Περισσεύουν τούτες τις ημέρες οι πληροφορίες και οι εικασίες για τους λόγους που επέβαλαν το εκλογικό ξεκαθάρισμα του κ. Μητσοτάκη και την κατηγορηματική πια δέσμευσή του ότι οι κάλπες θα στηθούν στο τέλος της τετραετίας. Σύμφωνα με μια νέα εκδοχή, ο Πρωθυπουργός ζύγισε τα δεδομένα, αξιολόγησε τις γενικότερες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, εσωτερικές και εξωτερικές, ιδιαιτέρως την επιδείνωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά αυτό που βάρυνε στην επιλογή του ήταν η διαχείριση της ενεργειακής κρίσης. Κατά τις διηγήσεις στενών συνεργατών του, ο κ. Μητσοτάκης γνωρίζει ότι όλη η Ευρώπη θα δοκιμαστεί πραγματικά τον προσεχή χειμώνα τόσο από τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου όσο και από τις ελλείψεις ενεργειακών πόρων. Είναι σε θέση να γνωρίζει επίσης ότι έναντι του ενδεχομένου να παγώσουν στην κυριολεξία οι πολίτες και οι οικονομίες της Γηραιάς Ηπείρου, η Ευρωπαϊκή Ενωση συζητεί εσωτερικά και προτίθεται θα αντιτάξει ένα γενναίο, πρωτοφανών διαστάσεων, πρόγραμμα ενεργειακής ασφάλειας. Οι διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών-μελών και της Κομισιόν έχουν ξεκινήσει παρασκηνιακώς και αναμένεται να κορυφωθούν στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου, με σκοπό τα όποια μέτρα να αρχίσουν να τρέχουν από τα μέσα Οκτωβρίου, οπότε και πέφτουν οι θερμοκρασίες στην Κεντρική Ευρώπη.

Ο Πρωθυπουργός, που εξ αρχής έθεσε ζήτημα κοινής ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, διεκδίκησε το πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, επέμεινε στις κοινές αγορές ενεργειακών πόρων και απαίτησε τη δημιουργία Ενεργειακού Ταμείου κατά τα πρότυπα του πανδημικού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, έκρινε ότι θα ήταν χρήσιμο για τη χώρα και τον ίδιο να ηγηθεί της διαπραγμάτευσης για τους νέους κοινούς ευρωπαϊκούς ενεργειακούς πόρους. Σύμφωνα πάντα με τους συνεργάτες του, πιστεύει ότι, παρά τις μέχρι τώρα απογοητεύσεις, αυτή τη φορά η Ευρώπη είναι υποχρεωμένη να αντιδράσει δυναμικά και αποτελεσματικά μαζί. Και εκτιμά επίσης ότι οι πρόσθετοι πόροι που μπορούν να κερδηθούν για την Ελλάδα θα είναι σημαντικοί και ικανοί να ανακουφίσουν τους πολίτες και την οικονομία της χώρας. Βάσει των παραπάνω λοιπόν έκρινε ότι σε αυτές τις συνθήκες και εν όψει της κρίσιμης διαπραγμάτευσης δεν επιτρεπόταν στη χώρα και στον ίδιο να απουσιάζουν από το μεγάλο πανευρωπαϊκό ενεργειακό «παζάρι». Κάπως έτσι οι εκλογές του Σεπτεμβρίου μπήκαν στο ράφι. Αυτό κατά τις διηγήσεις είναι το μυστικό του. Με βάση τις προσδοκίες για ένα ενεργειακό πακέτο βοήθειας, αντάξιο του Ταμείου Ανάκαμψης, πήρε το πολιτικό ρίσκο μετάθεσης των εκλογών στο τέλος της τετραετίας. Απλώς μένει να αποδειχθεί ότι οι προσδοκίες του είναι βάσιμες…

Εκδοχές πολέμου και κρίση

Δεν ξέρω αν ο Ευάγγελος Βενιζέλος θα ασχοληθεί ξανά με τη μάχιμη πολιτική. Γνωρίζω όμως ότι το «πολιτικό μυαλό» του παραμένει απόλυτα μάχιμο και μπορεί να αποτυπώνει όσο λίγοι, τόσο προφορικά όσο και γραπτά, απόψεις, θέσεις και ιδέες. Ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, υπουργός Εξωτερικών αλλά και υπουργός Οικονομικών (στη «σκοτεινή περίοδο» 2011-2012) βγάζει λοιπόν νέο βιβλίο (από τις εκδόσεις Πατάκη). Ο τίτλος του είναι «Εκδοχές Πολέμου 2009-2022» και σε αυτό συζητεί με τον γνωστό συνάδελφο Γιώργο Κουβαρά για το παρασκήνιο της οικονομικής κρίσης και όσα ακολούθησαν. Προσωπικά αναμένω με τεράστιο ενδιαφέρον την αφήγηση του κ. Βενιζέλου για την κρίση χρέους (μεγάλο μέρος της οποίας έζησε από πρώτο χέρι, καταβάλλοντας προσωπικό κόστος), αλλά και τη διασύνδεση που κάνει με όσα – δύσκολα – την ακολούθησαν, δηλαδή την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Καλοτάξιδο!

Η Μπέρμποκ στην Αθήνα

Στις 28 Ιουλίου μαθαίνω ότι πρόκειται να επισκεφθεί την Αθήνα η προερχόμενη από τους Πρασίνους υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ. Θυμίζω ότι η χαμογελαστή Αναλένα σχεδίαζε να έρθει νωρίτερα στη χώρα μας αλλά ας όψεται ο κορωνοϊός που την καθήλωσε στο Βερολίνο. Η ελληνική πλευρά και προσωρινά ο Νίκος Δένδιας επεδίωκε εδώ και αρκετό διάστημα να γίνει η επίσκεψη αυτή, καθώς ας μην ξεχνάμε ότι παράλληλα ο δίαυλος των ηγετών των δύο χωρών, του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ολαφ Σολτς, λειτουργεί αρκετά καλά, με τους δύο άνδρες να έχουν πρόσφατα διμερή συνάντηση στις Βρυξέλλες, ενώ ο γερμανός καγκελάριος βρέθηκε και στη Θεσσαλονίκη ως προσκεκλημένος στη Σύνοδο της Διαβαλκανικής συνεργασίας. Κι ας μην ξεχνάμε ότι ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος ομιλεί συχνά με την ομόλογό του Κριστίνε Λάμπρεχτ για την ανταλλαγή ΒΜΡ-1 με Marder και όχι μόνο, ενώ στο Βερολίνο βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Ξέρω ότι θα με ρωτήσετε αν η κυρία Μπέρμποκ θα μεταβεί και στην Αγκυρα στο πλαίσιο των ίσων αποστάσεων, αλλά σε αυτό το θέμα λέω να σας αφήσω σε αγωνία…

Μεταθέσεις και αναβρασμός

Το Ανώτατο Υπηρεσιακό Συμβούλιο του υπουργείου Εξωτερικών, επικεφαλής του οποίου παραμένει συνταξιούχος πρέσβης της «αλήστου μνήμης» εποχής Κοτζιά για άγνωστο λόγο, προχώρησε πριν από λίγες ημέρες σε μεταθέσεις πρέσβεων και προαγωγές. Σημαντικές θέσεις κρίνονταν, όπως αυτή του Μονίμου Αντιπροσώπου στο ΝΑΤΟ (για την οποία επελέγη ο Μίλτον Νικολαΐδης από το Διπλωματικό Γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη), του Μονίμου Αντιπροσώπου στο γραφείο του ΟΗΕ στη Γενεύη (όπου θα βρεθεί ο νυν εκπρόσωπος Τύπου Αλέξανδρος Παπαϊωάννου), της πρεσβείας Σκοπίων (όπου θα μετακομίσει από τα Τίρανα η Σοφία Φιλιππίδου), της πρεσβείας Τιράνων (όπου θα βρεθεί η Κωνσταντίνα Καμίτση, σήμερα στη Διεύθυνση Γ1), της πρεσβείας Καΐρου (στην οποία θα πάει ο Νίκος Παπαγεωργίου από τη Διεύθυνση Α4 Τουρκίας) και της πρεσβείας Βερολίνου (στην οποία κατευθύνεται ο Γεώργιος Ηλιόπουλος από την Πρεσβεία Πεκίνου, αλλά όχι αμέσως). Στο παρασκήνιο βέβαια «έχουν βγει τα μαχαίρια» γύρω από την υπόθεση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης (αν θα είναι το 65ο ή το 67ο έτος), με τον Νίκο Δένδια να εμφανίζεται ανένδοτος, αλλά από την άλλη πλευρά να ετοιμάζονται προσφυγές. Αυτά όμως θα σας τα πω άλλη φορά…

Αγώνας για τις γυναίκες, τα παιδιά και τους ηλικιωμένους

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι όταν συνήθως ομιλούν για την υφυπουργό Εργασίας, αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Δόμνα Μιχαηλίδου, ακόμα και οι πολιτικοί της αντίπαλοι αναφέρονται στο σλόγκαν «όπου ευάλωτος και η Δόμνα του»! Γιατί από την ημέρα που πήγε στο υπουργείο, το μοναδικό της μέλημα είναι οι συνάνθρωποί μας που έχουν ανάγκη. Και όταν γράφουν για αυτήν την παρουσιάζουν συνήθως μπροστά από ένα μπολ με… αβγά, επειδή λένε πως δεν λογαριάζει πολιτικό ρίσκο. Δεν θα ήταν καθόλου υπερβολή εάν λέγαμε ότι τούτες τις ημέρες η Δόμνα βρέθηκε μέσα σε ένα καραβάκι από νησί σε νησί για λόγους κοινωνικής πολιτικής. Από τους Λειψούς βρέθηκε στην Πάτμο και εν συνεχεία στη Σύρο και στα Κύθηρα. Στους Λειψούς εγκαινίασε έναν βρεφονηπιακό σταθμό, στη Σύρο και στα Κύθηρα εγκαινίασε γηροκομεία. Εκεί στους Λειψούς έμεινε λίγο παραπάνω για μια συνάντηση με τον πολύτεκνο δήμαρχο Φώτη Μάγκο (έχει τέσσερα παιδιά από τα οποία τα τρία είναι τρίδυμα), ο οποίος συνήθως τον ελεύθερο χρόνο του πιάνει την κιθάρα του και τραγουδά. Η Δόμνα, η οποία θα είναι υποψήφια στην Α’ Πειραιώς, είχε πει πολλές φορές ότι «για εμάς ο δρόμος για την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας είναι χωρίς επιστροφή». Εκεί όμως όπου έδωσε πραγματική μάχη ήταν για τα παιδιά λέγοντας ότι η παιδική εργασία είναι πληγή στο σώμα της κοινωνίας που πρέπει να κλείσει. «Κανένα παιδί δεν αξίζει να χάνει την παιδικότητά του».

***

Μπορεί το 2019 ο Ιωάννης Λιανός, καθηγητής Δικαίου Ανταγωνισμού και Δημοσίας Πολιτικής στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL), να παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση ως η ιδανική επιλογή για την ευαίσθητη θέση του προέδρου στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, εκ του αποτελέσματος όμως αποδεικνύεται ότι γίνονται και λάθη. Η κόντρα που υποβόσκει εδώ και αρκετά καιρό ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον Ιωάννη Λιανό δεν είναι το μόνο μέτωπο που έχει ανοίξει ο πρόεδρος της Ανεξάρτητης Αρχής. Ο κ. Λιανός έχει βρεθεί και στο στόχαστρο της αγοράς, με τους επιχειρηματίες να τον κατηγορούν ανοιχτά ότι το έργο της Επιτροπής Ανταγωνισμού μέχρι σήμερα εξαντλείται σε κινήσεις εντυπωσιασμού με απανωτούς ελέγχους, οι οποίοι δεν οδηγούν πουθενά. Το ενδιαφέρον είναι πως ούτε και οι υπάλληλοι και τα στελέχη της Ανεξάρτητης Αρχής έχουν τις καλύτερες σχέσεις με τον πρόεδρο, και μάλιστα επιλέγουν να καταθέσουν αιτήσεις απόσπασης προς άλλους φορείς του Δημοσίου, με κρίσιμες υποθέσεις να κινδυνεύουν να τιναχθούν στον αέρα. Μόνο οι δικηγόροι, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στο Δίκαιο του Ανταγωνισμού, είναι ικανοποιημένοι από τα έργα και τις ημέρες του κ. Λιανού, η θητεία του οποίου ολοκληρώνεται τον Ιανουάριο του 2024, αναφέρεται σκωπτικά από παράγοντες της αγοράς. Από την κυβέρνηση πάντως περιμένουν να αναλάβει ο ίδιος την πρωτοβουλία για να βρεθεί λύση στο αδιέξοδο.