Με επίσημη αιτιολογία ότι θέλει να τερματίσει τον «βενζινοτουρισμό» η κυβέρνηση της Ουγγαρίας αποφάσισε, μάλλον αιφινιδιαστικά, την Πέμπτη να απαγορεύσει σε οδηγούς από το εξωτερικό, ακόμη και από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, να προμηθεύονται στην Ουγγαρία φθηνή βενζίνη με κρατική επιδότηση. Συγκεκριμένα: Με την επιδότηση η βενζίνη σούπερ (95 οκτανίων) στοιχίζει 480 φιορίνια το λίτρο, δηλαδή 1,23 ευρώ. Από την Παρασκευή αυτή η τιμή θα είναι διαθέσιμη μόνο για αυτοκίνητα με ουγγρικές πινακίδες. Οι υπόλοιποι οδηγοί θα πληρώνουν την αγοραία τιμή της βενζίνης, που είναι κατά 40% ακριβότερη. Από τον Νοέμβριο του 2021 η ουγγρική κυβέρνηση έχει επιβάλει πλαφόν στην τιμή της βενζίνης και του ντίζελ.
Όπως σημειώνει το Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (APA) η επιδοτούμενη βενζίνη στην Ουγγαρία είναι πολύ φθηνότερη από τις γειτονικές χώρες. Στην Αυστρία και στη Σλοβακία οι οδηγοί πληρώνουν κατά μέσο όρο 1,80 ευρώ το λίτρο, στην Τσεχία και στην Ιταλία 1,87 ευρώ, στη Γερμανία 2,15 ευρώ. Όπως είναι φυσικό, κάθε μέρα χιλιάδες οδηγοί περνούν τα ουγγρικά σύνορα για να «φουλάρουν» σε χαμηλές τιμές, με αποτέλεσμα να προκαλείται συνωστισμός στα βενζινάδικα. Αλλά αυτό δεν είναι κάτι καινούριο για την ΕΕ. Ακόμη και πριν από τη δραματική αύξηση των τιμών στα καύσιμα που επέφερε ο πόλεμος στην Ουκρανία πολλοί οδηγοί από τις δυτικές επαρχίες της Γερμανίας ταξίδευαν στο Βέλγιο ή στο Λουξεμβούργο για να βάλουν βενζίνη σε καλύτερες τιμές. Το ίδιο κάνουν και οδηγοί από τη Βόρεια Ελλάδα που προτιμούν να βάζουν βενζίνη στη γειτονική Βουλγαρία.
«Σαφής παραβίαση» του κοινοτικού δικαίου
Μπορεί τόσο εύκολα η ουγγρική κυβέρνηση να προσφέρει προνομιακή τιμή στους Ούγγρους οδηγούς, επιβάλλοντας «καπέλο» σε όλους τους υπόλοιπους; Όπως επισημαίνει το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA), η άνιση μεταχείριση ημεδαπών και πολιτών από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ «θέτει το ερώτημα, κατά πόσον η Ουγγαρία παραβιάζει την αρχή της μη διάκρισης λόγω ιθαγένειας, που κατοχυρώνεται στο δίκαιο της ΕΕ». Μάλιστα το κοινοτικό δίκαιο απαγορεύει όχι μόνο την άμεση, αλλά και κάθε έμμεση διάκριση με κριτήρια ιθαγένειας. Σε δηλώσεις του την Πέμπτη, στη Βουδαπέστη, ο γενικός γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου Άνταλ Ρόγκαν παραδέχεται ότι η απόφαση της ουγγρικής κυβέρνησης «θα προκαλέσει κάποιες συζητήσεις με τις Βρυξέλλες». Ασφαλώς δεν είναι η πρώτη φορά που ο υπερσυντηρητικός πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, ανοίγει μέτωπο με την ΕΕ.
Μιλώντας στην αυστριακή εφημερίδα Kurier o Βάλτερ Ομπβέξερ, κοσμήτορας της Νομικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ, κάνει λόγο για «ξεκάθαρη» παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου. Επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά της Ουγγαρίας, ενώ και ιδιώτες μπορούν να πράξουν το ίδιο, αν το επιθυμούν. Αλλά και ο εκπρόσωπος της αυστριακής λέσχης αυτοκινητιστών ARBÖ, Σεμπάστιαν Όμπρεχτ, δηλώνει στην εφημερίδα Der Standard ότι «η Ουγγαρία παραβιάζει το ευρωπαϊκό δίκαιο και είναι λυπηρό ότι συμβαίνει αυτό».
«Ανεπιθύμητοι» αυστριακοί οδηγοί στην Ουγγαρία;
Δυσάρεστα νέα και από τον Μάρτιν Γκράσλομπερ, εκπρόσωπο της λέσχης αυτοκινήτου και περιηγήσεων ÖAMTC. «Οδηγοί που είναι μέλη μας διαμαρτύρονται ότι βενζινάδικα στην Ουγγαρία αρνήθηκαν να τους εξυπηρετήσουν και απλώς τους διώχνουν», δηλώνει ο Γκράσλομπερ στο αυστριακό πρακτορείο ειδήσεων. Συμπληρώνει μάλιστα ότι πολλοί οδηγοί ρωτούν αν θεωρείται νόμιμη η απόφαση της ουγγρικής κυβέρνησης και αν μπορούν να κινηθούν νομικά για να την ανατρέψουν.
Ιδιαίτερα από το Μπούργκενλαντ, το πιο ανατολικό κρατίδιο της Αυστρίας, πολλοί οδηγοί κατέφευγαν μέχρι σήμερα στη γειτονική Ουγγαρία για να εξοικονομήσουν χρήματα. «Μιλάμε για μία διαφορά 60-70 λεπτά στο λίτρο», λέει ο εκπρόσωπος της ARBÖ. «Μπορείς να γεμίσεις το ντεπόζιτο, εξοικονομώντας 30 με 40 ευρώ. Ακόμα και μία επιπλέον διαδρομή 20-30 χιλιομέτρων συμφέρει σε αυτή την περίπτωση, άλλωστε πολλοί το συνδυάζουν με ψώνια στο σούπερ-μάρκετ ή με ένα ραντεβού στον οδοντίατρο».
Γιάννης Παπαδημητρίου (DPA, APA, Der Standard, Kurier)
