Και τώρα σειρά έχει η επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023. Αυτός είναι ο επόμενος στόχος που καλείται να κατακτήσει το οικονομικό επιτελείο, μετά την έξοδο της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία. Γι’ αυτό και όλα τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου αλλά και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός επαναλαμβάνουν σχεδόν μονότονα ότι δεν επιτρέπεται εφησυχασμός αλλά η εντατικοποίηση της προσπάθειας για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι επιτακτική για να μη χαθεί αυτό το «στοίχημα». «Μετά την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών και την εξόφληση των δανείων του ΔΝΤ, επιτυγχάνεται και ο τρίτος στόχος που εξαρχής είχε θέσει η κυβέρνηση ανοίγοντας τον δρόμο για τον μεγάλο εθνικό στόχο: την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας που ξεκλειδώνει ακόμη περισσότερες ευκαιρίες ευημερίας για όλους. Και όλα αυτά ενώ, εδώ και τρία χρόνια, μένει σταθερό το τιμόνι του τόπου, παρά τις συνεχείς εξωγενείς κρίσεις και τις αλλεπάλληλες προκλήσεις», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την απόφαση του Eurogroup για έξοδο από την εποπτεία.
Ο δρόμος για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας έπειτα από 11 χρόνια βέβαια δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.
Αντίθετα, οι προκλήσεις είναι πολλές καθώς, όπως υπογραμμίζουν αναλυτές, «δεν αρκούν μόνο οι ισχυροί ρυθμοί ανάπτυξης και η διαχείριση του ελληνικού χρέους» για να αναβαθμίσουν οι διεθνείς οίκοι το ελληνικό αξιόχρεο. Κάτι που αναγνωρίζουν και στην κυβέρνηση. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, παρά τα θετικά στοιχεία για την ελληνική οικονομία, υπάρχει πίεση από πολλά μέτωπα, όπως επίσης και οι άγνωστες εξελίξεις σε παγκόσμια κλίμακα εξαιτίας της μεγάλης αβεβαιότητας.
Κόστος δανεισμού
Την ίδια στιγμή, προβληματισμό δημιουργεί ο καλπασμός του ευρωπαϊκού κόστους δανεισμού – και ειδικά του Νότου. Πολλοί αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την «κρίση» που πλήττει την αγορά ομολόγων της περιφέρειας με αιχμή την ταχύτητα με την οποία κινούνται τα spreads. Την περασμένη εβδομάδα η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου έκανε άλμα στο 4,72% σε υψηλά 4½ ετών.
Το δε spread ανήλθε στο επίπεδο των 300 μονάδων βάσης, όταν πριν από την ενεργοποίηση του έκτακτου προγράμματος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας PEPP τον Μάρτιο του 2020 ήταν 420 μονάδες βάσης.
Βεβαίως απέχει από τα επίπεδα προ της πανδημίας, όμως το διεθνές σκηνικό και οι φόβοι των αγορών για τις διεθνείς εξελίξεις δημιουργούν προκλήσεις για περαιτέρω αύξηση (από τις αρχές Ιουνίου έχει αυξηθεί κατά περίπου 20%). Το ιταλικό spread ξεπέρασε την προηγούμενη εβδομάδα τις 250 μονάδες βάσης, με την απόδοση του 10ετούς να κινείται στα υψηλότερα επίπεδα από τα τέλη του 2013, στο 4,18%, και τους αναλυτές να προειδοποιούν πως πλησιάζουν επικίνδυνη ζώνη.
Παράγοντες του υπουργείου ποντάρουν πολλά στο μεγάλο στοίχημα του τουρισμού, όπου οι κρατήσεις στέλνουν πολύ θετικά μηνύματα. Σε περίπτωση που ο τουριστικός τζίρος επιστρέψει στα επίπεδα του 2019, αυτό εκτιμάται πως θα δώσει επιτάχυνση του ΑΕΠ πάνω από 1%. Οι εν λόγω προβλέψεις αν επαληθευθούν μπορούν να αντισταθμίσουν το κόστος από τα ενεργειακά μέτρα και η μεγάλη πρόκληση είναι η οικονομία να καλύψει ένα ενδεχόμενο σενάριο για τιμές στο φυσικό αέριο πάνω από τα 100 δολάρια (πρόβλεψη – ταβάνι του υπουργείου).
Αρμόδιες πηγές τόνιζαν ότι για κάθε 10 ευρώ ανόδου πέραν των 100 ευρώ το κόστος είναι 500 εκατ. ευρώ σε όρους ΑΕΠ σε ορίζοντα ενός έτους. Ηδη, ο ρυθμός ανόδου του ελληνικού ΑΕΠ σε σταθερές τιμές το πρώτο τρίμηνο του 2022 ήταν υψηλότερος σε σχέση με τους αντίστοιχους μέσους όρους τόσο της ευρωζώνης (5,4%) όσο και των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (5,6%).