Πότε θα γίνουν εκλογές; Η ερώτηση απορροφά τη δημόσια συζήτηση, αποσπά το ενδιαφέρον από σημαντικά ζητήματα σε εξέλιξη, κλέβει πολιτικό χρόνο. Είναι το ιδανικό δημοσιογραφικό θέμα. Γύρω του μπορεί κανείς απεριόριστα να εκφράζεται, αφού τίποτα δεν δεσμεύει κανέναν, όλες οι υποθέσεις, μεταξύ προσεχούς φθινοπώρου και άνοιξης του 2023, είναι ανοιχτές, τα σενάρια θεμιτά, τα επιχειρήματα ισάξια για τη μια ή την άλλη εκδοχή.
Η πολυλογία είναι μέρος της πολιτικής. Αν κάποιος δεν μιλάει πολύ, δεν είναι οπαδός της αρχαίας αθηναϊκής αγοράς, δεν θα είχε τύχη στην εποχή μας, όπου τα τηλεοπτικά πάνελ διαδέχονται το ένα το άλλο, «απόψεις» διασταυρώνονται, σε ένα κλίμα θεωρητικής αοριστίας και σε μια ατμόσφαιρα αντιδεσμευτικής ασάφειας. Η προεκλογική «αγωνία» για τον χρόνο των εκλογών προσφέρεται για αυτή την άσκηση.
Ετσι ενώ πριν λίγο καιρό η ενδιαφέρουσα πολιτικά επιμονή στον θεσμικό κύκλο είχε κερδίσει ακόμη και τον σεβασμό και τα ίδια πρόσωπα, που σήμερα πολυλογούν, είχαν σταθεί υποστηρικτικά στη θεσμική επιλογή, τώρα αυτό ξεχάστηκε και με τους ίδιους ηθοποιούς στη σκηνή, το έργο αφήνει ανοιχτό το φινάλε του. Η δέσμευση γίνεται και αυτή αντικείμενο πολυλογίας, μια διάσταση που ολοκλήρωσε την αποστολή της.
Αυτή η πολυλογία, πέραν της προεκλογικής, είναι μέθοδος. Η πολυλογία για τα δευτερεύοντα είναι αποφυγή των σημαντικών. Αν τα ΜΜΕ οργανώνουν τη σκηνοθεσία του διαλόγου και της αντιπαράθεσης, έντονη είναι η έφεσή τους στα δευτερεύοντα, όπου ο χρόνος καλύπτεται εύκολα, οι απαιτήσεις της πολιτικής σύγκρουσης περιορισμένες και το «θέαμα» του λόγου πιο ακίνδυνο.
Δεν θα πέσουν ποτέ «θύματα» παρόμοιας πολυλογίας τα σημαντικά. Ενδεικτικά. Δεν θα υπάρξει χρόνος για επαναλαμβανόμενες συζητήσεις, αφιερωμένες στο Σχολείο. Στις απαιτήσεις του, στην ανάγκη ριζικής ανασυγκρότησής του, με σκοπό ένα πολύ καλό και σύγχρονο Δημόσιο Σχολείο. Ζητήματα πόρων, αξιολόγησης, περιεχομένου σπουδών, κανονιστικών αλλαγών δεν προσφέρονται για άκοπη πολυλογία. Εκτοπίζονται και αγνοούνται.
Ούτε τα τροχαία, με τις καθημερινές τραγωδίες που τα συνοδεύουν, προσφέρονται για πολυλογία και αοριστία. Εδώ οι απαιτήσεις έχουν άλλον χαρακτήρα, πιο δεσμευτικό και πιο πειθαρχημένο. Εδώ η απαίτηση δεν αφήνει περιθώρια στην πολυλογία, το ίδιο το θέμα προϋποθέτει τη δυνατή «σιωπή». Τα συμβάντα γίνονται εντυπωσιασμός στα δελτία ειδήσεων, ποτέ ο αναγκαίος για την αντιμετώπισή τους χρόνος δεν θα διατεθεί.
Η κοινωνική βία που καθημερινά κερδίζει προσωρινά την προσοχή, είναι και αυτή «στιγμιότυπο» του σύντομου χρόνου που της απονέμεται, αφού η κύρια προσοχή της δημόσιας συζήτησης έχει περιορισθεί σε αναπάντητες απορίες του τύπου «πότε θα γίνουν εκλογές;».
Το καλοκαίρι θα φέρει προσωρινή αναστολή της (προ)εκλογικής πολυλογίας. Και ως τον Αύγουστο, που στο τέλος του στις σχετικές απορίες θα δοθούν απαντήσεις, τα πάνελ θα βρουν άλλα θέματα να αγαπήσουν.
*Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
