Με την κοινωνική ατζέντα στη φαρέτρα του θα πάει στις εκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως καταδείχθηκε από τη συζήτηση στη Βουλή κατά την οποία αποσαφήνισε το πολιτικό τοπίο μετά και τη δήλωσή του δίχως αστερίσκους για εκλογές στο τέλος της τετραετίας.
Οι προσδοκίες του Τσίπρα
Η αλήθεια είναι ότι πολλοί ανέμεναν πως στη συζήτηση αυτή των πολιτικών αρχηγών, η οποία έγινε με πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού και είχε ως αντικείμενο την κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης, θα αποσαφηνιζόταν η κατάσταση, με τους βουλευτές της ΝΔ να αναμένουν με αγωνία τη δευτερολογία του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος προκλήθηκε ευθέως από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα να «δηλώσει έντιμα, δημοκρατικά και πολιτισμένα ότι η χώρα θα οδηγηθεί σε εκλογές τον Σεπτέμβρη». Πολλοί ήταν εκείνοι οι οποίοι είχαν προβλέψει πως η σύγκρουση στη Βουλή ουσιαστικά θα σηματοδοτούσε την έναρξη της προεκλογικής περιόδου εν όψει της πιθανολογούμενης αναμέτρησης του φθινοπώρου. Ακόμα και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν έκρυψε στην αρχική τοποθέτησή του ότι «πολλοί χαρακτηρίζουν τη σημερινή συζήτηση ως την πρώτη προεκλογική αναμέτρηση πριν από τις κάλπες, που όλοι λένε ότι έχετε αποφασίσει, αναγκαζόμενος προφανώς από τις εξελίξεις να τις ανακοινώσετε μετά τον Δεκαπενταύγουστο».
Φρένο Μητσοτάκη στην εκλογολογία
«Θα διαψευστείτε πανηγυρικά» τον προειδοποίησε ο Πρωθυπουργός, ο οποίος «φρέναρε» την εκλογολογία που εδώ και καιρό δίνει τον τόνο ακόμα και στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, οι βουλευτές του οποίου άκουγαν τον κ. Μητσοτάκη μάλλον «μουδιασμένοι», καθώς οι περισσότεροι έχουν ήδη ενεργοποιήσει τους προεκλογικούς μηχανισμούς τους στις εκλογικές τους περιφέρειες, να δηλώνει ότι οι εκλογές «θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας», διαβεβαιώνοντας ότι η ίδια η ζωή θα επιβεβαιώσει τα λεγόμενά του.
Δεσμεύσεις για νέα στήριξη των πολιτών
Σε κάθε περίπτωση οι πρωθυπουργικές διευκρινίσεις φάνηκε να αποφορτίζουν το πολιτικό κλίμα που είχε δημιουργηθεί και προσδιόρισαν εν πολλοίς τους όρους του «παιχνιδιού» μέχρι την άνοιξη του 2023 που θα στηθούν οι κάλπες – αν δεν προκύψει στην πορεία κάποιος αστάθμητος παράγοντας που θα επισπεύσει τις εξελίξεις. Ο ίδιος άλλωστε δεν έκρυψε την ανησυχία του για την πορεία της ενεργειακής κρίσης, διαβλέποντας ότι «μπορεί τα πράγματα να γίνουν όντως πολύ άσχημα τους επόμενους μήνες». Οπως είπε χαρακτηριστικά, «μπορεί να βρεθούμε μπροστά σε καταστάσεις, ειδικά στην αγορά του φυσικού αερίου, οι οποίες είναι πρωτόγνωρες». Δεσμεύτηκε ωστόσο ότι θα συνεχιστεί το συνεκτικό πρόγραμμα στήριξης της κοινωνίας και της οικονομίας με έμφαση στα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις τιμές της ενέργειας και με τον περιορισμό των επιπτώσεων από την παγκόσμια έκρηξη του πληθωρισμού.
Στο πλαίσιο δε του σχεδιασμού προς τις εκλογές με αιχμή την κοινωνική πολιτική, επιβεβαίωσε την κατάργηση από την αρχή του επόμενου χρόνου της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους, συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους, καθώς και το ξεπάγωμα των συντάξεων για πρώτη φορά ύστερα από 12 χρόνια ώστε να τεθούν σε τροχιά τακτικών και μόνιμων αυξήσεων. «Πρόκειται για ένα διπλό ηχηρό σήμα ότι η ανάπτυξη της χώρας πρέπει τελικά να ωφελεί όλους, χωρίς όμως ταυτόχρονα να απειλείται η δημοσιονομική ισορροπία», όπως δήλωσε, διευκρινίζοντας πως «δεν πρόκειται να οδηγήσουμε και πάλι τη χώρα σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό υλοποιώντας προτάσεις, ιδέες οι οποίες δεν είναι καν κοστολογημένες».
Η «βόμβα» της απλής αναλογικής και τα διλήμματα
Από τη σύγκρουση Μητσοτάκη – Τσίπρα διαφάνηκαν οι δύο στρατηγικές για τις κάλπες. Για τον μεν αρχηγό της ΝΔ είναι η «αδρανοποίηση της βόμβας» της απλής αναλογικής με την οποία θα διενεργηθούν οι πρώτες εκλογές και η κατάκτηση του στόχου της αυτοδυναμίας στις δεύτερες εκλογές. Για τον δε πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σταθερά η εκλογική πρωτιά του κόμματός του και η διαμόρφωση μιας προοδευτικής κυβέρνησης συνεργασίας. Μάλιστα ο κ. Τσίπρας προέτρεψε όσους «διακηρύσσουν ότι θέλουν προοδευτική – και μάλιστα σοσιαλδημοκρατική – κυβέρνηση, δεν έχουν παρά να αποκλείσουν ρητά και κατηγορηματικά από τώρα κάθε σκέψη για συνεργασία με τη ΝΔ του κ. Μητσοτάκη για να έχουν νόημα οι λέξεις και οι διακηρύξεις τους».
Οι αναφορές στο 2015 και τα διλήμματα
Το δίλημμα που έθεσε ο κ. Μητσοτάκης στον δρόμο προς τις εκλογές ήταν σταθερότητα ή αστάθεια, προκρίνοντας ότι ο τόπος χρειάζεται σταθερότητα κυβερνήσεων που απολαμβάνουν την εμπιστοσύνη της Βουλής. Οι αναφορές στο 2015 και στις επιδόσεις της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν έφεραν στην επιφάνεια μόνο τις μνήμες εκείνης της τραγικής περιόδου, αλλά έδειξαν και ότι για τη ΝΔ θα αποτελέσουν στοιχείο σύγκρισης στις επερχόμενες εκλογές. «Το δίλημμα των επόμενων εκλογών είναι ποιος μπορεί να χειριστεί καλύτερα τις πολλαπλές κρίσεις, ποιος μπορεί να κρατήσει σταθερά το τιμόνι της χώρας καθώς θα πρέπει να κινηθούμε σε αχαρτογράφητα νερά» είπε, ενώ από την πλευρά του κ. Τσίπρα το δίλημμα των επόμενων εκλογών τέθηκε πιο ωμά: «Πολιτική αλλαγή και ο εφιάλτης τέλος ή εφιάλτης δίχως τέλος;».
Οι δύο δίκες και το κλίμα πόλωσης
Ολα αυτά προμηνύουν όξυνση του κλίματος πόλωσης, μέσα στο οποίο εντάσσεται και η υπόθεση της παραπομπής των πρώην κυβερνητικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαγγελόπουλου και Νίκου Παππά στο Ειδικό Δικαστήριο (υποθέσεις Novartis και τηλεοπτικών αδειών, αντίστοιχα). Από την «κόντρα» στη Βουλή διαφάνηκε ότι το θέμα θα βρεθεί ψηλά στην ατζέντα της πολιτικής και προεκλογικής αντιπαράθεσης. Οι δύο δίκες αναμένεται να ξεκινήσουν τον προσεχή Σεπτέμβριο με την έναρξη του νέου δικαστικού έτους και θα απασχολήσουν για καιρό την πολιτική επικαιρότητα. Οπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης, η παραπομπή των πρώην υπουργών στο Ειδικό Δικαστήριο «είναι μια μεγάλη κηλίδα στο δήθεν ηθικό πλεονέκτημα» της Αριστεράς, με τον κ. Τσίπρα να δηλώνει ότι «σκευωρία δεν υπάρχει και με τη βούλα της Δικαιοσύνης» και να κατηγορεί τον Πρωθυπουργό για «αποτυχημένη απόπειρα να κουκουλώσει το σκάνδαλο», δηλώνοντας μάλιστα πως το ζήτημα Novartis «θα το πάμε μέχρι τέλους».
«Τι ακριβώς εννοείτε όταν μας λέτε ότι «θα μας πάτε μέχρι τέλους»; Θα με βάλετε φυλακή; Τι ακριβώς;» διερωτήθηκε ο Πρωθυπουργός, και από τα μπροστινά έδρανα του ΣΥΡΙΖΑ ακούστηκε μια φωνή (ήταν του βουλευτή Σωκράτη Βαρδάκη, σύμφωνα με παριστάμενους βουλευτές) που έλεγε «όλους πρέπει!». «Ολους; Μάλιστα! Τη δεύτερη φορά. Ωραία, καλά πάμε» σχολίασε ο κ. Μητσοτάκης, επισημαίνοντας στον αντίπαλό του ότι «δεν θα υπάρξει «δεύτερη φορά» για εσάς διότι η «πρώτη φορά» υπήρξε τόσο τραυματική και ο ελληνικός λαός έχει και μνήμη και κρίση και συγκρίνει».