Στις 29 – 30 Ιουνίου στη Μαδρίτη θα γίνει η Σύνοδος του ΝΑΤΟ με τα περιθώρια για να βρεθεί λύση με τη στάση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στο αίτημα ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Συμμαχία να μικραίνουν.
Από τη μία ο Τούρκος πρόεδρος συνεχίζει τα «παζάρια» για να κάνει πέρα τις αντιρρήσεις του, ενώ από την άλλη ο Γενς Στόλτενμπεργκ, γραμματέας της Συμμαχίας, καλεί τους αξιωματούχους από τις τρεις εμπλεκόμενες χώρες τις επόμενες μέρες σε κοινή συνάντηση.
Αμετακίνητος δείχνει ο Ερντογάν
Μιλώντας στην κοινοβουλευτική ομάδα του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), ο Τούρκος πρόεδρος επέμεινε στις αντιρρήσεις του αναφορικά με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, καυτηρίασε τους Ευρωπαίους για τη στάση τους στο Κουρδικό και καθόρισε τους στόχους της νέας στρατιωτικής εισβολής του στη βόρεια Συρία, την οποία έχει ήδη προαναγγείλει.
«Εισερχόμαστε στη νέα φάση της προσπάθειάς μας να δημιουργήσουμε μια ζώνη ασφαλείας πλάτους 30 χιλιομέτρων κατά μήκος των νοτίων συνόρων μας. Θα εκκαθαρίσουμε το Ταλ Ριφάτ και το Μάνμπιτζ από τους τρομοκράτες και ύστερα θα κάνουμε το ίδιο σε άλλες περιοχές, βήμα βήμα», ανέφερε ο Τούρκος πρόεδρος.
Η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει τα τελευταία χρόνια τρεις εισβολές στη βόρεια Συρία, σε περιοχές που κατοικούνται κατά κύριο λόγο από Κούρδους, με στόχο να συντρίψει τη στρατιωτική πολιτοφυλακή Μονάδες Λαϊκής Προστασίας (YPG), την οποία θεωρεί παρακλάδι του αποσχιστικού, κουρδικού κόμματος ΡΚΚ, παρότι αποτελεί σύμμαχο των Αμερικανών στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους. Η χθεσινή προαναγγελία του Ερντογάν προκάλεσε αίσθηση, καθώς από τις δύο κουρδικές πόλεις που ανέφερε, το μεν Ταλ Ριφάτ προστατεύεται από ρωσικές δυνάμεις, το δε Μάνμπιτζ από αμερικανικές.
Στην ίδια ομιλία, ο Ερντογάν δήλωσε ότι δεν έχει λάβει ακόμη καμία συγκεκριμένη απάντηση από τη Σουηδία και τη Φινλανδία αναφορικά με τις αιτιάσεις που έχει διατυπώσει η χώρα του, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν σκέφτεται να άρει το βέτο για την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ.
«Βάσιμες ανησυχίες εθνικής ασφαλείας»
Προσέθεσε, δε, ότι οι αντιρρήσεις της Τουρκίας δεν απορρέουν από πολιτικό οπορτουνισμό, αλλά από βάσιμες ανησυχίες εθνικής ασφαλείας. Από την πλευρά της, η υπουργός της Σουηδίας Μαγκνταλένα Άντερσον δήλωσε από τη Στοκχόλμη ότι η κυβέρνησή της θα διαβιβάσει στην Άγκυρα τις απαντήσεις της για τα ζητήματα που έχουν τεθεί και ότι σκοπεύει να συνεχίσει εποικοδομητικές συναντήσεις με την τουρκική πλευρά προς άρση των «παρεξηγήσεων».
Στο Βερολίνο, έγινε γνωστό ότι το τουρκικό ΥΠΕΞ κάλεσε τον Γερμανό πρεσβευτή προκειμένου να συζητήσει μαζί του τα μέτρα που έχει λάβει και που σκοπεύει να λάβει η Γερμανία εναντίον του ΡΚΚ.
Θα θέσει θέμα Κυπριακού;
Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Express, η ελληνοτουρκική διαμάχη που αφορά στην επίλυση του Κυπριακού μπορεί να αποτελέσει το τελευταίο εμπόδιο στις ελπίδες του ΝΑΤΟ για ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Συμμαχία ώστε να αντιμετωπιστεί η απειλή από τη Ρωσία.
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της, «η Τουρκία εξετάζει το ενδεχόμενο να θέσει το καθεστώς της βόρειας Κύπρου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων προκειμένου να δεχτεί την ένταξη των δύο χωρών στη Δυτική αμυντική συμμαχία».
Πηγή προσκείμενη στον Ερσίν Τατάρ, επιβεβαίωσε ότι τηλεφώνησε στον πρόεδρο Ερντογάν για να ζητήσει να τεθεί στο τραπέζι των συνομιλιών του ΝΑΤΟ το καθεστώς της βόρειας Κύπρου.
Η πηγή δήλωσε: «Γνωρίζω ότι έγινε το τηλεφώνημα και καταλαβαίνω ότι ο πρόεδρος Τατάρ έλαβε θετική απάντηση. Γιατί να μην χρησιμοποιήσουμε κάθε μοχλό πίεσης που μπορούμε σε αυτή την κατάσταση; Η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν χρησιμοποιήσει το βέτο τους στην ΕΕ για να εμποδίσουν την επίτευξη οποιασδήποτε προόδου και είναι καιρός να επιλυθεί αυτή η αδικία».
Ο Τατάρ αποκάλυψε σε συνέντευξή του στην Sunday Express ότι στόχος του είναι να αναγνωριστούν ως ανεξάρτητο κράτος. Παράλληλα, φαίνεται να πιστεύει ότι οι προσπάθειες να επανενωθούν οι δύο πλευρές της Κύπρου είναι πλέον μάταιες.
Οι πρωτοβουλίες του Στόλτενμπεργκ
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε σήμερα ότι θα προσκαλέσει τις επόμενες ημέρες στις Βρυξέλλες κορυφαίους αξιωματούχους από τη Σουηδία, τη Φινλανδία και την Τουρκία για μια συνάντηση με αντικείμενο την αντίθεση της Άγκυρας στην ένταξη των δύο χωρών στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
«Είμαι σε στενή επαφή με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ερντογάν και με τους ηγέτες της Φινλανδίας και της Σουηδίας», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξη Τύπου στην Ουάσινγκτον, μετά τη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν.
Ο Στόλτενμπεργκ συναντήθηκε και με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, στον οποίο ξεκαθάρισε τη στάση του ΝΑΤΟ.
Τι θα γίνει αν δεν άρει το βέτο ο Ερντογάν;
Σε μια προσπάθεια να προβλέψει όσα θα μπορούσαν να ακολουθήσουν, εάν η Άγκυρα δεν δώσει το τελικό ΟΚ για την ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας, ο Αμερικανός ερευνητής του Foreign Policy υποστηρίζει πως σε μια τέτοια περίπτωση:
- Η Σουηδία και η Φινλανδία θα μπορούσαν να αρχίσουν να αντιμετωπίζονται ως de facto μέλη της Συμμαχίας χωρίς επισήμως να είναι, με τις ΗΠΑ να επιβλέπουν τις εκεί αποστολές συμμαχικών δυνάμεων παρά το αδιέξοδο.
- Σύμμαχοι θα μπορούσαν να αρχίσουν να πραγματοποιούν κοινά στρατιωτικά γυμνάσια με τις σουηδικές και φινλανδικές δυνάμεις (πράγμα που ήδη γίνεται).
- Σύμμαχοι θα μπορούσαν να αρχίσουν να αγνοούν την Τουρκία και τις ενστάσεις της σε διμερές επίπεδο, αυξάνοντας όμως έτσι την πίεση προς την πλευρά της Άγκυρας.