Ο πύρινος εφιάλτης της Πεντέλης που κατέκαψε το Ντράφι και την Ανθούσα και απείλησε την Παλαιά Πεντέλη, τον Γέρακα και την Παλλήνη, φέρνοντας τις φλόγες στον αστικό ιστό της πρωτεύουσας, ξύπνησε τον περσινό εφιάλτη της Πάρνηθας και προσέθεσε φόβους και ανησυχίες στην εδώ και καιρό κυκλωμένη από επάλληλες κρίσεις κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη.
Η κλιματική απειλή
Η πυρκαγιά είχε χαρακτηριστικά αντίστοιχα της φονικής στο Μάτι πριν από τέσσερα χρόνια. Οι αέρηδες έπνεαν με ταχύτητες μεγάλες, το ανάγλυφο επέτρεπε τη γρήγορη μετάδοση της πυρκαγιάς ανάμεσα σε κατοικημένες ζώνες και τα μέτωπά της διευρύνονταν γρήγορα, μη επιτρέποντας στις πυροσβεστικές δυνάμεις να δράσουν αποτελεσματικά.
Ωστόσο, εφαρμόστηκαν έγκαιρα σχέδια εκκένωσης των πληττόμενων περιοχών, περίπου 5.000 κάτοικοι μετακινήθηκαν τη νύχτα της περασμένης Τρίτης από τις καιόμενες ζώνες και έτσι αποφεύχθηκαν τα χειρότερα.
Η αντίδραση των πυροσβεστικών δυνάμεων μπορεί να πει κανείς ότι ήταν πιο ψύχραιμη από πέρυσι, αλλά δεν χωρεί πια αμφιβολία ότι η κλιματική αλλαγή δείχνει τα δόντια της στην ευρύτερη ζώνη του ευρωπαϊκού Νότου, οι φωτιές, όπως φανερώνουν και τα αντίστοιχα φαινόμενα σε Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία και Πορτογαλία, έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας, θα μας απειλούν κάθε χρόνο ολοένα και περισσότερο και η αντιμετώπισή τους θα απαιτεί συνεχώς αυξανόμενους πόρους και δυνάμεις.
Ο Πρωθυπουργός βρέθηκε τα ξημερώματα της Τετάρτης στο κέντρο επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής, αγωνιών πραγματικά για την εξέλιξη της επικίνδυνης πυρκαγιάς. Οι προηγούμενες τραγικές εμπειρίες δεν επέτρεπαν οποιαδήποτε άλλη στάση και συμπεριφορά. Γνωρίζει άλλωστε ότι το καλοκαίρι είναι μπροστά και κατά πάσα βεβαιότητα θα αντιμετωπίσει και άλλα τέτοια φαινόμενα.
Το δυστύχημα για τον κ. Μητσοτάκη είναι ότι η αγωνία των πυρκαγιών ήλθε να προστεθεί στις πολλές άλλες που τον συνοδεύουν εδώ και καιρό. Τις προηγούμενες μέρες η προσοχή του είχε επικεντρωθεί στην εξελισσόμενη ενεργειακή κρίση και στους κινδύνους που αυτή συσσωρεύει. Ο ίδιος αισθάνεται ότι η Ευρώπη παραμένει πελαγωμένη και διχασμένη.
Στη Γερμανία «παίζουν» ακόμη με τις αποθήκες φυσικού αερίου, συνεχίζουν να ελπίζουν ότι ο Πούτιν θα προσφέρει προϊόντος του χρόνου κάποια διέξοδο, δεν αντιλαμβάνονται ότι ο ρώσος πρόεδρος θα συνεχίσει να «τσιγαρίζει» την Ευρώπη, όσο θεωρεί ότι ο εκβιασμός του μέσω των ενεργειακών αγαθών αποδίδει για εκείνον και γεμίζει τα ταμεία του.
Αναμένοντας την Ευρώπη
Ο κ. Μητσοτάκης πιστεύει ότι η Ευρώπη πελαγοδρομεί μεταξύ δύο διαφορετικών προβλημάτων. Οι Γερμανοί θέλουν να εξασφαλίσουν επάρκεια για να μην παγώσει ο πληθυσμός τους τον προσεχή χειμώνα, καθώς το 50% των προμηθειών φυσικού αερίου καταναλώνεται για τη θέρμανση των σπιτιών, και αδιαφορούν για τις τιμές, ενώ αντιθέτως ο Νότος και οι φτωχότερες χώρες έχουν εναλλακτικές δυνατότητες προμήθειας φυσικού αερίου, αλλά δεν αντέχουν για μεγάλο διάστημα την πίεση των πολύ υψηλών τιμών και του παρεπόμενου πληθωρισμού.
Προσβλέπει ωστόσο ότι κάποια στιγμή η Ευρώπη θα οδηγηθεί σε ενιαία στάση απέναντι στην ενεργειακή κρίση. Οπως τονίζει, σχεδόν εξοργισμένος, σε συνομιλητές του, «δεν γίνεται να μην αντιληφθούν οι ευρωπαίοι εταίροι μας ότι από αυτή τη στάση μόνο οι traders κερδίζουν». Γι’ αυτό και θα συνεχίσει με όλες του τις δυνάμεις να διεκδικεί πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, κοινές προμήθειες και Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Ταμείο.
Παρά ταύτα πιστεύει ότι με τις πρωτοβουλίες που ελήφθησαν εσωτερικά, την επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος και των καυσίμων, το ενεργειακό κόστος έχει μετριασθεί. Αναγνωρίζει βεβαίως ότι δεν έχει καλυφθεί πλήρως, ούτε θα μπορούσε, όπως λέει, λόγω του υψηλού δημοσιονομικού κόστους και του περιορισμένου των διαθέσιμων πόρων. Ωστόσο υπολογίζει ότι στον βαθμό που οι επικρατούσες συνθήκες οικονομικής ανάκαμψης διατηρηθούν θα διαμορφωθούν συνθήκες δημιουργίας νέου δημοσιονομικού χώρου, ικανού να στηρίξει τη συνέχιση της επιδότησης του ενεργειακού κόστους, ανεξαρτήτως των πρωτοβουλιών που θα υπάρξουν πανευρωπαϊκά.
Θετικές εκτιμήσεις
Ο κ. Μητσοτάκης εκτιμά ότι η επίδοση της ελληνικής οικονομίας θα μας εκπλήξει θετικά. «Δεν θα εκπλαγώ αν το 2022 κλείσει με ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 5%» λέει χαρακτηριστικά. Ο ίδιος έχει την αίσθηση ότι η ελληνική οικονομία υπερθερμαίνεται. Στηρίζει την εκτίμησή του αυτή στην εξελισσόμενη αύξηση πέραν των προσδοκιών του τουριστικού ρεύματος, στις υψηλές επενδύσεις, στην άνθηση της κτηματαγοράς, στη διατήρηση των καταθέσεων σε υψηλά επίπεδα και βεβαίως στην επίδοση του προϋπολογισμού που πλέον κινείται σε ρυθμούς στόχων του 2023, εκπλήσσοντας την Κομισιόν. Στον βαθμό δε που επιβεβαιωθούν στο τέλος του τρέχοντος έτους οι προβλεπόμενοι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, θα απομειωθεί ταχύτατα και το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Κατά μία εκδοχή μπορεί να υποχωρήσει κάτω του 160% του ΑΕΠ στο τέλος του 2023.
Βάσει των παραπάνω, ο Πρωθυπουργός εκτιμά ότι χτίζεται μια ισχυρή πρώτη γραμμή άμυνας έναντι της όποιας επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκών σε πανευρωπαϊκή κλίμακα τον προσεχή χειμώνα. Ο κ. Μητσοτάκης πιστεύει ακράδαντα ότι ακόμη και αν επικρατήσουν υφεσιακές συνθήκες στην Ευρώπη, η χώρα μας θα είναι σε θέση να τις αντιμετωπίσει ευχερέστερα.
Τα τρία «όχι»
Οπως και να έχει, σε αυτό το εύθραυστο, έτσι κι αλλιώς, περιβάλλον αποκτά για τον ίδιο εξαιρετική σημασία το αγαθό της πολιτικής σταθερότητας. Και έτσι επιχειρηματολογεί υπέρ των τριών δικών του «όχι». Επιμένει ο κ. Μητσοτάκης να λέει όχι στις πρόωρες εκλογές, όχι σε νέα αλλαγή του εκλογικού νόμου και όχι βεβαίως στον ανασχηματισμό, υπέρ του οποίου πολλοί στοιχηματίζουν. Πιο πολύ απασχολεί τον κ. Μητσοτάκη η τοξικότητα του πολιτικού κλίματος που, κατά την άποψή του, συντονίζεται υπογείως από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. «Ο κ. Τσίπρας δεν έρχεται στη Βουλή, παρότι προκλήθηκε να υποστηρίξει ευθέως όσα οι υπόγειοι μηχανισμοί του σπέρνουν περί δήθεν κυβερνητικών ευθυνών στην υπόθεση Λιγνάδη ή όσα υποτιμητικά διαδίδουν για την επιδότηση του ρεύματος και των καυσίμων. Δεν τολμά να έλθει να πει κατά πρόσωπο στη Βουλή όσα διαδίδει το κόμμα του και όσα οι καλλιτέχνες που τον υπερασπίζονται πετάνε στις συναυλίες και αλλού», λέει ο κ. Μητσοτάκης, «γιατί γνωρίζει ότι θα λάβει απαντήσεις που δεν θα του αρέσουν καθόλου και δεν θα μπορεί να αντικρούσει».
Επίσης καταλογίζει ευθύνες και στην ηγεσία του ΚΙΝΑΛ. Κατηγορεί τον κ. Ανδρουλάκη ότι ακολουθεί κατά πόδας τον κ. Τσίπρα. Δεν κρύβει μάλιστα ότι ενοχλήθηκε εντόνως από το πόσο εχθρικά αντιμετώπισε το ΚΙΝΑΛ την πρόταση που απηύθυνε στην κυρία Χριστοφιλοπούλου να αναλάβει την Επιτροπή Διαφάνειας, όταν ο κ. Ανδρουλάκης γνωρίζει ότι η ίδια δεν έχει πολιτικές βλέψεις και είχε συνεργαστεί ξανά μαζί του στο παρελθόν, όταν εκείνος ήταν υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Παρά ταύτα ο Πρωθυπουργός εκτιμά ότι η αντιπολίτευση και δη η αξιωματική θα επιμείνει στο τοξικό διαβρωτικό κλίμα, που κατά τον ίδιο εμφανώς συντηρεί και υποθάλπει. Πιστεύει ωστόσο ότι «δεν θα αντέξουν να το συντηρήσουν μέχρι τις εκλογές, θα πνιγούν στη λάσπη του κατασκευάζουν και εκτοξεύουν», για να προσθέσει ότι «εννέα μήνες είναι πολλοί να κυλιέσαι στον βούρκο χωρίς να λερωθείς».
Διαβρωτική αμφισβήτηση
Ωστόσο πιθανώς εκείνο που αγνοεί ο κ. Μητσοτάκης, ή καλύτερα δεν έχει συνειδητοποιήσει, είναι ότι εκεί έξω διαμορφώνεται με τον καιρό ατμόσφαιρα διαβρωτικής και αθυρόστομης αμφισβήτησης απέναντι σε κάθε έκφραση συστημισμού. Ενα κλίμα αντίστοιχο του 2011 τείνει να οικοδομηθεί, ιδιαιτέρως στους κύκλους των νέων που δεν διατηρούν υψηλές προσδοκίες για το μέλλον και νιώθουν ότι δεν μπορούν να έχουν καμία ψυχική επαφή με την όποια εκδοχή της κυβερνώσας ελίτ.
Είναι αυτή μια εντύπωση διάχυτη στους κύκλους των ερευνητών που παρακολουθούν συστηματικά τις διαμορφούμενες τάσεις στην κοινή γνώμη και ιδιαίτερα στους κύκλους της νεολαίας. Το κακό είναι ότι όλο αυτό το κλίμα αντισυστημισμού, πέραν των άλλων, ευνοεί και της Ακροδεξιάς την ενίσχυση, όπως και συγκροτεί βάσεις για την αναβίωση των διαλυμένων μέχρι πρόσφατα δικτύων πολιτικής βίας και τρομοκρατίας. Η τελευταία βομβιστική επίθεση εναντίον της «Real News» αυτό βεβαιώνει. Οι άλλοτε διώκτες των τρομοκρατικών σχημάτων δεν κρύβουν ότι εδώ και σχεδόν έναν χρόνο βρισκόμαστε δυστυχώς σε διαδικασία αναβίωσης του τρομοκρατικού φαινομένου. Και μπορεί τα μέχρι τώρα πλήγματα να φαντάζουν ανώδυνα, αλλά οι ειδικοί βεβαιώνουν ότι είναι θέμα χρόνου να εκδηλωθούν και ισχυρότερα.