Ξεμένουμε από νερό, ξεμένουμε από τρόφιμα, από καθαρό αέρα, αλλά κινδυνεύουμε να ξεμείνουμε και από χώμα! Τα Ηνωμένα Εθνη κήρυξαν το χώμα αγαθό υπό εξαφάνιση – «πεπερασμένο» για την ακρίβεια. Και προέβλεψαν καταστροφικές απώλειες τα επόμενα 60 χρόνια για τον «μαύρο χρυσό» της γης, όπως το χαρακτηρίζουν. «Υπάρχουν περιοχές στον πλανήτη που έχουν χάσει ήδη όλο το φυτόχωμά τους» δήλωσε στο CNBC ο Γιο Χάντελσμαν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν-Μάντισον και συγγραφέας του βιβλίου «Ενας Κόσμος Δίχως Εδάφη», που κυκλοφόρησε πρόσφατα.

Η υποβάθμιση του εδάφους είναι βέβαια απότοκο της κλιματικής αλλαγής. Μιας προϊούσας περιβαλλοντικής έκπτωσης που οδηγεί στην ερημοποίηση και έχει τεράστιο κόστος και για τους εθνικούς προϋπολογισμούς και για τα πορτοφόλια μας εν γένει. Διότι σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης, ο αντίκτυπος της καταστροφής των καλλιεργήσιμων εδαφών θα κοστίσει έως το 2050 περί τα 23 τρισ. δολάρια! Τόσες εκτιμώνται οι απώλειες σε τρόφιμα, υπηρεσίες οικοσυστήματος και συνολικά οι απώλειες των εισοδημάτων παγκοσμίως. Αν βεβαίως δεν αντιδράσει άμεσα η ανθρωπότητα!

Φαύλος κύκλος

«Στην έκθεσή μας έχουμε εντοπίσει 10 απειλές για το έδαφος του πλανήτη. Και η πρώτη απειλή είναι η διάβρωση του εδάφους, διότι συμβαίνει παντού» δήλωσε στο CNBC ο Ρόναλντ Βάργκας, ο οποίος είναι γραμματέας της Global Soil Partnership και επίσης Land and Water Officer στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών. Κατά τον ΟΗΕ η διάβρωση του εδάφους μπορεί να μειώσει κατά 10% τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις έως το 2050. «Μιλάμε για την εξαφάνιση εκατομμυρίων εκταρίων με φυτείες» σημειώνει η ρεπόρτερ του αμερικανικού ομίλου Μέσων Ενημέρωσης Αντρέα Μίλερ. Οι ειδικοί εξηγούν ότι η απώλεια καλλιεργήσιμων εδαφών ισοδυναμεί με ελλείψεις τροφίμων, καθαρού νερού και με μείζονα απειλή για τη βιοποικιλότητα. Επιπλέον, το χώμα παίζει πρωταρχικό ρόλο στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. «Το έδαφος είναι ο βιότοπος για πάνω από το ένα τέταρτο της βιοποικιλότητας του πλανήτη. Κάθε γραμμάριο εδάφους περιέχει εκατομμύρια κύτταρα βακτηρίων και μυκήτων που παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο σε όλες τις υπηρεσίες οικοσυστήματος» εξήγησε ο Ρεζά Αφσάρ, επικεφαλής επιστήμονας στο ερευνητικό αγρόκτημα αναγεννητικής γεωργίας του Rodale Institute.

Βιολογικές αποδόσεις

Το Rodale Institute είναι ένα ερευνητικό Ινστιτούτο που εδρεύει στο Κάτζταουν της Πενσιλβάνια στις ΗΠΑ. Είναι ευρέως γνωστό ως η γενέτειρα της σύγχρονης οργανικής γεωργίας. «Οι μελέτες που εκπονούμε επικεντρώνονται στη βελτίωση και στην ανάταξη της υγείας του εδάφους. Κάνουμε πειράματα και δοκιμές στα γεωργικά συστήματα εδώ και 42 χρόνια» διευκρίνισε ο Ρεζά Αφσάρ. Το Rodale ξεκίνησε πρώτο τις μακροχρόνιες συγκρίσεις των βιολογικών και συμβατικών συστημάτων καλλιέργειας σιτηρών στη Βόρεια Αμερική. Και όταν ζητείται από τους επιστήμονες που εργάζονται σε αυτό να συνοψίσουν το κεντρικό συμπέρασμα τεσσάρων και πλέον δεκαετιών έρευνας, αναφέρονται στον πρωταρχικό ρόλο που διαδραματίζουν οι βιολογικές καλλιέργειες για τη σωτηρία του πλανήτη και της ζωής πάνω σε αυτόν.

Η έρευνα διαπίστωσε ότι η αναγεννητική, βιολογική γεωργία παράγει αποδόσεις έως και 40% υψηλότερες κατά τη διάρκεια της ξηρασίας. Μπορεί ως εκ τούτου να αποφέρει στους αγρότες μεγαλύτερα κέρδη, ενώ ταυτόχρονα απελευθερώνει 40% λιγότερες εκπομπές άνθρακα από τις συμβατικές γεωργικές πρακτικές. Πώς είναι αυτό δυνατόν; Το Ινστιτούτο Rodale λέει ότι όλα ξεκινούν από το έδαφος. «Οταν μιλάμε για ένα υγιές καλλιεργήσιμο έδαφος, μιλάμε για όλες τις πτυχές που έχει αυτό. Να είναι δηλαδή υγιές από χημικής, φυσικής και βιολογικής απόψεως, διότι μόνο έτσι μπορεί να παραγάγει και να μας δώσει υγιεινά τρόφιμα» εξήγησε ο Ρεζά Αφσάρ.

Είναι κρίσιμο το έδαφος επειδή βασιζόμαστε σε αυτό για την παραγωγή του 95% των τροφίμων που καταναλώνουμε. «Αλλά τα τρόφιμα είναι μόνο η αρχή της σημασίας ενός υγιούς και βιώσιμου εδάφους. Τα καλά νέα είναι ότι γνωρίζουμε πλέον αρκετά για να φρενάρουμε την πορεία προς την καταστροφή» τόνισε η Νταϊάνα Μπάνιαλ, ερευνήτρια εδαφολόγος στο Soil Health Institute.

Τέσσερις χώρες της ΕΕ μείωσαν τους φόρους στα καύσιμα

Αντιμέτωπες με τη χειρότερη κρίση τιμών των τελευταίων πέντε δεκαετιών βρίσκονται οι ευρωπαϊκές οικονομίες. Και οι κυβερνήσεις πασχίζουν – μόνες, διότι η ΕΚΤ μέχρι τον Ιούλιο ακόμα θα το σκέφτεται – να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια που έφεραν ο πληθωρισμός και ο πόλεμος, και φτάνει στα όριά τους τούς προϋπολογισμούς εκατομμυρίων νοικοκυριών.

Συντονισμένη δράση

Ο Ολαφ Σολτς, καγκελάριος της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ, ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι θα προετοιμάσει σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, εργοδότες και συνδικάτα, μια «συντονισμένη δράση» για να αποτραπεί ένας φαύλος κύκλος ανατροφοδότησης του πληθωρισμού.

Ηδη η κυβέρνηση του Βερολίνου έχει μειώσει τον φόρο στα καύσιμα, μέτρο που μείωσε κατά 0,30 ευρώ την τιμή της αμόλυβδης και κατά 0,14 ευρώ την τιμή του ντίζελ κίνησης – πλέον η αμόλυβδη κοστίζει γύρω στα 1,80 ευρώ το λίτρο εκεί. Επίσης υιοθέτησε ένα «εξαιρετικά φθηνό εισιτήριο των 9 ευρώ» που δίνει τη δυνατότητα, σε όσους το επιθυμούν, να χρησιμοποιούν για έναν μήνα τα μέσα μαζικής μεταφοράς στην πόλη τους, αλλά και να ταξιδεύουν με όλα τα τρένα στο εσωτερικό της Γερμανίας (όχι με τρένα υψηλής ταχύτητας και InterCity). Λίγες ημέρες μετά την υιοθέτηση του μέτρου οι σιδηροδρομικοί σταθμοί της χώρας ανέφεραν «πρωτοφανή κοσμοσυρροή», που «με δυσκολία μπορούν να διαχειριστούν».

Εφάπαξ αρωγή 1.400 ευρώ

Με τον πληθωρισμό να «τρέχει» με ετήσιο ρυθμό 7,9% – και με τις ιστορικές φοβίες των Γερμανών μήπως επιστρέψουν ανεπαισθήτως στη Βαϊμάρη και τους προκύψει ξαφνικά κάποιος Χίτλερ – ο Σολτς εξήρε τη συμφωνία της εργοδοσίας με τα συνδικάτα στη χημική βιομηχανία για εφάπαξ αρωγή ύψους 1.400 ευρώ σε κάθε εργαζόμενο, προκειμένου να καλύψει τις απώλειες του εισοδήματός του εξαιτίας της ακρίβειας.

Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία, οι επόμενες τρεις μετά τη Γερμανία σε μέγεθος οικονομίες της ΕΕ, μείωσαν (γιατί μπορούσαν) τους φόρους στα καύσιμα, που συνιστούν και την πρωταρχική αιτία για την ακρίβεια. Η Γαλλία, που μέχρι στιγμής έχει δαπανήσει τα περισσότερα για τον περιορισμό των επιπτώσεων του πληθωρισμού στα νοικοκυριά (εκλογές γαρ), πάγωσε τις τιμές του φυσικού αερίου, περιόρισε στο 4% την άνοδο των τιμών ενέργειας και χορήγησε «ενεργειακή επιταγή» 100 ευρώ στα πιο φτωχά νοικοκυριά. Η Ιταλία του «τραπεζίτη Ντράγκι» υπερθεμάτισε, δίνοντας 200 ευρώ σε πάνω από 30 εκατ. χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους.