Όπως είχε διαρρεύσει νωρίτερα το πρωί της Δευτέρας, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν επί της αρχής να περικόψουν το 90% των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, επιλύοντας το αδιέξοδο με την Ουγγαρία σχετικά με τις σκληρότερες κυρώσεις του μπλοκ στη Μόσχα από την εισβολή στην Ουκρανία τρεις μήνες πριν.

Όπως μεταδίδει το Reuters, διπλωμάτες αναφέρουν ότι η συμφωνία θα ανοίξει τον δρόμο για να τεθούν σε ισχύ τα άλλα μέτρα του έκτου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της αποκοπής της μεγαλύτερης ρωσικής τράπεζας, της Sberbank από το σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων SWIFT.

«Συμφωνία για την απαγόρευση εξαγωγής ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ», έγραψε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ σε tweet στο τέλος της πρώτης ημέρας της διήμερης συνόδου κορυφής των 27 ηγετών του μπλοκ.

«Αυτό καλύπτει αμέσως περισσότερα από τα 2/3 των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία, μειώνοντας μια τεράστια πηγή χρηματοδότησης για την πολεμική της μηχανή. Μέγιστη πίεση στη Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο», υπογράμμισε.

Εξαιρούνται οι αγωγοί

Τα δύο τρίτα του ρωσικού πετρελαίου που εισάγεται από την ΕΕ προέρχονται μέσω δεξαμενόπλοιων και το ένα τρίτο από τον αγωγό Druzhba. Ως εκ τούτου, το εμπάργκο στις εισαγωγές πετρελαίου μέσω θαλάσσης θα ισχύει για τα 2/3 του συνόλου του πετρελαίου που εισάγεται από τη Ρωσία.

Το εμπάργκο θα καλύπτει το 90% όλων των εισαγωγών από τη Ρωσία, εφόσον η Πολωνία και η Γερμανία, που είναι επίσης συνδεδεμένες με τον αγωγό, σταματήσουν να τον αγοράζουν μέχρι το τέλος του έτους.

Το υπόλοιπο 10% θα εξαιρεθεί προσωρινά από το εμπάργκο, ώστε η Ουγγαρία, η οποία αντιδρούσε στη συμφωνία, μαζί με τη Σλοβακία και την Τσεχική Δημοκρατία, που συνδέονται όλες με το νότιο σκέλος του αγωγού, να έχουν πρόσβαση.

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι το έκτο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα καλύπτει το αργό πετρέλαιο, καθώς και τα προϊόντα πετρελαίου, που παραδίδονται από τη Ρωσία στα κράτη μέλη, με μια προσωρινή εξαίρεση για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών», σύμφωνα με δήλωση της 31ης Μαΐου.

Αυτή η προσωρινή εξαίρεση καλύπτει το υπόλοιπο ρωσικό πετρέλαιο που δεν έχει ακόμη απαγορευτεί, δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Συμφωνήσαμε ότι το Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα το συντομότερο δυνατό με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Αυτό είναι λοιπόν ένα θέμα στο οποίο θα επανέλθουμε και στο οποίο θα πρέπει να δουλέψουμε ακόμα, αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός, αυτό που κάναμε σήμερα», είπε, αναφερόμενη στην προσωρινή εξαίρεση.

Οι διαβεβαιώσεις στην Ουγγαρία

Η Βουδαπέστη φάνηκε επίσης να έχει κερδίσει διαβεβαιώσεις από άλλους ηγέτες ότι θα ισχύουν έκτακτα μέτρα «σε περίπτωση αιφνίδιας διακοπής του εφοδιασμού» μετά τις ανησυχίες που εξέφρασε ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν σχετικά με κινδύνους για τον ρωσικό πετρελαιαγωγό που περνά μέσω της Ουκρανίας στην Ουγγαρία.

Ωστόσο, δεν κατέστη άμεσα σαφές πώς τα κράτη μέλη που λαμβάνουν πετρέλαιο από δεξαμενόπλοια θα αποζημιωθούν για το υψηλότερο κόστος σε σύγκριση με εκείνα που θα κρατήσουν ανοιχτούς τους αγωγούς.

Αιχμές Ζελένσκι

Νωρίτερα, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένκσι, μιλώντας μέσω βίντεο προς τους ηγέτες της ΕΕ, τους κατηγόρησε ότι  ήταν πολύ ήπιοι απέναντι στη Μόσχα.

«Γιατί εξαρτάστε από τη Ρωσία, από την πίεσή τους, και όχι το αντίστροφο; Η Ρωσία πρέπει να εξαρτάται από εσάς. Γιατί η Ρωσία εξακολουθεί να κερδίζει σχεδόν ένα δισεκατομμύριο ευρώ την ημέρα πουλώντας ενέργεια;» είπε χαρακτηριστικά ο Ζελένσκι.

Η ΕΕ έχει επιβάλει πέντε γύρους κυρώσεων από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, επιδεικνύοντας πρωτοφανή ταχύτητα και ενότητα δεδομένης της πολυπλοκότητας των μέτρων.

Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε δήλωσε κατά την αποχώρησή του από τις συνομιλίες στις Βρυξέλλες ότι εξεπλάγη από την εξέλιξη των γεγονότων.

«Στην αρχή του βραδιού δεν ήμουν καθόλου αισιόδοξος, αλλά στις 23:00 περίπου, έγινε», είπε, προσθέτοντας ότι οι τεχνικές λεπτομέρειες που δεν έχουν ακόμη επιλυθεί δεν θα πρέπει να είναι δύσκολες.

Πακέτο στήριξης

Η σύνοδος κορυφής κατέληξε επίσης σε συμφωνία για ένα πακέτο δανείων της ΕΕ αξίας 9 δισεκατομμυρίων ευρώ, με μια μικρή συνιστώσα επιχορηγήσεων για την κάλυψη μέρους των τόκων, για την Ουκρανία προκειμένου να διατηρήσει την κυβέρνησή της και να πληρώσει μισθούς για περίπου δύο μήνες.

Οι ηγέτες υποστήριξαν επίσης τη δημιουργία ενός διεθνούς ταμείου για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο, με λεπτομέρειες που θα αποφασιστούν αργότερα.

Η σημερινή ατζέντα

Σήμερα Τρίτη οι ηγέτες θα δεσμευτούν να επιταχύνουν τις εργασίες για να βοηθήσουν την Ουκρανία να μεταφέρει τα σιτηρά της από τη χώρα σε παγκόσμιους αγοραστές μέσω σιδηροδρόμου και φορτηγών, επειδή το ρωσικό ναυτικό μπλοκάρει τους συνήθεις θαλάσσιους δρόμους και να λάβουν μέτρα για να γίνει πιο γρήγορα ανεξάρτητη από τη ρωσική ενέργεια.