Δραματική προειδοποίηση απηύθυνε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, λέγοντας ότι μια λάθος συνεννόηση είναι αρκετή για να προκαλέσει την πυρηνική καταστροφή, τη στιγμή που οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γαλλία παρότρυναν τη Ρωσία να σταματήσει την «επικίνδυνη πυρηνική ρητορική και συμπεριφορά της».
Διαβάστε ακόμη: Bloomberg: Η Ρωσία στέλνει δισ. δολάρια στην Τουρκία για το πυρηνικό εργοστάσιο
Στην έναρξη ενός κρίσιμου συνεδρίου για τη Συνθήκη Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων (NPT) στη Νέα Υόρκη, ο Γκουτέρες τόνισε ότι ο πλανήτης αντιμετωπίζει «έναν πυρηνικό κίνδυνο που δεν είχαμε δει από την κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου».
Επικαλούμενος τον πόλεμο τη Ρωσία με την Ουκρανία και τις εντάσεις στην κορεατική χερσόνησο και τη Μέση Ανατολή, ο Γκουτέρες παραδέχτηκε τον φόβο του ότι κρίσεις με «πυρηνικές προεκτάσεις» θα μπορούσαν να κλιμακωθούν.
Αρκεί ένας λάθος υπολογισμός
«Σήμερα η ανθρωπότητα απέχει μόλις μια λάθος συνεννόηση, έναν λάθος υπολογισμό από τον πυρηνικό αφανισμό», υπογράμμισε ο Γκουτέρες στο συνέδριο για την NPT, τη διεθνή συνθήκη που τέθηκε σε εφαρμογή το 1970 για να αποτρέψει την εξάπλωση των πυρηνικών όπλων.
«Έχουμε σταθεί εξαιρετικά τυχεροί μέχρι στιγμής. Όμως η τύχη δεν είναι στρατηγική. Ούτε είναι ασπίδα που δεν επιτρέπει στις γεωπολιτικές εντάσεις να μετατραπούν σε πυρηνική σύγκρουση», πρόσθεσε, καλώντας τα κράτη να «θέσουν την ανθρωπότητα σε ένα νέο μονοπάτι, προς έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα».
Το συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε στα κεντρικά γραφεία του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, έχει αναβληθεί πολλές φορές από το 2020 εξαιτίας της πανδημίας του κοροναϊού.
Ο Γκουτέρες σημείωσε ότι το συνέδριο ήταν «μια ευκαιρία ενίσχυσης» της συνθήκης και «προσαρμογής της στον ανησυχητικό κόσμο που μας περιβάλλει».
«Η εξάλειψη των πυρηνικών όπλων είναι η μοναδική εγγύηση ότι δεν θα χρησιμοποιηθούν ποτέ», σημείωσε ο γενικός γραμματέας, προσθέτοντας ότι θα επισκεφθεί τη Χιροσίμα στην επέτειο της ρίψης της ατομικής βόμβας από τους Αμερικανούς, στις 6 Αυγούστου του 1945.
«Σχεδόν 13.000 πυρηνικά όπλα βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε οπλοστάσια σε όλο τον κόσμο. Όλα αυτά σε μια περίοδο όταν ο κίνδυνος της εξάλειψης μεγαλώνει και οι φραγμοί στην κλιμάκωση αποδυναμώνονται», πρόσθεσε.
ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία εναντίον Ρωσίας
Τον Ιανουάριο, τα πέντε μόνιμα μέλη του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Βρετανία και Γαλλία) δεσμεύτηκαν να αποτρέψουν την περαιτέρω εξάπλωση των πυρηνικών όπλων.
Τη Δευτέρα, οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γαλλία επιβεβαίωσαν εκ νέου τη δέσμευσή τους σε κοινή δήλωση, αναφέροντας ότι «ένας πυρηνικός πόλεμος δεν έχει νικητή και δεν θα πρέπει να πραγματοποιηθεί ποτέ».
Οι τρεις χώρες έβαλαν στο στόχαστρο τη Ρωσία – που ανακοίνωσε ότι έχει θέσει τις πυρηνικές της δυνάμεις σε ετοιμότητα λίγο αφότου εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου – και παρότρυναν τη Μόσχα να σεβαστεί τις διεθνείς δεσμεύσεις που έχει αναλάβει στο πλαίσιο της NPT.
«Έπειτα από τον απρόκλητο και αθέμιτο επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας εις βάρος της Ουκρανίας, καλούμε τη Ρωσία να σταματήσει την ανεύθυνη και επικίνδυνη πυρηνική ρητορική και συμπεριφορά της», τόνισαν.
Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επέμεινε ότι η Ρωσία παραμένει πιστή στο «γράμμα και το πνεύμα» της συνθήκης και ότι δεν θα μπορούσαν «να υπάρξουν νικητές» σε έναν πυρηνικό πόλεμο, σύμφωνα με το Κρεμλίνο.
Αν και αρκετές ομιλίες εστίασαν στη Ρωσία, ο αμερικανός υπουργός εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, καταδίκασε και τη Βόρεια Κορέα που «συνεχίζει να διευρύνει το παράνομο πυρηνικό πρόγραμμά της» και το Ιράν που «παραμένει σε πορεία πυρηνικής κλιμάκωσης».
Λίγο νωρίτερα σε δήλωσή του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κάλεσε τη Ρωσία και την Κίνα να προσέλθουν σε συζητήσεις για τον περιορισμό των πυρηνικών όπλων.
Δύσκολη, αλλά αναγκαία πορεία
Ο αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε ότι η κυβέρνησή του είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί την αντικατάσταση της «Νέας Αρχής», της συνθήκης που βάζει όρια στις διηπειρωτικές πυρηνικές δυνάμεις στις ΗΠΑ και τη Ρωσία, και η οποία λήγει το 2026.
Η NPT, η οποία επανεξετάζεται από τις 191 χώρες που τη συνυπογράφουν κάθε πέντε χρόνια, έχει στόχο να αποτρέψει την εξάπλωση των πυρηνικών όπλων, να προωθήσει τον πλήρη αφοπλισμό και τη συνεργασία για την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας.
Στο τελευταίο συνέδριο για την επανεξέτασή της, το 2015, οι εμπλεκόμενες πλευρές δεν κατάφεραν να φτάσουν σε συμφωνία για ουσιώδη ζητήματα.
«Έκτοτε ο διχασμός στο εσωτερικό της διεθνούς κοινότητας βαθαίνει διαρκώς», διαμαρτυρήθηκε ο ιάπωνας πρωθυπουργός, Φούμιο Κισίντα. «Η πορεία προς έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα έχει γίνει ακόμη πιο δύσκολη. Παρόλα αυτά, δεν έχουμε την επιλογή να τα παρατήσουμε».
Πηγή: Guardian
