Τίποτα δεν μπορεί να κρύψει το μεγάλο κενό: το κενό νοήματος. Στον κόσμο μας, στον δυτικό κόσμο, η αναζήτησή του, ως πνευματική άσκηση, αλλά και ως πολιτική πράξη, υπήρξε μεταπολεμικά ένας τόπος έμπνευσης, πηγή και πολλαπλή αφετηρία.

Η ευμάρεια ήταν καρπός της. Ο πολλαπλασιασμός αυτής της ευμάρειας – ποτέ στο μέτωπο της υλικής ύπαρξης δεν συγκεντρώθηκε τόσος πλούτος – έχτισε προοδευτικά την αυταπάτη της εγγυημένης διάρκειας αυτής της συνθήκης. Εγινε πεποίθηση. Αυτό που σήμερα υπάρχει, για πάντα θα υπάρχει. Μια αόρατη ασφάλεια το συνοδεύει, η πλάνη της γραμμικής εξέλιξης πήρε τη θέση ιδεολογίας, που ως «πομπώδες συμπλήρωμα» έρχεται πάντα να δικαιώσει την εσφαλμένη πεποίθηση.

Μέσα σε αυτή τη μεγάλη κίνηση υποχώρησε το «γιατί» της ύπαρξης. Παρασύρθηκε από τον εντυπωσιασμό της ιστορικής επιτυχίας, η υπαρξιακή αγωνία απωθήθηκε, αυτό που ήταν σε εξέλιξη, ως υλικό συντελούμενο, ήταν το νόημα.

Εκεί που η φαντασία έχει κερδίσει, έρχεται πάντα η πραγματικότητα να αμφισβητήσει τη νίκη της. Και να που τις μέρες που ζούμε, μικρές και μεγάλες ειδήσεις μάς λένε ότι η ευμάρεια ήταν αστραπή. Και οφείλουμε να δούμε τον κόσμο που αιφνίδια, με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις συνέπειές του, συναντήθηκε με την κρίση και την ανησυχία που ριζώνει με νέο, εντελώς διαφορετικό τρόπο. Η νέα ματιά υποχρεωτικά θα περάσει από την ανυπέρθετη αναζήτηση ενός νέου νοήματος. Αναγκαίο ένα περιεχόμενο, ως θεμέλιο, ως κριτήριο, ως οδηγός και ως μέτρο.

Η προσαρμογή θα είναι οδυνηρή και μακρά. Με θύματα πίσω της, σε μεγάλο αριθμό. Κυβερνήσεις, κόμματα, πολιτικές βεβαιότητες, πρόσωπα αμέριμνα, μακάριους και ανυποψίαστους πρωταγωνιστές. Η αγωνία της «λαϊκής βάσης» για το παρόν που αλλάζει, τους κινδύνους που έρχονται και την οπισθοδρόμηση στο υλικό μέτωπο που βιώνεται, εξελίσσεται ήδη σε απόρριψη και άρνηση μιας πολιτικής μεθόδου και μιας εκδοχής έμπρακτης δημοκρατίας.

Οι βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία είναι μια εκδήλωση αυτής της αγωνίας. Ενας τρόπος και ένα πνεύμα διακυβέρνησης μάλλον διοικητικό-διαχειριστικό παρά πολιτικό-δημιουργικό, δεν μπορεί να απαντήσει και να ανταποκριθεί στο απαιτητικό αίτημα του νοήματος, που συνέχει την κοινή πορεία και μέσα της υπάρχει λόγος να μάχεται κανείς για την αντοχή της σε δύσκολους καιρούς.

Στις εποχές της ευμάρειας, ισχυρή η εξουσία, αποξενώνεται από το «κοινό αίσθημα», δεν αντιλαμβάνεται τις αποστάσεις που μεγαλώνουν, την εμπιστοσύνη που χάνεται και την απόρριψη που απλώνει ρίζες. Χωρίς ζωντανή πολιτική λειτουργία δεν υπάρχουν λύσεις. Χωρίς νόημα και περιεχόμενο και ουσία, κάθε συλλογική προσπάθεια έχει σύντομο βίο. Οταν απέναντι στην εκλογική διαδικασία η αποχή από την κάλπη γίνεται επιλογή των πολλών, τότε όλα πρέπει να ονομαστούν από την αρχή.

Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.