Σχέδιο τεσσάρων αξόνων θέτει σε εφαρμογή το «Ελληνικό Κτηματολόγιο ΑΕ» για να αντιμετωπίσει το… τσουνάμι των ενστάσεων, το οποίο αναμένεται να χτυπήσει εντός της επόμενης διετίας. Στελέχη του φορέα εκτιμούν ότι μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και το ένα εκατομμύριο οι αιτήσεις διόρθωσης των ιδιοκτητών ακινήτων που διαφωνούν με κάποιο από τα στοιχεία της ανάρτησης των κτηματογραφικών πινάκων, αλλά και οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον και θεωρεί ότι θίγεται.
Ετσι, η διοίκηση του Κτηματολογίου προκειμένου να διαχειριστεί το πρόβλημα που βλέπει να έρχεται αποφάσισε να ενισχύσει τα 17 κτηματολογικά γραφεία της χώρας (και τα 75 υποκαταστήματά τους) με έναν ιδιωτικό «στρατό» μελετητών, οι οποίοι θα σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος της εξέτασης των ενστάσεων. Οπως αναφέρει στο «Βήμα» ο γενικός διευθυντής του Κτηματολογίου Στέφανος Κοτσώλης, εντός του Ιουλίου θα γίνει η προκήρυξη διαγωνισμού για τη σύναψη συμφωνίας-πλαίσιο, προϋπολογισμού περίπου 30 εκατ. ευρώ, από την οποία θα προκύψουν τα σχήματα που θα συμμετέχουν στις 17 εκτελεστικές συμβάσεις, οι οποίες θα είναι διετείς (συν ένα έτος εφόσον χρειαστεί). Οι ανάδοχοι θα παίρνουν το νήμα από όσες μελέτες κτηματογράφησης ωριμάζουν και θα διορθώνουν τα λάθη που έχουν προκύψει.
Πυκνώνουν οι αιτήσεις
Οι αιτήσεις διόρθωσης ή οι ενστάσεις θα πυκνώνουν μήνα με τον μήνα, όσο θα ωριμάζουν οι μελέτες κτηματογράφησης. Εως τα τέλη του 2023, το 70% της ελληνικής επικράτειας θα έχει Κτηματολόγιο σε λειτουργία (από 35% σήμερα) και μαζί με τις περιοχές που θα βρίσκονται στην τελευταία φάση της κτηματογράφησης (23%) το ποσοστό της χώρας που θα έχει καλυφθεί θα φτάσει στο 93%, καλύπτοντας την πλειονότητα των περίπου 39 εκατ. προ-εκτιμώμενων ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων που υφίστανται σήμερα στην Ελλάδα. Ετσι, με δεδομένο ότι για περίπου μία στις δέκα ιδιοκτησίες υποβάλλεται αίτηση διόρθωσης ή ένστασης, ο όγκος εργασίας που περιμένει τους μελετητές για… ξεκαθάρισμα θα είναι τεράστιος.
Ηδη σήμερα παραμένουν στην ουρά για εξέταση περί τις 170.000 ενστάσεις. «Περιμένουμε ότι στη διάρκεια της επόμενης διετίας, με την εισροή νέων ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων από τη συλλογή δηλώσεων, θα ασκηθεί μεγάλη πίεση στο σύστημα όσον αφορά τις διορθώσεις, ειδικά στις αγροτικές περιοχές» αναφέρει ο κ. Κοτσώλης. Στα αστικά κέντρα τα προβλήματα είναι ελάχιστα, καθώς τα ιδιοκτησιακά όρια είναι σαφή. Για παράδειγμα, στον Δήμο Αθηναίων, από τα περίπου 1.300.000 εκατ. δικαιώματα υποβλήθηκαν ενστάσεις για περίπου 10.000, οι περισσότερες ήσσονος σημασίας και εύκολες στη διαχείρισή τους.
Επόμενα βήματα
Πέρα από τους μελετητές που θα εγκατασταθούν στα κτηματολογικά γραφεία για τη διαχείριση των ενστάσεων, ο δεύτερος άξονας της νέας στρατηγικής του Κτηματολογίου εστιάζει στη στελέχωσή τους με μόνιμο προσωπικό. Ειδικότερα, σχεδιάζονται προσλήψεις 256 ατόμων μέσω ΑΣΕΠ – ήδη έχει γίνει η πρώτη προκήρυξη για 77 θέσεις.
Παράλληλα προχωρεί η κατάρτιση μητρώου διαπιστευμένων τοπογράφων μηχανικών – σε συνεργασία με το ΤΕΕ -, δράση που αποτελεί τον κορμό του τρίτου άξονα. Στόχος είναι η δημιουργία μιας λίστας με αξιόπιστους επιστήμονες, οι οποίοι θα ασχολούνται με τη «γεωχωρική μεταβολή», δηλαδή με οποιαδήποτε αλλαγή έχει να κάνει με τον χώρο της ιδιοκτησίας, π.χ. κατάτμηση ενός οικοπέδου σε δύο ή τρία κομμάτια, συνένωση ιδιοκτησιών, διόρθωση εμβαδού κ.ά. Μητρώο θα δημιουργηθεί επίσης για δικηγόρους (40 στη Θεσσαλονίκη και 100 στην Αθήνα), οι οποίοι θα εξετάζουν τα νομικά δικαιώματα.
Σημαντικός είναι και ο τέταρτος άξονας που προωθείται, ο οποίος αφορά την ηλεκτρονική παρακολούθηση των ενστάσεων, από την αρχή έως το τέλος, δηλαδή από την υποβολή τους από τους πολίτες, την εξέταση από τις τριμελείς Επιτροπές Ενστάσεων Κτηματογράφησης έως και το τελικό πόρισμα. Η σχετική πλατφόρμα αναμένεται ότι θα τεθεί σε εφαρμογή έως το τέλος του καλοκαιριού και οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν πρόσβαση σε αυτήν ώστε να ενημερώνονται σε όλα τα στάδια για την τύχη της ένστασης που έχουν υποβάλει. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, η πρώτη πιλοτική δοκιμή θα γίνει στην Αθήνα, όπου είναι μικρός ο αριθμός των ενστάσεων.
Οσο για τη διευκόλυνση της στελέχωσης των Επιτροπών, η οποία είχε «παγώσει», προωθήθηκαν ρυθμίσεις που επιτρέπουν τη συμμετοχή και πολιτικών μηχανικών, ενώ αυξήθηκαν και οι αμοιβές των μελών τους ώστε να είναι πιο ελκυστικές. Η διοίκηση του Κτηματολογίου έχει ζητήσει λίστες με ενδιαφερομένους τόσο από το ΤΕΕ όσο και από τους δικηγορικούς συλλόγους.
Κτηματολογικό γραφείο στην πρωτεύουσα
Στις 28 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με τον κ. Κοτσώλη, το Κτηματολόγιο στον Δήμο Αθηναίων θα βρίσκεται σε λειτουργία. Με άλλα λόγια, σε πέντε μήνες θα γίνουν τα εγκαίνια του Κτηματολογικού Γραφείου Αθηνών, αν και η οριστική δομή του θα διαμορφωθεί εντός του 2023 μετά και την ολοκλήρωση της εξέτασης του συνόλου των ενστάσεων.
Ψηφιοποίηση των αρχείων των υποθηκοφυλακείων
Για το big project της ψηφιοποίησης των αρχείων των 390 υποθηκοφυλακείων της χώρας (περίπου 600.000.000 σελίδες) έχει αναδειχθεί ανάδοχος για το πρώτο από τα πέντε τμήματα του διαγωνισμού και προχωρεί ο προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Το πρώτο τμήμα περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση των αρχείων των υποθηκοφυλακείων της Αττικής και των νησιών του Αργοσαρωνικού και το έργο αναμένεται να ξεκινήσει το φθινόπωρο.
Συνολικά, όπως αναφέρει ο κ. Κοτσώλης, η ψηφιοποίηση όλων των αρχείων θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το 2025, καθώς αποτελεί δράση του Ταμείου Ανάκαμψης από το οποίο το έργο χρηματοδοτείται με 309,8 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ και του δικαιώματος προαίρεσης 30%).
