμικών όπως το Predator που ουσιαστικά έχουν τη δυνατότητα να μετατρέψουν το κινητό τηλέφωνο σε ένα σταθμό παρακολούθησης.
Είναι προφανές ότι υπάρχει σοβαρό θέμα. Διαφορετικά δεν θα είχε παραιτηθεί με τέτοια δήλωση ο επικεφαλής της ΕΥΠ.
Η ελληνική κοινωνία χρειάζεται να μάθει ποιο είναι ακριβώς αυτό το θέμα.
Εάν όντως στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να αυξήσει την «επιχειρησιακή της αποτελεσματικότητα» η ΕΥΠ προμηθεύτηκε τέτοιο λογισμικό, αυτό πρέπει να αποσαφηνιστεί, όπως επίσης και με ποιες δικλείδες ασφάλειας χρησιμοποιείται. Και εάν κάποιοι «ξεπέρασαν τα όρια της νομιμότητας», να πέσουν κεφάλια.
Εάν υπάρχουν «ιδιωτικά» κέντρα που μπορούν να αποκτήσουν τέτοιο λογισμικό και να το χρησιμοποιήσουν, παρά το μεγάλο κόστος του, αυτό πρέπει να διερευνηθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι μία από τις δουλειές της ΕΥΠ και όλου του πλέγματος των υπηρεσιών που ασχολούνται με την διασφάλιση του απορρήτου των επικοινωνιών (και τη νόμιμη άρση του) είναι να εξασφαλίζουν ότι δεν υπάρχουν παράνομες παρακολουθήσεις.
Εάν υπάρχουν κέντρα και «παράκεντρα» μέσα στις υπηρεσίες ασφαλείας που κάνουν δικό τους παιχνίδι, σε συντονισμό με πολιτικά ή επιχειρηματικά κέντρα, αυτό επίσης πρέπει να διερευνηθεί, γιατί πρόκειται για πολύ αρνητική και πάρα πολύ επικίνδυνη εξέλιξη. Γιατί σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για «μεροκάματα» σε βάρος των θεσμών και της δημοκρατίας.
Εάν μπορεί να υπάρχει «χειραγώγηση» του μηχανισμού των νομίμων παρακολουθήσεων, ώστε να μπορούν να γίνονται παρακολουθήσεις αρχηγών (και ευρύτερα στελεχών) δημοκρατικών πολιτικών κομμάτων, τότε πρέπει να εξεταστεί πώς παίρνονται τέτοιες αποφάσεις και πώς συμπεριφέρονται όλοι οι εμπλεκόμενοι (συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών αρχών).
Εάν, μπορεί η ΕΥΠ να παίρνει τέτοιες αποφάσεις χωρίς ενημέρωση των πολιτικών προϊσταμένων της, τότε χρειάζεται αναθεώρηση όλο το πλαίσιο του τρόπου που λειτουργεί. Η λογική του «παρακράτους» δεν ταιριάζει στη δημοκρατία.
Επί της ουσίας: ξέρω πολύ καλά ότι ο πειρασμός να «γνωρίζεις τα πάντα» είναι μεγάλος όταν έχεις εξουσία.
Από την άλλη μεριά, είναι ένα δρόμος επικίνδυνος και αυτοκαταστροφικός.
Ο Ρίτσαρντ Νίξον ήταν ένας πολιτικός που κατάφερε να προωθήσει δύο μεγάλες συμφωνίες με τη Σοβιετική Ένωση για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων και το πρώτο κύμα περιβαλλοντικής νομοθεσίας των ΗΠΑ. Στην ιστορία έμεινε από σκάνδαλο του Watergate που αφορούσε την προσπάθεια παρακολούθησης του αντίπαλου κόμματος.
Από την άλλη, ας μη γελιόμαστε, όποιος θέλησε να παρακολουθήσει το τηλέφωνο του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ προφανώς και γνώριζε ότι αυτό με κάποιο τρόπο θα ερχόταν στο φως. Και θα ερχόταν στο φως με όλο τον θόρυβο και το πολιτικό κόστος που αναλογεί σε κάτι τέτοιο.
Για όλους αυτούς τους λόγους ένας δρόμος υπάρχει: Η πλήρης διαλεύκανση. Η αποκάλυψη όλων των πτυχών του ζητήματος. Η διαφάνεια και η υπεύθυνη ενημέρωση.
Η αλήθεια είναι η καλύτερη ένδειξη σεβασμού προς τους πολίτες.
