Τα έργα της κινούνται μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας. Η ζωγραφική της Στέλλας Καπεζάνου μοιάζει να αποθεώνει το χρώμα, αποτυπώνοντας πολλές φορές σουρεαλιστικές σκηνές που μοιάζουν βγαλμένες από high fashion editorials με την κριτική ματιά της ζωγράφου να ενυπάρχει στο κάδρο. Γιατί οι πρωταγωνιστές της κρύβουν πάντα υπαινιγμούς…
Κυρία Καπεζάνου, γιατί δώσατε τον τίτλο «Let Them Stare» στη νέα έκθεσή σας που εγκαινιάστηκε πρόσφατα στη Λεµεσό;
«Η έκθεση «Let Them Stare» είναι η δεύτερη ατομική μου έκθεση στην Edit Gallery στη Λεμεσό. Στην προηγουμένη ζωγραφική ενότητα που παρουσίασα εκεί με τίτλο «Single’s Party», οι ανδρικές και οι γυναικείες μορφές στα έργα μου εμφανίζονταν ως προσκεκλημένοι ενός πάρτι που «έστησα» με σκοπό τη διερεύνηση των ανθρώπινων σχέσεων. Μάλιστα, τότε έδωσα μεγαλύτερη έμφαση στην παρατήρηση των ανδρών και στη σχέση τους με τα αντικείμενά τους: όπως ένα ακριβό ρολόι, για παράδειγμα, ή ένα φαλλικού σχήματος μπουκάλι σαμπάνιας. Στην τωρινή μου έκθεση «Let Them Stare» οι άνδρες απουσιάζουν από την πλειονότητα των έργων, ενώ στα λιγοστά που εμφανίζονται βρίσκονται εκτοπισμένοι σε ρόλους παρατηρητή. Εξ ου και ο τίτλος «Let Them Stare»».
Γιατί αποφασίσατε λοιπόν να «εξαφανίσετε» τους άνδρες από το κάδρο σας;
«Στόχος μου μέσα από αυτή τη σειρά έργων ήταν να δείξω την εξέλιξη της γυναίκας στη σημερινή δυτική κοινωνία, την ενδυνάμωση, την ορμή της αυτοκυριαρχίας της, χωρίς όμως επιθετικότητα ή αναζήτηση ισχύος, στοιχεία για τα οποία κατηγορήθηκε παλαιότερα ο φεμινισμός. Να εκφράσω δηλαδή αυτή την ενδυνάμωση πιο ντελικάτα, με λεπτοφυείς χειρισμούς, με νοήματα που δεν κραυγάζουν, αλλά διατρέχουν υπόγεια τα έργα και με χιούμορ. Στο κάτω-κάτω, θεωρώ προτιμότερο ως γυναίκες να απολαμβάνουμε τις κατακτήσεις μας, παρά να ζητωκραυγάζουμε για αυτές».
Πώς θα περιγράφατε τις πρωταγωνίστριες του καµβά σας;
«Είναι γυναίκες που επιδεικνύουν τη θηλυκότητά τους, το δέρμα τους, τις καμπύλες τους. Περήφανες για τη γύμνια τους, γεμάτες αυτοπεποίθηση και δυναμισμό, που ποζάρουν παρέα με θηρία κοιτάζοντας τον θεατή με αίσθημα αφθονίας και ολοκλήρωσης. Ομολογώ πως με μεγάλη ικανοποίηση και κρυφογελώντας μέσα μου καταπιάστηκα με τα κλισέ, ζωγραφίζοντας γυναίκες μόνες να καλοπερνάνε με τις γάτες τους, να απλώνουν την μπουγάδα και να πλένουν τα πιάτα τους. Γυναίκες που φίδια τις τυλίγουν, που έχουν κότες στην αυλή τους, που είναι ανάμεσα σε αιλουροειδή και φορούν σέξι stilettos, που έχουν χορταριασμένα αιδοία και κάκτους που βγάζουν στήθη. Ενας-δύο άνδρες σε satellite paintings τις κρυφοκοιτούν πίσω από τους θάμνους ή καθαρίζουν την πισίνα».
Σε αυτή την έκθεση παρουσιάζετε για πρώτη φορά κεραµικά. Είναι αυτή µια νέα πλευρά σας που ανακαλύψατε;
«Με τα κεραμικά καταπιάνομαι τους τελευταίους μήνες και είναι για εμένα προέκταση της πρακτικής μου. Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου έκανα και δύο χρόνια γλυπτική, οπότε είχα εξοικείωση και με αυτό το κομμάτι. Αυτή τη φορά, όμως, περνάω στοιχεία που ήδη υπήρχαν στους πίνακές μου σε τρισδιάστατα αντικείμενα στον χώρο και βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι έννοιες που με απασχόλησαν πολύ για τον τρόπο που θα αποτυπωθούν στον καμβά τώρα μετατρέπονται σε μοτίβα για γυαλιστερά, διακοσμητικά αντικείμενα».
Είστε µια ζωγράφος που «σκηνοθετείτε» τις εικόνες σας;
«Αρχίζω νοερά να σκηνοθετώ εικόνες. Εντοπίζω κάποια τοποθεσία που μερικώς ικανοποιεί το concept μου (γιατί έτσι και αλλιώς στα τελικά έργα θα κυριαρχήσουν στοιχεία της φαντασίας μου) και στη συνέχεια απευθύνομαι σε ηθοποιούς. Ευτυχώς πλέον έχει γίνει γνωστό στα «πηγαδάκια της υποκριτικής» το πώς ακριβώς θα χρησιμοποιήσω την εικόνα τους και πολύ πρόθυμα συνεργάζονται μαζί μου. Παλαιότερα είχα ζητήσει και σε φίλους μου να ποζάρουν, όμως τελικά προτιμώ να δουλεύω με επαγγελματίες γιατί δεν φέρνουν αντιστάσεις στις σκηνοθετικές μου οδηγίες, αντιλαμβάνονται γρήγορα το concept, είναι άνετοι με το γυμνό και δεν τους απασχολεί να τσαλακώσουν την εικόνα τους. Yστερα τους φωτογραφίζω. Τα φωτογραφικά μέσα που χρησιμοποιώ είναι πενιχρά, μια απλή SLR ή και το κινητό μου. Το μόνο το οποίο στην πραγματικότητα με νοιάζει είναι το φως. Ετσι κι αλλιώς, οι ίδιες οι φωτογραφίες θα χρησιμεύσουν μόνο ως αναφορές. Κάποιες από αυτές θα τις τυπώσω σε απλές έγχρωμες φωτοτυπίες και θα τις πάρω στο studio μαζί μου απλά και μόνο για να βλέπω το σχέδιο για τα σημεία που το χρειάζομαι. Δεν έχει κανένα νόημα για εμένα να δείξω κάτι που ούτως ή άλλως θα μπορούσε να υπάρχει στην πραγματικότητα, πλήττω».
Mετά τις σπουδές σας στην ΑΣΚΤ βρεθήκατε για µεταπτυχιακές σπουδές µε διπλή υποτροφία στο Chelsea College of Arts. Ηταν σηµαντικά τα χρόνια αυτά για εσάς στη Μ. Βρετανία;
«Στο Λονδίνο διδάχθηκα τη διαφορά ανάμεσα στο τι σημαίνει καλλιτέχνης και στο τι σημαίνει επαγγελματίας καλλιτέχνης. Οτι στη σύγχρονη τέχνη το ταλέντο και η δεξιότητα δεν επαρκούν, είναι σημαντικό το CV, η κατανόηση των όρων που διέπουν το art market και το art business. Και αυτό στο Λονδίνο δεν ισχύει μόνο για τους καλλιτέχνες, αλλά και για τους θεωρητικούς της τέχνης και για όποιον εμπλέκεται με την τέχνη γενικότερα. Δεν υπάρχει πλέον αυτό που ονομάζουμε «κόσμος της τέχνης», υπάρχει αυτό που ονομάζουμε «βιομηχανία της τέχνης».
Το βέβαιο είναι πως γκρεμίστηκε οποιαδήποτε ρομαντική εικόνα μπορεί να είχα για την εικόνα του καλλιτέχνη ως επαγγελματία. Πρόκειται για ένα επάγγελμα ακόμη. Δεν περιμένω ούτε την «έμπνευση» ούτε τις ιδανικές συνθήκες για να μπω στο studio. Πηγαίνω το πρωί και φεύγω όσο αργότερα μπορώ, κάθε ημέρα, βρέξει χιονίσει».
Ποιο είναι το ωραιότερο σχόλιο που πήρατε για πίνακά σας;
«Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό είναι όχι το ωραιότερο, αλλά το τελευταίο που άκουσα και πραγματικά με εντυπωσίασε για τη δουλειά μου. Λίγο μετά την αποστολή των προσκλήσεων για τα εγκαίνια της έκθεσης «Let Them Stare» στη Λεμεσό, η γκαλερίστα μου έλαβε απαντητικό email που κατηγορούσε την έκθεση μεταξύ άλλων ως «χυδαία, απαράδεκτη και ανήθικη». Μπορεί αρχικά να μην ακούγεται ωραίο σχόλιο, αλλά βρήκα κολακευτικό το γεγονός ότι οι εικόνες των έργων μου δημιούργησαν τέτοια συναισθήματα σε θεατή και τον έφεραν σε σημείο να αντιδράσει τόσο έντονα».
INFO
«Let Them Stare»: Τhe Edit Gallery, Λεμεσός, έως τις 10 Ιουλίου.
