Πάνε αρκετοί μήνες από τότε που ο Κυριάκος Μητσοτάκης απευθυνόμενος προς τους βουλευτές της ΝΔ τους επισήμαινε πως «όταν λέω ότι οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας το εννοώ» παροτρύνοντάς τους: «Το λέω για να κάνετε τον προγραμματισμό σας. Στο τέλος της θητείας θα ζητήσουμε από τους πολίτες να συνεχίσουμε το έργο μας».
Οι βουλευτές προετοιμάζονται
Παρά τις διαρκείς πρωθυπουργικές διαβεβαιώσεις ότι οι εκλογές θα γίνουν με την εξάντληση της τετραετίας, ουδείς στη «γαλάζια» Κοινοβουλευτική Ομάδα παραμένει αδρανής όσο οι εξελίξεις – διεθνείς και εγχώριες – παραμένουν τόσο αβέβαιες, υπό την σκιά του πολέμου στην Ουκρανία, επιβαρύνοντας δραματικά το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον (ενεργειακή κρίση, ακρίβεια κ.λπ.), συμπεριλαμβανομένης της απρόβλεπτης παραμέτρου της κλιμακούμενης τουρκικής προκλητικότητας. Το παράδοξο είναι ότι όσο και αν επαναλαμβάνεται η θέση του Πρωθυπουργού περί εκλογών στο τέλος της παρούσας κυβερνητικής θητείας (την έχει προσδιορίσει σε 12 μήνες) τόσο η προεκλογική δραστηριότητα των βουλευτών κλιμακώνεται «διά παν ενδεχόμενο». Ισως το ένστικτο της αυτοσυντήρησης να υπερβαίνει τις προθέσεις του κ. Μητσοτάκη. Ωστόσο είναι φανερό ότι ο γρίφος των εκλογών συντηρείται και τροφοδοτείται όχι μόνον από την περιρρέουσα εκλογολογία εκτός και εντός ΝΔ, αλλά και από τις ανακοινώσεις σειράς «γαλάζιων» υποψηφιοτήτων! Παρά ταύτα, κάποιοι πιστεύουν πως αυτό που λέει ο Πρωθυπουργός όντως το εννοεί και ότι, τηρουμένων των ρευστών συνθηκών, «θα εξαντλήσει κάθε περιθώριο για τα τέλη της τετραετίας», σύμφωνα με τη θεσμική τάξη, την οποία επικαλέστηκε ο ίδιος επιχειρώντας να «φρενάρει» για άλλη μια φορά την όλη συζήτηση περί πρόωρων εκλογών το φθινόπωρο.
Προειδοποιήσεις Μητσοτάκη
Το κλίμα που διαμορφώνεται φέρνει στον νου τον διάλογο από την παλιά ελληνική ταινία «Θανασάκης ο πολιτευόμενος»: «Βαίνομεν προς εκλογάς» – «Βαίνομεν; Ασε να βαίνομεν…». Ετσι, ο Πρωθυπουργός προειδοποίησε (από το συνέδριο ygeiamou) υπουργούς και βουλευτές πως το γεγονός ότι η κυβέρνηση μπαίνει στο «τελευταίο μίλι» αυτό δεν μπορεί να είναι «άλλοθι για να σταματήσουμε να παράγουμε κυβερνητικό έργο με τους ίδιους ρυθμούς που το κάναμε μέχρι τώρα».
Ιδιόμορφη συνθήκη
Την ίδια στιγμή, κανείς δεν κάθεται στη ΝΔ με δεμένα τα χέρια και όλοι προετοιμάζονται «διά παν ενδεχόμενο» αφού ούτως ή άλλως η χώρα έχει εισέλθει για τα καλά σε ρυθμούς παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου. Και είναι κάτι που πρακτικά δεν μπορεί να αποφύγει το κυβερνών κόμμα, παρά τους φόβους που εξέφρασε ο κ. Μητσοτάκης προτρέποντας «να μην εγκλωβιστεί η χώρα σε μια αφόρητη πολιτική τοξικότητα και σε έναν πολιτικό διάλογο με κραυγές και κατηγορίες» σε βάθος μηνών, την ίδια στιγμή που ο ίδιος θα επιθυμούσε να προταχθεί το μεταρρυθμιστικό έργο της κυβέρνησης και τα μέτρα στήριξης της κοινωνίας «στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας» εν όψει της εξόδου της χώρας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας (Αύγουστος 2022) και της κατάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας (μέσα στο 2023).
Ομως τόσο η στάση της αντιπολίτευσης, η οποία προεξοφλεί πρόωρη προσφυγή στις κάλπες το φθινόπωρο, όσο και οι προεκλογικοί ρυθμοί που έχουν μπει οι «γαλάζιοι» βουλευτές, ακόμα και όσοι δηλώνουν απερίφραστα ότι «ο Μητσοτάκης θα κάνει τις εκλογές την άνοιξη του 2023», διαμορφώνουν μια ιδιόμορφη συνθήκη που κινδυνεύει να μετατραπεί σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία: «Δεν μπορείς να συντηρείς επί μήνες μια τέτοια συζήτηση που απασχολεί από πολιτευτές και βουλευτές έως υπουργούς» σημειώνει έμπειρο κοινοβουλευτικό στέλεχος της ΝΔ, τονίζοντας πως όσο συντηρείται αυτή η κατάσταση και όσο και αν το απεύχεσαι, τελικά μπορεί να συμβεί.
Ο ώριμος χρόνος και η απλή αναλογική
«Αν ήμουν στη θέση του θα έκανα εκλογές την πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου» σχολίαζε προ ημερών (στο One) ο έμπειρος κοινοβουλευτικός και αντιπρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης. Και δεν είναι ο μόνος που εκτιμά ότι είναι ώριμος ο πολιτικός χρόνος προκειμένου να προσφύγει ο Πρωθυπουργός στις κάλπες ώστε να αποσαφηνιστεί το πολιτικό τοπίο, καθώς οι πρώτες εκλογές θα γίνουν με απλή αναλογική, από την οποία δεν προκύπτει αυτοδυναμία για κανένα κόμμα και εφόσον δεν προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας, η χώρα θα οδηγηθεί σε νέες κάλπες ενάμιση μήνα μετά υπό τη συνταγματικά προβλεπόμενη υπηρεσιακή κυβέρνηση. Στην κατεύθυνση αυτή μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης έχει ξεκαθαρίσει, παρά τις περί του αντιθέτου απόψεις που διατυπώνονταν στο εσωτερικό της ΝΔ, ότι δεν θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο της ενισχυμένης αναλογικής που ψήφισε το κόμμα και θα ισχύσει στις δεύτερες κάλπες, εφόσον υπάρξουν. «Δεν αλλάζω τους κανόνες του παιχνιδιού» είχε δηλώσει (στο «Βήμα»), εκτιμώντας ότι «μπορούμε να πετύχουμε την αυτοδυναμία με τον νόμο που έχουμε ψηφίσει, τον οποίο θεωρώ σωστό και δίκαιο».
Η αγωνία των βουλευτών και οι ανάγκες των πολιτών
Η αγωνία των βουλευτών είναι διάχυτη. Πολλοί είναι αυτοί που περνούν από το γραφείο του γενικού γραμματέα της ΚΟ της ΝΔ Γιάννη Μπούγα για να ενημερωθούν. Το πρώτο θέμα που θέτουν είναι οι εκλογές, δεύτερο τα ελληνοτουρκικά και τρίτο η οικονομία. «Ας πούμε ότι θα γίνουν τον Απρίλιο. Εσύ τι δεν θα κάνεις από όσα θα έκανες αν γίνονταν τον Οκτώβριο;» τους απαντά συνήθως. Αυτή είναι ουσιαστικά η πρακτική διάσταση του «διλήμματος» που τίθεται ενώπιον των βουλευτών και η οποία συνοψίζεται στο συμπέρασμα ότι όποτε και αν γίνουν τελικά οι εκλογές, εκείνοι πρέπει να είναι έτοιμοι. Εξάλλου, όπως σχολίαζε έμπειρος βουλευτής της Πελοποννήσου, «εμείς από την επόμενη μέρα των εκλογών οφείλουμε να προετοιμαζόμαστε για εκλογές…». Πάντως από τις επαφές με τους ψηφοφόρους δεν φαίνεται να προκύπτει ανάλογη αγωνία: «Ο κόσμος δεν θέλει εκλογές. Θέλει σταθερότητα και ηρεμία. Τον απασχολούν τα προβλήματά του και περιμένει λύσεις» σημείωνε βουλευτής της Στερεάς Ελλάδας με μακρά θητεία. Είναι το γενικευμένο μήνυμα που λαμβάνουν οι κυβερνητικοί βουλευτές: «Ο κόσμος θέλει να ανασάνει χωρίς άλλα βάρη. Να ξέρει ότι μπορεί να τα βγάλει πέρα. Ζητά διαβεβαιώσεις για την ακρίβεια, για την υγεία και την καθημερινότητά του, και όχι εκλογές το φθινόπωρο» αναφέρει ο κ. Μπούγας που εκλέγεται στη Φωκίδα, δηλώνοντας σε ό,τι αφορά τα μέλη της ΚΟ του ότι, παρά την επίμονη εκλογολογία, «εξακολουθούμε να ασχολούμαστε με το πλούσιο νομοθετικό έργο που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τη λήξη της παρούσας κοινοβουλευτικής συνόδου» (το φθινόπωρο).