Είσαι στο Παρίσι, ας πούμε· βλέπεις γύρω σου ευρύχωρα βουλεβάρτα, πανύψηλες καστανιές στα ευρύχωρα πεζοδρόμιά τους, τα νερά του Σηκουάνα να κυλούν ήσυχα, μεγαλοπρεπή μέγαρα, ονόματα σε δρόμους, στενά και πλατείες που σου θυμίζουν την «Παναγία των Παρισίων», πανεπιστήμια και εκκλησίες που κουβαλούν πάνω τους την πατίνα αιώνων, πάρκα με λίμνες όπου στις αλέες τους συνταξιούχοι παίζουν pétanque με σιδερένιες βαριές μπάλες – και λες μέσα σου «για μένα έχουν γίνει όλα αυτά, εδώ είμαι, δικά μου είναι».
Ετσι ένιωθα στις αλέες του Πάρκου μας το βράδυ που πήγα να δω τα Plasmata: το θέλω και με θέλει αυτό, εδώ ανήκω. Σε κατέκλυζε η τόση ομορφιά που ξεχυνόταν από τις οθόνες, τα δέντρα, τα άνθη – από το άγαλμα του Κωνσταντίνου ως την αρχή της πλατείας Πρωτομαγιάς.
l Αυτό έχει η ψηφιακότητα: κάνει για έναν μήνα το Πεδίον Αρεως πολύτιμο όσο ο Jardin du Luxembourg, το Central Park, το Regent’s Park, οι Giardini Reali της πόλης που δεν είχε ποτέ βασιλιάδες. Είναι μεγάλη παρηγοριά στις ημέρες τούτες τις δύσκολες να πέφτεις πάνω σε ομορφιά που τη θέλεις και σε θέλει – και να πιστεύεις πως μόνο εσένα θέλει, γιατί μόνο εσύ ξέρεις να την εκτιμάς.
l Οι βενετσιάνικοι Giardini Reali είναι η καρδιά της Μπιέναλε της Βενετίας – ας καθιερωθεί λοιπόν «Ψηφιακή Μπιενάλε Πάρκου και Αρχιπελάγους», να νιώθουμε ανάταση και εμείς οι θαλασσοδαρμένοι και εγκαταλελειμμένοι ναυτικοί.
Από τον Λάιμπνιτς
στον Ερντογάν
Θα πηγαίνω κάθε βράδυ, το αποφάσισα – θα ξεφύγω από τα καθέκαστα, την τύρβη των επιμέρους και θα γίνω ολιστικός, όπως συνέστησε ο Πρωθυπουργός σε εμάς τους νέους: δεν μπορεί να είναι «μοναδικό κίνητρο το να βγάζει κανείς ολοένα και περισσότερα λεφτά». Πρέπει «να βλέπουμε τη ζωή μας λίγο πιο σφαιρικά, λίγο πιο ολιστικά».
Κάτι τους πιάνει τους πρωθυπουργούς τον Μάη μήνα του τρίτου έτους της θητείας τους: στις 23 Μαΐου 2018 ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε στη Βουλή το «ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης» για την τετραετία 2018-2022. Μέρα τη μέρα, τέσσερα χρόνια μετά, στις 24 Μαΐου εφέτος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μας παρότρυνε τους νέους να είμαστε «ολιστικοί».
Η αιτία πρέπει να είναι ότι ύστερα από τρία χρόνια διακυβέρνησης διαπιστώνεις πόσο δύσκολο είναι να κάνεις κάτι το συγκεκριμένο για να το επικαλεστείς στις εκλογές που πλησιάζουν και το ρίχνεις στην «ολιστικότητα» – την κοινωνική ο αριστερός Τσίπρας, την ατομική ο φιλελεύθερος Μητσοτάκης.
Η ατομική ολιστικότητα είναι καλύτερη: αν δεν επτιτευχθεί, ευθύνεσαι εσύ και όχι ο Πρωθυπουργός. Αλλά μήπως ξέρει κανείς τι είναι αυτό το προς επίτευξιν «ολιστικό»; Πάνω από 1.000 χρόνια διεξάγεται γιγαντομαχία μεταξύ νομιναλιστών και ουσιοκρατών για το αν υπάρχει το «όλον», το «καθόλου» που θα έλεγε ο αριστοτελιστής Μπούφος ή μόνο τα «επιμέρους», τα «καθ’ έκαστον».
Φιλοσοφικώς και υπό νομιναλιστικήν έποψιν το «ολικόν» είναι πομφόλυγα με την οποία περικλείεις άτομα και κοινωνίες – σπάει και ανακαλύπτουμε πως κάτι ξέρουν οι μαθηματικοί που μιλούν για σύνολα και αποφεύγουν ολότητες του τύπου «το σύνολο όλων των συνόλων» όπως ο διάολος το λιβάνι, όπως οι πολιτικοί το συγκεκριμένο.
l Το κακό είναι πως διακρίνει και τον Ταγίπ Ερντογάν «ολιστικότητα»: είναι ή του ύψους ή του βάθους – για τούτο με τον Κώστα Καραμανλή τον Μικρό έως Ελάχιστο έγιναν κουμπάροι, ενώ τον Κυριάκο Μητσοτάκη τον διέγραψε ρητά: «Για μένα δεν υπάρχει Μητσοτάκης» είπε. Γιατί τον πρόδωσε: πήγε στην Αμερική και καταχειροκροτήθηκε στην πασαρέλα της Ουάσιγκτον ενώ εκείνον ούτε για καφέ δεν τον φωνάζουν.
Οπότε προκύπτει μεγαλύτερο οντολογικό πρόβλημα από αυτό του «καθόλου»/«καθ’ έκαστον», που συνδέεται με «είναι/μη-είναι», με το τρομερό ερώτημα του Λάιμπνιτς:
l Γιατί να υπάρχει κάτι τι και να μην υπάρχει τίποτα;». Ο Ερντογάν απαντά ότι «είναι ηλίθιο ερώτημα: και αν υπάρχει κάτι, το καταργούμε αν δεν μας αρέσει» – για τούτο και ο Λάιμπνιτς από διπλωμάτης κατέληξε βιβλιοθηκάριος· γρι δεν καταλάβαινε από υψηλή πολιτική.
Το πρόβλημα είναι ότι, όπως μπορεί να του εξηγήσει ο Πούτιν, για να καταργήσεις τον πρωθυπουργό, πρέπει να καταργήσεις και τη χώρα και αυτό δημιουργεί προβλήματα όχι μόνο στον Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά σε όλους μας, ημερολόγιό μου.
l Και ενώ στο Πεδίον Αρεως ευφραινόμαστε, νιώθουμε ανάταση και προσδοκάμε τα καλύτερα, ο Αρης στην Ουκρανία ρημάζει· γυρίζει αγριεμένος σε στέπες και ποτάμια, πόλεις και χωριά, γκρεμίζει, καίει, βιάζει, σφάζει.
Φεύγουν οι άνθρωποι για να γλιτώσουν από το κακό: 6,5 εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν καταφύγει σε άλλες χώρες – στην Πολωνία μόνο βρίσκονται 3,5 εκατομμύρια. Οσοι βρίσκονται και στην Τουρκία από τη Συρία, χρόνια τώρα. Αλλα 8 εκατομμύρια Ουκρανών έχουν φύγει από τις εστίες τους αλλά παραμένουν στο εσωτερικό της χώρας.
Καταργώντας
μαθητές και δασκάλες
Μπροστά σε αυτά τα κακά, φαντάζει μηδαμινό το ότι παρανοϊκός έφηβος οπλίστηκε και δολοφόνησε στο Τέξας 19 παιδάκια, μαθητές/τριες του Δημοτικού, και δύο δασκάλες τους. Μετά ταμπουρώθηκε, τον σκότωσαν ειδικές δυνάμεις. Κανείς δεν ξέρει γιατί το έκανε – ούτε και ο ίδιος μάλλον: για να ξέρεις, πρέπει να σκέφτεσαι.
Η κατάργηση 19 παιδιών μπορεί να είναι μηδαμινής σημασίας μόνο για όσους καταργούν χώρες· αλλά στις τροπολογίες του αμερικανικού Συντάγματος για τα ατομικά δικαιώματα αναφέρεται ρητά: «Το δικαίωμα του λαού να κατέχει όπλα και να οπλοφορεί δεν επιτρέπεται να θιγεί» – δικαίωμα του 1791, τότε που είχες δικαίωμα να κατέχεις και δούλους.
Χρειάστηκε να γίνει σκληρός εμφύλιος πόλεμος για να καταργηθεί το «δικαίωμα στους δούλους». Αλλά μοιάζει να γίνεται κάθε χρόνο εμφύλιος στην Αμερική λόγω της συνταγματικής ελεύθερης οπλοφορίας: 20.000 άνθρωποι, διάβασα, σκοτώθηκαν το 2021 με πυροβόλα όπλα και πουλήθηκαν 20.000.000 όπλα.
Ας πούμε 100 δολάρια το ένα, 2 δισεκατομμύρια τζίρος – όσο η πώληση μόλις 20 F-35. Οι μεγάλοι έμποροι κερδίζουν από την κατάργηση χωρών, οι μικροί από την κατάργηση μαθητών και δασκάλων.
l Αρκετά με τα θλιβερά, άσχημα και βίαια, ημερολόγιό μου· πάω στο Πάρκο μας να δω τα Πλάσματα. Πρωτίστως να δώσω γνωριμία στις μορφές που αναδύονται μέσα από τα δέντρα, στο έργο Eclipse του Tony Oursler – εμείς μόνο βιβλία καταφέραμε να βγαίνουν από τα δικά μας δέντρα εκεί κάτω στο Νιοχώρι.
ΓΡΑΜΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΟ
Δαμαλισμένοι όντες οι άνω των 50 ετών, δεν φαίνεται, Διόδωρε, να κινδυνεύουμε από την ευλογιά των πιθήκων. Ευγνώμονες γαρ που στα νιάτα μας δεν υπήρχαν ακόμη διαδικτυακά – κατά της «βατσίνας» – καφενεία.
ΣΤΑΥΡΟΣ, ΠΙΘΗΚΟΛΟΓΟΣ
Εντάξει, αφού δεν επιθυμεί να ξαναδεί τον Μητσοτάκη, ας του στέλνουμε τον Αντώναρο. Δεν θα χαλάσουμε και τις καρδιές μας…
Γ. Κ., ΚΥΜΗ
Αμόκ ο Ερντογάν: «Μητσοτάκης γιοκ». Καταδικάζει η αντιπολίτευση αλλά ζητεί και αντιδράσεις από εταίρους και συμμάχους. «Τον αναγνωρίζει όλος ο κόσμος» δηλώνει η Κομισιόν, τον χειροκρότησε η Αμερική. Συμφωνούν με αυτούς οι αντιπολιτευόμενοι;
ΚΩΣΤΑΣ ΤΡΙΒΟΛΗΣ, ΓΛΥΦΑΔΑ
Τα πολλά χειροκροτήματα που εισέπραξε ο Μητσοτάκης στο Κογκρέσο οφείλονταν στον «διασκεδαστικό λόγο του» είπε ο Σκουρλέτης υπό την σκέπην «Ομπρέλας» σε περίοδο αναβροχιάς και ξηρασίας.
ΑΒΑΔΑΙΟΣ, ΧΕΡΣΑ ΧΩΡΑΦΙΑ
Μια καλή αφετηρία για την αντιμετώπιση των κρίσεων και προκλήσεων της εποχής μας θα ήταν εμείς οι άνθρωποι να πάψουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε το κυρίαρχο είδος.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΚΑΝΤΟΣ, ΚΟΖΑΝΗ
Το επιτυχές ταξίδι του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ εξόργισε και ενόχλησε τους αλλόδοξους Τούρκους. Εξόργισε και ενόχλησε τους μισαλλόδοξους Συριζαίους που γίναν και αυτοί «Τούρκοι».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΗΤΑΚΟΣ, ΛΑΡΙΣΑ
Από την Ουκρανία στο Τέξας: «Σκότωσε και εσύ, μπορείς». Συνεχές και προαιώνιο μότο της ανθρωπότητας.
ΔΕΣΠΩ ΦΡΑΓΚΑΚΗ, ΑΘΗΝΑ
Εκτιμώ, Διόδωρε, ότι τα πυρά του κουμπάρου κατά Μητσοτάκη θα αποδειχθούν άσφαιρα και θα πάνε στην εσωτερική του πολιτική κατανάλωση και ως προς εμάς απλώς θα ανεβάσουν τα εκλογικά ποσοστά του Κυριάκου!
ΔΑΣΚΑΛΟΣ, ΑΘΗΝΑ
ΠαΣοΚ ανέστη εκ νεκρών, / μεθ’ όλων των παλιών ταγών, / πρωθυπουργών και υπουργών, / μακαριστών και ζωντανών!
Τρέμε κόσμε…
Γ. IDIΟT-ΗΣ, ΑΙΓΙΝΑ
– Και τι είναι αυτό το «ζήστε ολιστικά» που ξεφούρνισε ο Πρωθυπουργός;
– Δεν ξέρω· κάπως σαν αυτοκριτική μου φάνηκε…
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΧΙΑΣ
