Βαθμολογία
5: εξαιρετική
4: πολύ καλή
3: καλή
2: ενδιαφέρουσα
1: μέτρια
0: απαράδεκτη
«Το γεγονός» («L’événement», Γαλλία, 2021) της Οντρέ Ντιγουάν
Παρμένο από τις βιωματικές εμπειρίες της Ανί Ερνό τις οποίες μετέφερε η ίδια σε ένα μυθιστόρημα που έκανε θόρυβο στην Γαλλία (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση Ρίτας Κολαΐτη), το «Γεγονός» σχολιάζει με τρόπο καίριο, ευθύ και χωρίς να μασά τα λόγια του, τον αγώνα που έκαναν γυναίκες παλαιότερων εποχών προκειμένου να ξεπεράσουν τερατώδη εμπόδια που θα μπορούσαν να κοστίσουν ολόκληρη την ζωή της.
Η εγκυμοσύνη της νεαρής φοιτήτριας που είναι το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας (Αναμαρία Βαρτολομέι), alter ego φυσικά της Ερνό, απειλεί την πανεπιστημιακή της καριέρα, την μια και μοναδική προτεραιότητα στη ζωή της. Αν όμως η κατάστασή της μαθευτεί, όλα γι’ αυτήν, θα έχουν τελειώσει. Και για να γίνουν τα πράγματα ακόμα χειρότερα και να μπούμε πλήρως στα «παπούτσια» της κοπέλας, αρκεί να πούμε ότι η Ανί είναι από την επαρχία και ότι στην δεκαετία του 1960, περίοδος εξέλιξης της ιστορίας, η έκτρωση απαγορευόταν στην Γαλλία (και βεβαίως όχι μόνο). Οσο οι μέρες περνούν, τόσο το πρόβλημα, εκ των πραγμάτων διογκώνεται και όλοι γνωρίζουμε τι μπορεί να συμβεί αν σε ένα τέτοιο ζήτημα η συγκεκριμένη περίοδος εξαντληθεί χωρίς να έχει γίνει κάτι.
Στην ουσία η Ντιγουάν έφτιαξε ένα θρίλερ, στο οποίο ο «κακός», ο εχθρός, είναι η ίδια η κοινωνία που μετατρέπεται σε ασφυκτικό κλοιό και μέρα με την μέρα σφίγγει όλο και περισσότερο την Ανί οδηγώντας την στην ασφυξία, αν όχι στην παράνοια. Αυτή η διαδρομή στην οποία η φωτεινότητα του μυαλού της Ανί αντιπαρατίθεται με το σκοτάδι των άθλιων σημείων στα οποία προσπαθεί μόνη να βρει την λύση, έχει κάτι το σπαρακτικό και συγχρόνως ανατριχιαστικό · σαν να οδηγείσαι μαζί της σε μια επίγεια κόλαση. Και αν σκεφτεί κανείς ότι ακόμα και σήμερα, υπάρχουν σημεία στον πλανήτη όπου παρόμοιες καταστάσεις συμβαίνουν, η ταινία γίνεται ακόμα πιο σημαντική, λόγος για τον οποίο δικαιολογείται και η βράβευσή της στο περσινό φεστιβάλ Βενετίας με τον Χρυσό Λέοντα.
Βαθμολογία: 3 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΘΗΝΑΙΑ – ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ – ΨΥΧΙΚΟ – ΧΛΟΗ – ΑΡΤΕΜΙΣ – ΛΙΛΑ – ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΑΛΕΞ
————————————————-
«18» (Ελλάδα, 2022) του Βασίλη Δούβλη
Η οξυδερκής παρατήρηση και μια προσπάθεια εξερεύνησης του χαρακτήρα των νεαρών ηρώων που βρίσκονται σε πρώτο πλάνο στο «18» (Ελλάδα, 2022) και όχι οι πράξεις τους είναι που κερδίζουν κυρίως την προσοχή σου παρακολουθώντας την ταινία του Βασίλη Δούβλη. Είναι έφηβοι στα 18, οι περισσότεροι ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες, τα όνειρά τους διαφέρουν και η χώρα στην οποία ζουν δεν λες ότι βρίσκεται ακριβώς στο πλευρό τους. Το σχολείο κάνει ότι μπορεί για να βοηθήσει, όμως το ίδιο το κοινωνικό σύστημα δεν τους επιτρέπει να ζήσουν και να ονειρευτούν όπως ενδεχομένως θα ήθελαν.
Με σύμβουλο σεναρίου τον συγγραφέα Αλέξη Σταμάτη, ο Δούβλης έπλασε μερικά πορτρέτα παιδιών της «διπλανής πόρτας» που γνωρίζουμε καλά, γι’ αυτό και μπορούμε να ταυτιστούμε μαζί τους. Αφήνοντας στον αποδέκτη την όποια κριτική της κατάστασης, ο σκηνοθέτης απλώς καταγράφει. Η κάμερά του «ρουφά» με όρεξη και αεικίνητα τα δρώμενα τα οποία υπηρετούν με πάθος νέοι, άγνωστοι ηθοποιοί (Ιωσήφ Γαβριελάτος, Νικολάκης Ζεγκίνογλου, Αναστάσης Λαουλάκος, Κλέλια Ανδριολάτου, Μαρίνα Ανυφαντή, Βασίλης Ντάρμας κ.α.) δίπλα σε παλαιότερους ,έμπειρους (Δημήτρης Λάλος, Νίκος Γεωργάκης, Μαρία Σκουλά, Γιώργος Συμεωνίδης, Θεοδώρα Τζήμου κ.α.).
Με μικρές πινελιές που μοιάζουν με ψηφίδες ενός μεγάλου πάνελ κοινωνικού μαρασμού, μιας χώρας που αιμορραγεί, το «18» αναφέρεται σε φαινόμενα όπως της Χρυσής Αυγής και του φυλετικού ρατσισμού, της εφιαλτικής επιρροής που ασκούν τα κινητά τηλέφωνα στην ζωή μας, της βίας για την βία και της ανυπαρξίας εννοιών όπως οικογενειακή υποστήριξη και θαλπωρή. Είναι λιγάκι ειρωνικό που τελικά η Ελλάδα του 2022 στο «18» κατάφερε να μοιάσει με την Γαλλία του 1995 στο «Μίσος» του Ματιέ Κασοβίτς.
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: VILLAGE ΡENTH – ΑΛΕΚΑ – ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ – ΒΟΞ – ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ – ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ – ΦΙΛΙΠ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: CINEMA ONE κ.α.
————————————————-
«Men» (Αγγλία, 2022) του Άλεξ Γκάρλαντ
Όμορφο να βλέπουμε που και που ένα θρίλερ της παλιάς «σχολής», τότε που προτεραιότητα δεν ήταν οι αμέτρητοι (και ανούσιοι) κουβάδες αίματος αλλά η ατμόσφαιρα, ο εσωτερικός κόσμος των ηρώων, η προσπάθεια κατανόησής τους, μα και μια πρωτότυπη ιδέα ικανή να σου κινήσει το ενδιαφέρον μέχρι την στιγμή του φινάλε. Όλα αυτά τα στοιχεία υπάρχουν στο «Men» του Βρετανού συγγραφέα και ενίοτε σκηνοθέτη Αλεξ Γκάρλαντ (θυμίζουμε ότι είναι ο δημιουργός της «Παραλίας» που έγινε ταινία από τον Ντάνι Μπόιλ το 2000 και σκηνοθέτης του «Από μηχανής»).
Εδώ, για να ξαλαφρώσει κάπως από το βαρύ φορτίο των τύψεων και των ενοχών που κατακλύζουν την ζωή της, μια νεαρή γυναίκα (Τζέσι Μπάκλεϊ) αποφασίζει να νοικιάσει μια τεράστια έπαυλη στην επαρχία με σκοπό να τα βρει με τον εαυτό της και να ηρεμήσει. Φυσικά θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο και η κοπέλα θα βρεθεί αντιμέτωπη με έναν ανεμοστρόβιλο απειλών όπου το ανδρικό στοιχείο φαίνεται να πρωτοστατεί αφού στην περιοχή υπάρχουν μόνο άνδρες οι οποίοι με έναν πολύ δυσάρεστο τρόπο μοιάζουν κιόλας μεταξύ τους (Ρόρι Κινίαρ).
Όμως όλα αυτά δεν γίνονται ωμά και απροκάλυπτα σαν να σου τα πετούν με αγοραίο τρόπο στη μούρη · αντιθέτως, ο Γκάρλαντ επεξεργάζεται με υπομονή την ιστορία του, βγάζει με μέτρο τα κόλπα μέσα από το μαγικό του καπέλο. Και το αναπόφευκτο ερώτημα αν τα όσα βλέπουμε να συμβαίνουν βρίσκονται ή όχι στο μυαλό της ηρωίδας, μένει καλά σφραγισμένο ως το τέλος αυτής της έξυπνης ταινίας που έχει κάτι από την ατμόσφαιρα των θρυλικών Hammer Studios τα οποία διέπρεψαν στο είδος του θρίλερ στην δεκαετία του 1960 και του 1970.
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: OΛΑ ΤΑ VILLAGE – TOWN CINEMAS – ΑΘΗΝΑΙΟΝ – ΑΕΛΛΩ – ΕΚΡΑΝ – ΟΝΑΡ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE COSMOS – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – ΕΛΛΗΝΙΣ κ.α.
————————————————-
«Μαύρα γυαλιά» («Occhiali neri», Ιταλία, 2022) του Ντάριο Αρτζέντο
Αν ο Αλεξ Γκάρλαντ ανέτρεξε στο κινηματογραφικό παρελθόν για να το ανανεώσει προσθέτοντας το δικό του «άγγιγμα» στο «Men», ο Ντάριο Αρτζέντο, στα «Μαύρα γυαλιά» («Occhiali neri», Ιταλία, 2022), όπου ένας δολοφόνος κατ’ εξακολούθηση στοχεύει πόρνες πολυτελείας, δείχνει να παραμένει αθεράπευτα «κολλημένος» στο παρελθόν και μάλιστα στο …δικό του. Η ταινία στην οποία κεντρικό πρόσωπο είναι μια γυναίκα (Ιλένια Παστορέλι – φωτογραφία) που ενώ γλίτωσε τον φόνο έχασε την όρασή της και τώρα αναζητεί τον υπαίτιο, δεν έχει τίποτα καινούργιο συγκρινόμενη με τα θρίλερ που ο Αρτζέντο γύριζε στη δεκαετία του 1970, του 1980, του 1990 και πάει λέγοντας. Είτε βλέπεις το «Τενεμπρε» είτε τα «Μαύρα γυαλιά» το ίδιο και το αυτό. Επομένως, το φαν κλαμπ του Ιταλού σκηνοθέτη θα χαρεί ιδιαιτέρως και όλοι οι υπόλοιποι θα αναρωτηθούν πως είναι δυνατόν μετά από 60 χρόνια καριέρας στην σκηνοθεσία, ο Αρτζέντο να μην μπορεί ακόμα να αποσπάσει μια στοιχειωδώς καλή ερμηνεία παρότι στην ατμόσφαιρα είναι όντως ασύγκριτος;
Bαθμολογία: 1
ΑΘΗΝΑ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΣΙΝΕ ΦΛΕΡΥ – ΟΑΣΙΣ – ΤΡΙΑΝΟΝ – ΣΤΕΛΛΑ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΝΑΤΑΛΙ
————————————————-
EΠΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ
«Βρώμικος παράδεισος» («After blue», Γαλλία, 2021). Οικολογία, επιστημονική φαντασία, μητρότητα, μακρινοί πλανήτες, σούπερ ηρωίδες, εικόνες που παραπέμπουν σε μεσαιωνική περιπέτεια… Ολα αυτά και ακόμα περισσότερα, ζουληγμενα σε ένα όγκο ασυναρτησίας 130’ με πολύχρωμες εικόνες, κραυγές απελπισίας, μπόλικα αίμα και μια ιστορία που απαιτεί μεγάλα κουράγια από τον αποδέκτη απλώς και μόνο για να την δει – χώρια από το να την καταλάβει, κάτι που δείχνει αδύνατο. Θα αρέσει σε όσους γοητεύονται από το ξάφνιασμα του πειραματικού σινεμά, θα εξουθενώσει όλους τους υπόλοιπους (στους οποίους συμπεριλαμβάνεται ο υπογράφων). Άλλο ένα ντελιριακό ξέσπασμα από το «άγριο αγόρι» του γαλλικού αβάν γκαρντ σινεμά Μπερτράν Μανικό («Τα άγρια αγόρια»).
Bαθμολογία: 0
ΑΘΗΝΑ: ΡΙΒΙΕΡΑ – ΔΙΑΝΑ κ.α.
«Ελκάνο και Μαγγελάνος – Ο πρώτος περίπλους της γης» («Elcano y Magallanes. La primera vuelta al mundo», Ισπανία, 2019). Εκπαιδευτικού χαρακτήρα κινούμενα σχέδια των Χοσέ Αντόνιο, Γκαρμπίνιε Λοσάνα που με μυθοπλαστική αφήγηση καταγράφουν την ιστορία των θρυλικών θαλασσοπόρων Φερδινάνδου Μαγγελάνου και Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο οι οποίοι κατόρθωσαν τον πρώτο περίπλου της Γης ξεπερνώντας τεράστια εμπόδια. Προβάλλονται μεταγλωτισμένα στα ελληνικά.
Βαθμολογία: 2 ½
ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – TOWN CINEMAS – ΑΘΗΝΑΙΟΝ – ΑΕΛΛΩ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE κ.α.
ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΕΙΣ
«Κάτω από το ηφαίστειο» («Under the volcano», ΗΠΑ, 1984) Ηφαιστειωδης ερμηνεία από τον υποψήφιο για Οσκαρ 1984 Αλμπερτ Φίνεϊ (1936 – 2019) στον ρόλο του βρετανού πρόξενου στο Μεξικό ενώ παρακολουθούμε μία εφιαλτική ημέρα από την άθλια ζωή του (η μέρα του εορτασμού των Νεκρών). Ο σημαντικότερος κινηματογραφικός ήρωας του Φίνεϊ (φωτογραφία), ένας «τελειωμένος» αλκοολικός που σέρνεται στην απόγνωση, τη θλίψη για τον ετεροθαλή αδελφό του αλλά και τον τρόμο της απόρριψης από τη γυναίκα του (Ζακλίν Μπισέ). Αξίζει να επισημανθεί ότι ο Φίνεϊ παίζει σε όλη την ταινία τον μεθυσμένο (και σύμφωνα με δηλώσεις του ήταν πραγματικά μεθυσμένος) Να πως ο μέγας Τζον Χιούστον «διάβασε» τις σελίδες του ομότιτλου λογοτεχνικού αριστουργήματος του Μάλκολμ Λόουρι. Μην την χάσετε ή ξαναδείτε την!
Βαθμολογία: 4
(δεν υπήρξε ενημέρωση αιθουσών)
«Οι έρωτες μιας ξανθιάς» («Lasky jedni glavovlasky», Τσεχοσλοβακία, 1965) Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, μια Τσεχοσλοβάκα επαρχιωτοπούλα (Χάνα Μπρέικοβα) αποπειράται την προσωπική της επανάσταση αναζητώντας τα μεγαλεία της μεγάλης πόλης. Στην δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του ,ο Τσέχος σκηνοθέτης Μίλος Φόρμαν (1932 – 2018), εκφράζει την άποψή του για την σεξουαλική επανάσταση της δεκαετίας του ‘60 με φόντο την σκληρή, απρόσωπη σοσιαλιστική κοινωνίας της Ανατολικής Ευρώπης, την οποία επρόκειτο τελικά κι εκείνος να εγκαταλείψει για τα μεγαλεία της Αμερικής («Στη φωλιά του κούκου», «Αμαντέους»). Μετά το «Πέτρος και Πάολα» (1963) και πριν από το «Φωτιά πυροσβέστες» (1967) η ταινία «Οι έρωτες μιας ξανθιάς» αποτελεί το δεύτερο μέρος της «κοινωνικής τριλογίας» του Φόρμαν που ονομάστηκε προάγγελος της Άνοιξης της Πράγας. Υπήρξε υποψήφια για το Οσκαρ καλύτερης ταινίας
Βαθμολογία: 3 ½
ΑΘΗΝΑ: ΣΤΟΥΝΤΙΟ – ΔΙΑΝΑ κ.α.