Κερδίζει έδαφος η Ρωσία στο Ντονμπάς ενώ κατέχει πλέον το 20% της Ουκρανίας. Ελπίδα των Ρώσων είναι ότι θα μεταφράσουν τα εδαφικά κέρδη σε διαπραγματευτικό χαρτί όταν πραγματοποιηθούν ειρηνευτικές συνομιλίες και η Μόσχα ποντάρει στο ότι η Δύση θα έχει διασπαστεί μέχρι τότε. Οι Ουκρανοί ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να αλλάξουν τη δυναμική στο πεδίο των μαχών χάρη στα νέα, ισχυρότερα όπλα που τους στέλνει η Δύση.
Νέες κυρώσεις με εξαιρέσεις
Η ΕΕ κατόρθωσε να έρθει σε συμφωνία για το έκτο πακέτο κυρώσεων προς τη Ρωσία, υιοθετώντας εξαιρέσεις προκειμένου να άρει το βέτο της η Ουγγαρία, όμως ο πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν είναι πιο απομονωμένος από ποτέ στις Βρυξέλλες. Το πακέτο περιλαμβάνει απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και η Ουγγαρία πέτυχε την εξαίρεσή της ύστερα από εβδομάδες διαπραγματεύσεων. Επιπλέον, την τελευταία στιγμή, η Βουδαπέστη πρόβαλε άλλη μία απαίτηση και την πέτυχε: την εξαίρεση του Πατριάρχη της Ρωσίας Κυρίλλου από τα πρόσωπα στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις.
Στο Ντονμπάς, οι ρωσικές δυνάμεις καταγράφουν σταθερά κέρδη: πριν τις 24 Φεβρουαρίου, η Ρωσία κατείχε το 30% του Ντονμπάς (που αποτελείται από τις επαρχίες Ντονέτσκ και Λουχάνσκ) και σήμερα κατέχει το 75%. Η Μόσχα εφαρμόζει τη γνωστή, από τη Μαριούπολη και αλλού, τακτική τού να ισοπεδώνει όλα τα κτίρια και τις υποδομές μιας πόλης και στη συνέχεια να την καταλαμβάνει σχεδόν γκρεμισμένη και άδεια από τους κατοίκους της.
Σύμφωνα με απεσταλμένους δυτικών μέσων ενημέρωσης στην Ανατολική Ουκρανία, ο ουκρανικός στρατός αντιμετωπίζει πρακτικές δυσκολίες, όπως έλλειψη πυρομαχικών, και πεσμένο ηθικό – ιδίως οι εθελοντές που πήραν τα όπλα σε άλλες περιοχές της Ουκρανίας για να υπερασπιστούν τις πόλεις και τα σπίτια τους, αλλά στη συνέχεια στάλθηκαν στο ανελέητο μέτωπο της Ανατολικής Ουκρανίας. Πρόκειται για ανθρώπους που έκαναν άλλες δουλειές, οι οποίοι εκπαιδεύονται στα γρήγορα στα βαριά όπλα κοντά στο μέτωπο της Ανατολικής Ουκρανίας και στέλνονται στην πρώτη γραμμή.
Στο επίκεντρο το Σιεβιεροντονέτσκ
Το Σιεβιεροντονέτσκ παραμένει για δεύτερη εβδομάδα στο επίκεντρο των εχθροπραξιών, αν και οι Ρώσοι κατέχουν ήδη το μεγαλύτερο μέρος του. Ο ρωσικός στρατός προσπαθεί να περικυκλώσει τους Ουκρανούς που πολεμούν στην πόλη και να αποκόψει τη μοναδική δίοδο ανεφοδιασμού τους.
Περίπου 15.000 από τους 100.000 κατοίκους του Σιεβιεροντονέτσκ παραμένουν στην πόλη, και πολλοί έχουν καταφύγει στο τεράστιο εργοστάσιο χημικών Αζότ. Το Σιεβιεροντονέτσκ αποτελεί σημαντικό βιομηχανικό κέντρο της Ανατολικής Ουκρανίας και είναι η πόλη απ’ όπου ξεκίνησε η φιλορωσική αποσχιστική τάση το 2004, ως απάντηση στη φιλοευρωπαϊκή «πορτοκαλί επανάσταση» στο Κίεβο.
Το Σιεβιεροντονέτσκ και το γειτονικό Λισιτσάνσκ είναι οι τελευταίες πόλεις του Λουχάνσκ που παραμένουν σε ουκρανικά χέρια. Οταν τις καταλάβει ο ρωσικός στρατός, θα ελέγχει όλο το Λουχάνσκ και στη συνέχεια θα στρέψει την προσοχή του στο Κραματόρσκ, μια από τις τελευταίες βιομηχανικές πόλεις που ελέγχει το Κίεβο στο Ντονέτσκ.
Εξοπλίζουν με νέα όπλα το Κίεβο
Η πρώτη γραμμή του πολέμου εκτείνεται επί 1.000 χιλιόμετρα, σε ένα τόξο που ξεκινά έξω από το Χάρκοβο, στα βορειοανατολικά, μέχρι το Μικολάιβ στα νότια, στις όχθες της Μαύρης Θάλασσας. Οι ΗΠΑ θα στείλουν, μεταξύ άλλων, στην Ουκρανία το προηγμένο πυραυλικό σύστημα Himars με πυρομαχικά που φθάνουν ως 80 χλμ. (και όχι πυραύλους βεληνεκούς άνω των 200 χλμ.) αφού προηγουμένως εξασφάλισαν τη δέσμευση του Κιέβου ότι δεν θα χρησιμοποιηθούν για να πλήξουν στόχους εντός της Ρωσίας. Η Γερμανία θα στείλει, μεταξύ άλλων, στην Ουκρανία ένα εξελιγμένο σύστημα αεράμυνας με ραντάρ για τον εντοπισμό των θέσεων του ρωσικού Πυροβολικού.
«Αν η Ρωσία δεν πληρώσει βαρύ τίμημα για τις πράξεις της, θα σταλεί το μήνυμα σε επίδοξους επιδρομείς ότι και εκείνοι μπορούν να καταλάβουν εδάφη και να υποτάξουν άλλες χώρες» έγραψε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν σε άρθρο του στους «New York Times» αυτή την εβδομάδα, στο οποίο εξηγεί τους στόχους του πολέμου στην Ουκρανία, σημειώνοντας ότι η ανατροπή του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν δεν είναι ένας από αυτούς.
Αν και οι διαφορές ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού παραμένουν (ο αμερικανικός Τύπος σχεδόν χλευάζει τους ευρωπαίους ηγέτες που προτρέπουν τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να δεχθεί εδαφικές απώλειες προς χάρη μιας εκεχειρίας), η υιοθέτηση του έκτου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας από την ΕΕ αυτή την εβδομάδα επιτρέπει στη Δύση να παρουσιάζει κοινό μέτωπο απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.
Μπλόκο στο ρωσικό πετρέλαιο
Οι νέες ευρωπαϊκές κυρώσεις περιλαμβάνουν πλήρη απεξάρτηση από τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέσω τάνκερ (σταδιακά ως τα τέλη του έτους, με εξαίρεση τη Βουλγαρία που έχει περιθώριο ως τα τέλη του 2024) ενώ εξαιρείται η μεταφορά ρωσικού πετρελαίου μέσω του αγωγού Ντρούζμπα. Απαγορεύεται επίσης η ασφάλιση των τάνκερ που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο προς οποιονδήποτε προορισμό από τις ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες (δίνεται περιθώριο ένα εξάμηνο για την τήρηση των υπαρχόντων συμβολαίων).
Στόχος του μέτρου αυτού είναι να δυσχεράνει τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου σε άλλες αγορές εκτός της Δύσης και συνδυάζεται με παρόμοια απαγόρευση που αποφάσισε το Λονδίνο για τις βρετανικές ασφαλιστικές εταιρείες, όπως οι Lloyd’s. Μένει να φανεί αν οι θαλάσσιες μεταφορές πετρελαίου θα στραφούν σε εναλλακτικές ασφαλιστικές από τη Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα ή θα επιλέξουν ανασφάλιστα ταξίδια, κάτι το οποίο όμως θα τους αποκλείσει από πολλά λιμάνια.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΕ αποφάσισε να βάλει στο στόχαστρο των κυρώσεων τις ασφαλιστικές εταιρείες και όχι τα ίδια τα τάνκερ επειδή πολλοί απαιτούσαν να απαγορευτούν συγχρόνως οι μεταφορές με ιαπωνικά και βρετανικά τάνκερ αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο δεν φαινόταν διατεθειμένο να συμφωνήσει.
Πέντε κράτη της ΕΕ εξυπηρετούνται από τον αγωγό Ντρούζμπα: η Γερμανία και η Πολωνία που συμφώνησαν να διακόψουν τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου ως το τέλος του 2022, η Σλοβακία και η Τσεχία που εξαιρέθηκαν αλλά δήλωσαν ότι ήδη έχουν ξεκινήσει ενέργειες για να απεξαρτηθούν από το ρωσικό πετρέλαιο και η Ουγγαρία που όχι μόνο εξαιρείται αλλά και, αν διακοπεί η τροφοδοσία της από τον Ντρούζμπα που διέρχεται μέσω Ουκρανίας, θα μπορεί να εισάγει ρωσικό πετρέλαιο με άλλους τρόπους.
Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΣΙΤΗΡΑ
Η Τουρκία ανακοίνωσε ότι αναμένει τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ την Τετάρτη (8/6) για να συζητήσουν την πιθανή αποστολή ουκρανικών σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Οι τεχνικές λεπτομέρειες (π.χ. ασφαλής διάδρομος για τα πλοία, καθαρισμός ναρκών κ.λπ.) είναι εύκολο να συμφωνηθούν ώστε να αποφευχθεί η επισιτιστική κρίση, αλλά οι ρωσικές απαιτήσεις (π.χ. άρση κυρώσεων για τον ρωσικό εξαγωγικό στόλο κ.λπ.) είναι δυσκολότερο να ικανοποιηθούν.
