Στη χώρα μας, όπως και στις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου, έχουν θεσμοθετηθεί επιδόματα για την ανακούφιση των ανέργων.
Βέβαια, θεσμοθετούνται κάποιες προϋποθέσεις για τη χορήγησή τους, και όταν αυτές παύουν να υφίστανται τότε, προφανώς αυτή διακόπτεται, όπως π.χ. συμβαίνει στο χορηγούμενο από τον ΟΑΕΔ επίδομα ανεργίας, όταν προτείνεται από τον Οργανισμό κάποια θέση εργασίας στον άνεργο για τρεις φορές και αυτός την αρνείται, οπότε και διακόπτεται η επιδότηση.
Τουτέστιν, η πολιτεία αναγκάζεται για την ανακούφιση των ανέργων να διαθέτει σημαντικά ποσά, για να διατηρήσει ην κοινωνική συνοχή, με τον περιορισμό, κατά το δυνατόν, των κοινωνικών ανισοτήτων.
Και το ερώτημα που τίθεται, τι κάνει όμως για να βρούν εργασία;
Μεγάλη εντύπωση προκάλεσε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο βρετανικό περιοδικό “The Economist” με τίτλο «The future of work»(«Το μέλλον της εργασίας»), στο οποίο εστιάζουν στις όποιες στρατηγικές πολιτικής απασχόλησης και όταν αυτές ακόμη αναφέρονται στα επιδόματα ανεργίας. Και το ερώτημα που τίθεται είναι αν το κράτος μπορεί να δείχνει κοινωνικά γενναιόδωρο, χορηγώντας διάφορα επιδόματα στους ανέργους, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί, με τη στρατηγική της πολιτικής της απασχόλησης, να περιορίσει την ανεργία.
Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες το ποσοστό αναπλήρωσης επί του κατώτερου ή βασικού μισθού είναι 50-60% που λαμβάνει ο άνεργος, ενώ στη Δανία το ποσοστό ανεβαίνει στο 80% των αποδοχών που καταγράφονται στον ασφαλιστικό του φάκελο. Στη χώρα μας είναι σήμερα περίπου στο 57% του κατώτερου μισθού.
Στο νευραλγικό αυτό ζήτημα οι Δανοί κατάφεραν το ακατόρθωτο! Ενώ φαίνεται ότι είναι οι πιο γενναιόδωροι στην Ευρώπη στα επιδόματα ανεργίας, ταυτόχρονα κάνουν τα πάντα, ώστε να δελεάσουν τους άνεργους να επιστρέψουν στην εργασία. Δηλαδή όλες οι στρατηγικές απασχόλησης που εφαρμόζουν, σε συνάρτηση και με την ουσιαστική και συμμετοχική ευθύνη των ανέργων, έχουν καταφέρει να περιορίσουν την ανεργία τους πιο κάτω από τα επίπεδα της ανεργίας προ πανδημίας, ήτοι στο 2,1% (στοιχεία Απριλίου 2022), ποσοστό, που ήδη έχει αρχίσει να δημιουργεί προβλήματα στη λειτουργία πολλών επιχειρήσεων, οι οποίες ζητούν εργαζόμενους στην αγορά εργασίας και δε βρίσκουν!
Στη Δανία οι εργοδότες μπορούν να προσλαμβάνουν και ν’ απολύουν ελεύθερα εργαζόμενους, χωρίς να δημιουργείται κανένα πρόβλημα στους απολυμένους, καθότι βρίσκουν αμέσως δουλειά. Πρόσφατα σ’ αυτήν τη χώρα ψηφίστηκε νομοσχέδιο για ν’ αντιμετωπιστεί η έλλειψη εργαζομένων, σύμφωνα με το οποίο μειώνονται τα επιδόματα για νέους πτυχιούχους, αλλά και προστίθεται ένα πλέγμα επί πλέον κινήτρων για να παραμείνουν οι ηλικιωμένοι στην εργασία τους, ενώ εμείς μειώνουμε κατά 30% τις συντάξεις των συνταξιούχων μας, όταν αυτοί εργάζονται!
Αξίζει, λοιπόν, τον κόπο να μελετήσουμε τις πολιτικές απασχόλησης-κοινωνικής πολιτικής για τους ανέργους, δηλαδή την όλη δομή του συστήματος «εργασία και στρατηγική απασχόλησης, ανεργία και κοινωνική πολιτική», που εφαρμόζονται στη Δανία και να τις προσαρμόσουμε στην ελληνική πραγματικότητα, λαμβάνοντας υπόψη μας και την «εργασιακή» μας κουλτούρα.
*Ο κ. Παναγιώτης Κοκκόρης είναι πρώην Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπουργείου Εργασίας