Απουσία διαβούλευσης και συναίνεσης στο νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας που κατατίθεται πιθανότατα εντός της ημέρας στη Βουλή κατήγγειλαν πρυτάνεις, καθηγητές, ερευνητές, εκπρόσωποι των εργαζομένων στα πανεπιστήμια και φοιτητικοί σύλλογοι, στο πλαίσιο της εκδήλωσης που διοργάνωσε το πρωί της Δευτέρας η ΕΠΕΚΕ Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ με τη συμμετοχή του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα.
Κοινός παρονομαστής
Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκπρόσωποι ομοσπονδιών (ΠΟΣΔΕΠ, ΠΟΕΤΕΠ, ΠΟΕΔΙΠ, ΠΟΕΕΚ-Ι, Ένωση Ελλήνων Ερευνητών), πρυτάνεις, κοσμήτορες, πρόεδροι τμημάτων από τα πανεπιστήμια της χώρας, ακαδημαϊκοί από πανεπιστήμια του εξωτερικού, εκπρόσωποι συλλόγων εργαζομένων, καθώς και εκπρόσωποι φοιτητικών συλλόγων.
Κοινός παρονομαστής στις αντιδράσεις των φορέων ήταν το αίτημα για απόσυρση του νομοσχεδίου ή έστω ενός μεγάλου μέρους του, το οποίο έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις: Η Σύνοδος των Πρυτάνεων, 19 Σύγκλητοι καθηγητών, δεκάδες τμήματα, ομοσπονδίες, σύλλογοι εργαζομένων και ερευνητών, έχουν διατυπώσει την αντίθεσή τους στις επιδιώξεις Μητσοτάκη-Κεραμέως για το μέλλον των ελληνικών πανεπιστημίων.
«Επιδιώκουμε να συνεχιστεί ο διάλογος που έχει ξεκινήσει μέσα στα πανεπιστήμια. Να μεταφερθεί αυτός ο διάλογος και στη Βουλή» τόνισε ο τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Φίλης ανοίγοντας την εκδήλωση και πρόσθεσε ότι «το νομοσχέδιο είναι τεράστιο, όχι μόνο ως προς την έκταση, αλλά και ως προς τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει»
«Μόνο Μητσοτάκης-Κεραμέως συμφωνούν με το νομοσχέδιο»
Κάνοντας λόγο για αντιμεταρρύθμιση, ο Νίκος Φίλης υπογράμμισε ότι το σχέδιο νόμου δεν λύνει τα σοβαρά προβλήματα της υποχρηματοδότησης και της υποστελέχωσης που αντιμετωπίζουν εδώ και χρόνια τα ελληνικά ιδρύματα, ενώ θέτει σοβαρό ζήτημα δημοκρατίας μέσα στα πανεπιστήμια: δημιουργείται ένα συγκεντρωτικό μοντέλο διοίκησης με υπερεξουσίες, καταργείται η δημοκρατική αρχή εκλογής του πρύτανη, καταστρατηγείται το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων, ενώ τα ΑΕΙ θα λειτουργούν αποκλειστικά με τους νόμους της αγοράς.
«Κάθε διάταξη γκρεμίζει ένα δικαίωμα» ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως με το νέο νομοσχέδιο δεν θα δίνεται η δυνατότητα γρήγορης ανανέωσης του προσωπικού, η στρόφιγγα των προσλήψεων κλείνει, τα μεταπτυχιακά θα είναι για λίγους καθώς απελευθερώνονται τα δίδακτρα, καταργείται η υποτροφία για τα παιδιά που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα κ.ο.κ.
«Πρέπει να αποκρούσουμε το γκολ οφσάιντ στο 93’» τόνισε από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας, υπογραμμίζοντας πως «σχεδόν όλοι διαφωνούν με το νομοσχέδιο». «Η Σύνοδος των Πρυτάνεων διαφωνεί, οι σύλλογοι των καθηγητών διαφωνούν, οι φοιτητές διαφωνούν, επιστήμονες του εξωτερικού διαφωνούν και υπογράφουν επιστολή διαμαρτυρίας για τις απειλές που δέχεται το ελληνικό πανεπιστήμιο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης διαφωνούν. Οι μόνοι που συμφωνούν με το νομοσχέδιο είναι Μητσοτάκης-Κεραμέως που θεωρούν ότι όλα είναι καλά» ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Δεν υπάρχει καμία συναίνεση»
Την άποψη ότι οι νέες ρυθμίσεις κινούνται στον αντίποδα της σύγχρονης και υψηλού επιπέδου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που έχει ανάγκη η χώρα μας εξέφρασε ο Πρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ Ιωάννης Νηματούδης, υπογραμμίζοντας την ομόφωνη απόφαση που έλαβε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού κατά του νομοσχεδίου.
Κατήγγειλε το υπουργείο Παιδείας για απουσία διαλόγου καθώς, όπως είπε, το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε πρώτα στους δημοσιογράφους και έπειτα εστάλη επίσημα στα πανεπιστήμια, διαπιστώνοντας με πικρία ότι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τις θέσεις των πανεπιστημιακών λειτουργών. Η ΠΟΣΔΕΠ μάλιστα έχει προαναγγείλει για αύριο μαζί με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Ειδικού και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (ΠΟΣΕΕΔΙΠ) 24ωρη απεργία ως ένδειξη διαμαρτυρίας.
«Δεν υπάρχει καμία συναίνεση, η αντίδραση είναι σχεδόν καθολική» είπε, υπενθυμίζοντας τις δεκάδες ανακοινώσεις συλλόγων, τμημάτων, καθηγητών κτλ. που απορρίπτουν το νομοσχέδιο. Χαρακτήρισε, τέλος, «ιστορική πρωτοτυπία» της Νίκης Κεραμέως να μην εκλέγονται οι πρυτάνεις από την πανεπιστημιακή κοινότητα και οι αντιπρυτάνεις να διορίζονται από τα Ιδρύματα Διοίκησης, σημειώνοντας πως το νέο μοντέλο διοίκησης των ΑΕΙ ευνοεί την ανάπτυξη σχέσεων διαπλοκής.
Συγκεντρωτικό σύστημα διοίκησης
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρύτανης του πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, ανέφερε ότι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας δεν παρουσίασε στους πρυτάνεις το μεγαλύτερο μέρος του νομοσχεδίου, παρά το γεγονός ότι ήταν παρούσα σε τρεις έκτακτες συνεδριάσεις της Συνόδου.
Αναφερόμενος στο νέο μοντέλο διοίκησης, έκανε λόγο για ένα συγκεντρωτικό σύστημα διοίκησης το οποίο θα λειτουργεί «ερήμην της ακαδημαϊκής κοινότητας» και το οποίο δεν θα έχει καμία ηθική νομιμοποίηση. Αναφέρθηκε επίσης στην απελευθέρωση των μεταπτυχιακών και των αμοιβών των μελών ΔΕΠ που θα υποβαθμίσει την ποιότητα των προπτυχιακών προγραμμάτων μετατρέποντας τα σε «πάρεργα».
Σύμφωνα με τον Τριαντάφυλλο Αλμπάνη, με τις νέες ρυθμίσεις το υπουργείο Παιδείας επιδιώκει την αποδέσμευση της πολιτείας από την στήριξη της δημόσιας εκπαίδευσης, αφήνοντας τα πανεπιστήμια να επιβιώσουν μόνο μέσω επιχειρηματικών δράσεων. «Μετατοπιζόμαστε από το πανεπιστήμιο της γνώσης στο πανεπιστήμιο της αγοράς» ανέφερε χαρακτηριστικά.
8 σημεία
Στα οκτώ σημεία που επικεντρώνεται η κριτική ενάντια στο νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, στάθηκε ο πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, Σπύρος Κίντζιος:
– Νέο μοντέλο διοίκησης: Συγκεντρωτικό, με υπερεξουσίες στα συμβούλια διοίκησης και στον πρύτανη, χωρίς λογοδοσία και ελεγκτικούς μηχανισμούς
– Συμμετοχή εξωπανεπιστημιακών στα συμβούλια διοίκησης, καταστρατηγείται το αυτοδιοίκητο, καταργούνται τμήματα με προεδρικό διάταγμα χωρίς τη γνώμη της Συγκλήτου
– Θέσπιση πολλαπλών προγραμμάτων σπουδών, διαφορετικής διάρκειας, επαναφορά των ΤΕΙ και της διάκρισης αποφοίτων Πανεπιστημιακής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης. Κίνδυνος για τα επαγγελματικά δικαιώματα
– Υποβάθμιση της ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών καθώς δίνεται η δυνατότητα διδασκαλίας χωρίς να υπάρχει η προϋπόθεση κατοχής διδακτορικού τίτλου σπουδών
– Άρση της μονιμοποίησης των επίκουρων καθηγητών – ελαστικές σχέσεις εργασίας
– Τοποθέτηση manager στα πανεπιστήμια, απελευθέρωση διδάκτρων στα μεταπτυχιακά, κατάργηση της χρηματοδότησης για δωρεάν μεταπτυχιακά
– Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την εξασφάλιση πόρων για τα όσα προβλέπει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, αποδέσμευση της χρηματοδότησης του δημόσιου πανεπιστημίου από το κράτος
– Έωλο το επιχείρημα περί εξορθολογισμού του κόστους, φοιτητές αποκλείονται λόγω ΕΒΕ, αποψιλώνονται τα περιφερειακά πανεπιστήμια
Προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την εκπαίδευση
Οι βασικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, όπως παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση από τον πρώην υπουργό Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου:
1. Δημοκρατική διοίκηση και λειτουργία του Πανεπιστημίου, με διασφάλιση της αντιπροσωπευτικότητας της εκλογικής διαδικασίας ανάδειξης των μονοπρόσωπων και συλλογικών οργάνων διοίκησης, τα οποία εκλέγονται απευθείας από την πανεπιστημιακή κοινότητα με καθολική ψηφοφορία.
2. Διπλασιασμός της χρηματοδότησης των ΑΕΙ, σε βάθος τετραετίας.
3. Διπλασιασμός του αριθμού μελών ΔΕΠ, σε βάθος τετραετίας (2.000 διορισμοί ανά έτος). Αυστηρή τήρηση του νόμου για την προκήρυξη κάθε θέσης που κενούται από συνταξιοδότηση μέλους ΔΕΠ.
4. Δωρεάν λειτουργία/φοίτηση των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών, κάλυψη με δημόσια δαπάνη των ανελαστικών τους εξόδων.
5. Προγράμματα υποστήριξης της διδασκαλίας και της έρευνας των μελών ΔΕΠ και του λοιπού διδακτικού προσωπικού.
6. Ριζική ενίσχυση των υποτροφιών σε νέους επιστήμονες, υποψήφιους διδάκτορες, μεταδιδάκτορες.
7. Άμεση κατάργηση της ΕΒΕ. Καθιέρωση της δυνατότητας ελεύθερης πρόσβασης σε πανεπιστημιακά Τμήματα, στα οποία η ζήτηση και οι προσφερόμενες θέσεις το επιτρέπουν.
8. Δημιουργία διετών πανεπιστημιακών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης, επιπέδου 5 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων (μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση), στα οποία θα εισάγονται χωρίς εξετάσεις οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ.